Piet J. Buijnsters schrijft nieuw standaardwerk: de Geschiedenis van antiquariaat en bibliofilie in Belgie

buijnsters-belgie-2013Piet J. Buijnsters
Geschiedenis van antiquariaat en bibliofilie in Belgie 1830-2012

Uitgeverij Vantilt, maart 2013

gebonden, illustr., 432 pagina’s, 24 x 16 cm
ISBN 9789460041235, introductieprijs tot 1 juni € 29,95 (daarna €34,95)

bestel bij bol.com

Opnieuw levert Piet J. Buijnsters een bijdrage aan het in beeld brengen van antiquaren en bibliofielen in het Nederlandstalig boekenlandschap. Na de standaardwerken De Geschiedenis van het Nederlandse antiquariaat (2007) en Geschiedenis van de Nederlandse bibliofilie (2010) brengt hij nu het overzichtswerk Geschiedenis van antiquariaat en bibliofilie in België (1830-2012).

De Geschiedenis van antiquariaat en bibliofilie in België (1830-2012) is het eerste overzichtswerk op dit gebied. Dankzij gedegen speurwerk biedt het boek ruimschoots zicht op de ontwikkeling van het Belgische antiquariaat en particuliere verzamelingen. Het laatste deel introduceert een nieuw element: talrijke interviews met antiquaren en bibliofielen bieden ons een inkijkje in deze verder zo gesloten wereld. Meer nog dan de vorige boeken van Piet J. Buijnsters mag dit boek pionierswerk worden genoemd. Volledigheid mag daarom niet worden verwacht, maar de Geschiedenis van antiquariaat en bibliofilie in België is een avontuurlijke verkenning op het grotendeels braakliggende terrein van de Belgische bibliofilie.

buijnsters-1buijnsters-2buijnsters-3

Piet J. Buijnsters (1933) is emeritus hoogleraar achttiende-eeuwse literatuur aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Naast studies en tekstedities op zijn vakgebied publiceerde hij met zijn echtgenote Leontine Buijnsters-Smets een driedelig standaardwerk over achttiende- en negentiende-eeuwse kinderboeken en paper toys (bekroond met de Menno Hertzbergerprijs en de G.H. ’s Gravesandeprijs).

eerder bij BoB:

Piet J. Buijnsters, Lust en Leering : Geschiedenis van het Nederlandse Kinderboek in de negentiende eeuw, Waanders, 2001
Piet J. Buijnsters, Geschiedenis van de Nederlandse bibliofilie : Boek- en prentverzamelaars 1750-2010, Vantilt, 2010
Leontine Buijnsters-Smets, Straatverkopers in beeld : Tekeningen en prenten van Nederlandse kunstenaars circa 1540-1850, Vantilt, 2012

‘Een wereld van verzamelaars en geleerden’ – de archieven van de stichters van museum Meermanno

Jos van Heel, Gert Floor en Erik Geleijns
Een wereld van verzamelaars en geleerden
Gerard en Johan Meerman, Willem van Westreenen en Pieter van Damme en hun archieven

Uitgeverij Verloren, Hilversum, december 2012

softcover, 288 pagina’s, 24 x 17 cm
ISBN 9789087042851, verkoopprijs € 35,00

bestel bij bol.com

In 1852 werd het woonhuis van baron van Westreenen van Tiellandt (1783-1848) aan de Prinsessegracht in Den Haag als museum ingericht. Het is nu als ‘Museum Meermanno | Huis van het boek’ vooral bekend als het oudste boekenmuseum ter wereld, maar van Westreenen was een typische negentiende-eeuwse verzamelaar die naast boeken en manuscripten ook Egyptische, Griekse en Romeinse oudheden en munten verzamelde. Deze collectie ‘rariteiten’ is in een aparte kamer in het museum ondergebracht.

Minder bekend is dat in het museum ook de familiearchieven van o.a. de stichters Van Westreenen en Meerman nog aanwezig zijn.

Het archief van stichter Willem baron van Westreenen (1783-1848) biedt een zeldzaam gedetailleerde inkijk in de structuur en wordingsgeschiedenis van zijn verzameling. Het Meerman-archief laat zien hoe Gerard Meerman (1722-1771) als achttiende-eeuwse geleerde te werk ging en hoe zijn zoon Johan (1753-1815) onder Lodewijk Napoleon voor het eerst een cultuurpolitiek vorm probeerde te geven. De briefwisseling van de numismaat Van Damme (1727-1806) geeft een beeld van een internationaal opererende handelaar met een niet geheel vlekkeloze reputatie.

De uitvoerige beschrijving van deze archieven gaat vergezeld van biografieën van de belangrijkste archiefvormers, bibliografieën van hun geschriften, gedetailleerde toegangen tot de correspondentie en de uitgave van een autobiografische tekst van Johan Meerman.

Gerrit Komrij – Halfgod Verzamelaar

Gerrit Komrij, Onno Blom (nawoord)
Halfgod Verzamelaar

Uitgeverij De Bezige Bij, november 2012

Paperback, 288 pagina’s, 20 x 15 cm
ISBN 9789023479833, verkoopprijs € 24,90

bestel

Een nieuwe bundel essays van Gerrit Komrij over zijn grote liefde: het verzamelen van boeken.

Gerrit Komrij kon zijn boeken oneindig schikken naar formaat, dikte, onderwerp, titel, kleur en geur. Nooit stelden ze hem teleur. Ze bleven eeuwig zijn begeerte wekken: `Als ik een boek zie ben ik verloren. Van kieskeurigheid, van beschaving is geen sprake. Hoe hoger de stapel des te beter.
Komrij schreef schitterende essays over mooie boeken, lelijke boeken, onvindbare boeken, verzonken boeken, ideale boeken en blunderboeken. Zijn gulzige boekenliefde verkeerde, naarmate de stapels hem meer en meer boven het hoofd groeiden, ook wel eens in haar tegendeel: een grenzeloos verlangen naar de leegte. De witte muur. Hij droomde ervan zijn adembenemende bibliotheek te verkopen en opnieuw te beginnen. Het is er nooit van gekomen. `Het zou mijn dood zijn. (uitgever)

Halfgod Verzamelaar bevat een nawoord van Onno Blom over Komrij’s leesliefde en verzamelwoede, die leidden tot de Bibliotheek van de Sterren, vijftigduizend banden groot, die het Portugese Gebergte van de Sterren, waar Komrij vanuit zijn werkkamer op uitkeek, naar de kroon moest steken.

Gerrit Komrij (1944-2012) was dichter, romanschrijver, criticus, polemist, essayist, vertaler, toneelschrijver en bloemlezer. In 1993 werd zijn essayistisch oeuvre bekroond met de P.C. Hooft-prijs.

De titel van deze bundel verwijst naar een bibliofiele uitgave in 2004 van een tekst van Komrij met dezelfde titel ‘Halfgod Verzamelaar’. Het was een uitgave van Antiquariaat Henk van der Burg, 8 pagina’s, oplage 120 genummerde exemplaren, niet in de handel.

Meer over dit boek…

  • radio – VPRO De Avonden, Jeroen van Kan in gesprek met Onno Blom, 20 dec. 2012

Gewapend met kennis – 500 jaar militaire boekcultuur in Nederland

Louis Ph. Sloos
Gewapend met kennis
500 jaar militaire boekcultuur in Nederland

Uitgeverij Vantilt, april 2012

gebonden, illustr., 544 pagina’s, 24 x 16 cm
ISBN 9789460040702, verkoopprijs € 34,95

te bestellen bij o.a.: bol.com |

Op dinsdag 3 april 2012 is in Leiden Louis Ph. Sloos gepromoveerd op zijn onderzoek naar militaire boekcultuur. De handelseditie van het proefschrift, Gewapend met kennis. 500 jaar militaire boekcultuur in Nederland, werd op 5 april gepresenteerd in het Legermuseum te Delft, waar Louis Ph. Sloos werkzaam is als conservator literatuur en bibliothecaris.

Het idee dat oorlogvoering niet alleen een praktisch vak is, maar ook een goede theoretische onderbouwing nodig heeft, ontstond al aan het eind van de vijftiende eeuw. Daarbij speelde de boekdrukkunst als nieuw communicatiemiddel een cruciale rol, want juist via het gedrukte woord konden kennis en informatie op krijgskundig gebied gemakkelijk en breed worden verspreid. Aan dit aspect is tot nu toe nauwelijks aandacht besteed en er bestaat van geen enkel land een algemene studie over militaire boekcultuur.
‘Gewapend met kennis’ presenteert een eerste overzicht van de rijke Nederlandse militaire boekcultuur: van de eerste militaire vakbibliotheek, in 1600 ontstaan aan de Leidse universiteit, tot de eerste druk van het bekende Handboek voor de soldaat uit 1933. De eerste werken werden gedrukt door Christoffel Plantijn in Antwerpen, maar al snel werden Den Haag en Amsterdam het centrum van de Nederlandse militaire publicistiek. Tot in de achttiende eeuw was de Nederlandse Republiek zelfs internationaal een belangrijke producent van militaire literatuur. De auteur had voor zijn onderzoek toegang tot het omvangrijke en unieke historisch boekbezit aanwezig in het cultureel erfgoed van Defensie. (uitgever)

Louis Ph. Sloos (1972) is historicus en boekwetenschapper en werkt als conservator Literatuur/bibliothecaris bij het Legermuseum in Delft. Hij publiceert al ruim vijftien jaar over het militaire boek, waaronder in 2001 de tweedelige studie Voor den dienst der Armée. De militaire uitgeverij-boekhandel De Gebroeders van Cleef te ’s-Gravenhage en te Amsterdam 1739-1967 en in 2008, onder zijn leiding, de vierdelige catalogus Warfare and the age of printing. Zie ook deze lijst met publicaties.

Bibliotheek Legermuseum Delft – De bibliotheek (circa 300.000 banden) bevat literatuur over vrijwel elk relevant aspect met het oog op de overige museumcollectie, zoals bijvoorbeeld uniformen, materieel, voertuigen, wapens en ceremonieel. Naast de meest recente uitgaven is een grote collectie oude en bijzondere werken van vóór 1900 aanwezig. Het oudste werk dateert uit circa 1530. Het is een unieke collectie, waarvan bijna de helft alleen in de museumbibliotheek van het Legermuseum aanwezig is en nergens anders in Nederland  raadpleegbaar. Zie meer op de website.

Zie ook…

Tentoonstelling – Het Museum Meermanno | huis van het boek in Den Haag organiseert n.a.v. de publicatie Gewapend met kennis van 15 juni t/m 15 september 2013 een tentoonstelling over de Nederlandse militaire boekgeschiedenis voor een breed publiek.

Honderddertig jaar Karl May verzameld in Nederlandstalige bibliografie (1882-2012)

Frits Roest
Honderddertig jaar Karl May in Nederland en België
de eerste Nederlandstalige bibliografie (1882-2012)

Karl May Vereniging, maart 2012

met 1100 illustr. in kleur, 206 pagina’s, 30 x 21 cm
verkoopprijs € 30,00 + verz.kosten

De Duitse schrijver Karl May (1842-1912) was verreweg de meest prominente auteur van het avontuurlijke reisverhalengenre en hij wordt nu, honderd jaar na zijn dood, nog altijd gelezen en verzameld.

Ook in Nederland is het werk van Karl May door de decennia heen erg populair geweest. Dit heeft geresulteerd in een grote hoeveelheid verschillende uitgaven. Ter gelegenheid van May’s honderdste sterfdag is nu bij de Karl May Vereniging een nieuwe uitvoerige bibliografie verschenen van de Nederlandstalige uitgaven van Karl May’s werk.

Samensteller van de bibliografie Frits Roest (voorzitter en archivaris van de Karl May Vereniging) is al jaren bezig om de gegevens over de Nederlandse uitgaven compleet te krijgen. In een nieuwsbrief van de KB stond onlangs een artikel hoe het digitaal ontsluiten van krantenarchieven weer allerlei nieuwe informatie op kan leveren.

Naast beschrijvingen van de talloze uitgaven uit de periode 1882-2012 bevat deze bibliografie veel aanvullende wetenswaardigheden over uitgevers, vertalers/bewerkers en illustratoren, door onderzoek vastgestelde dateringen, niet eerder vertoonde afbeeldingen uit het Schoonderbeekarchief en een hoofdstuk over de achtergronden van de bewerkingen van de 50-delige reeks Spectrumpockets.

Twee voorbeeldpagina’s.

Bestellen – Het boek is niet in de boekhandel verkrijgbaar, maar kan worden besteld door overmaking van € 30,- plus verpakkings- en verzendkosten (voor Nederland € 5, voor het buitenland € 10) op bankrekening nummer 1139.35.501 t.n.v. De Karl May Vereniging onder vermelding van ‘Bibliografie’ en uw naam- en adresgegevens

Boekpresentatie – Op 16 maart 2012 werd op het Karl May Symposium in de Aula van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag het eerste exemplaar van de nieuwe bibliografie aangeboden aan Ronald Plasterk

44e Druk van Bordewijks Karakter met bijzonder omslag

F. Bordewijk
Karakter

Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar, maart 2012

paperback, met speciaal omslag, 248 pagina’s, 21,5 x 13,5 cm
ISBN 9789038894812, verkoopprijs € 12,50

te koop bij o.a.: bol.com | Cosmox |

Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar viert dit jaar haar 175-jarig bestaan. Reden om dit jaar een bijzondere reeks uit te brengen waarin de tien populairste boeken uit de geschiedenis van het fonds zijn opgenomen.

De omslagen zijn gemaakt door studenten van de kunstacademies in Breda en Den Bosch. De jonge kunstenaars maakten nieuwe illustraties voor deze klassieke boeken. Studio Ron van Roon zorgde voor een vernuftige vormgeving: de omslagen worden om de paperback heen gevouwen. Als je ze losmaakt en uitvouwt, heb je een prachtige, autonome tekening van een jonge illustrator in handen.

Karakter, de klassieker van Bordewijk (1884-1965) verscheen in 1938 en is met deze uitgave toe aan de 44e druk.

Katadreuffe is bezeten van het verlangen advocaat te worden. Als zoon van een arme ongehuwde moeder in het vooroorlogse Rotterdam zet hij alles op alles om zijn doel te bereiken. De machtige deurwaarder Dreverhaven, zijn vader, werkt hem in alle opzichten tegen. Waarom? Twee onbuigzame karakters in een strijd die tot het uiterste lijkt te gaan – zelfs de liefde wordt eraan opgeofferd.

De jubileumboeken worden in een eenmalige, beperkte editie uitgegeven. De eerste drie delen van deze serie zijn nu te koop. Naast Karakter zijn dat ‘De kip die over de soep vloog’ van Frans Pointl en ‘Schuim en as’ van J. Slauerhoff.

In mei wordt het jubileumboek van de uitgeverij verwacht, 175 jaar Nijgh & Van Ditmar : Nimmer Dralend 1837-2012.

 

100 Jaar Insel Bücherei – een bibliografie

Herbert Kästner
Die Insel-Bücherei
Bibliographie 1912-2011

Insel Verlag, Berlijn, april 2012

gebonden, 280 pagina’s
ISBN 9783458175407, verkoopprijs € 28,99

te koop bij bol.com

Insel Verlag is een in 1901 gevestigde Duitse uitgeverij, sinds 1981 onderdeel van Suhrkamp Verlag. In 1912 werd begonnen met de Insel Bücherei, een serie kleine, fraai vormgegeven deeltjes met literaire en kunstzinnige onderwerpen. De kaften van de boekjes bestaan overwegend uit bontgekleurd papier, vaak vergeleken met kleurrijk behang en gemarmerd papier.

Inmiddels zijn meer dan 1300 deeltjes verschenen en is de serie een geliefd verzamelobject geworden. De nummering is soms nogal verwarrend omdat na 1945 twee uitgeverijen de boekjes uitgegeven hebben. In de Bondsrepubliek verschenen zij bij Insel Verlag in Frankfurt am Main en in de Duitse Democratische Republiek bij Insel Verlag in Leipzig met dezelfde nummering voor andere titels.

Ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan verschijnt nu een uitgebreide bibliografie.

Zur Gründung der Insel-Bücherei vor 100 Jahren erscheint in den nächsten Tagen im Suhrkamp-Verlag die von unserem Mitglied und Vorsitzenden des Leipziger Bibliophilen Abend bearbeitete und herausgegebene Bibliographie sämtlicher in dieser legendären Reihe erschienenen Bände: alle Varianten, alle in Leipzig, in Wiesbaden bzw. Frankfurt am Main erschienenen Bücher, alle bibliophilen Ausgaben. Ein Register nennt alle Autoren, Herausgeber, Illustratoren, Übersetzer, Verfasser von Vorworten und Nachworten. Die in Übereinstimmung mit den ästhetischen und buchdrucktechnischen Standards der Insel-Bücherei hergestellte Bibliographie ist somit ein unverzichtbares Kompendium für die Literatur- und Geistesgeschichte der letzten 100 Jahre und zugleich ein unentbehrliches Nachschlagewerk für Sammler und Freunde der Insel-Bücherei.

Hieronder een link naar een interview met de auteur Herbert Kästner, wiskundige en bibliofiel

Tentoonstellingscatalogus: ‘De kunst van Jean Dulieu’


Maarten J. de Meulder
De kunst van Jean Dulieu
Uitgeverij De Meulder, 2012
hardcover, illustr., 96 pagina’s, 24 x 20 cm
ISBN 9789064471377, verkoopprijs € 17,90
bestel bij bol.com


Vijf jaar na het overlijden van Jean Dulieu (Jan van Oort) en 65 jaar nadat Paulus de boskabouter zijn debuut in de krant maakte, werd in Het Nederlands Stripmuseum Groningen een uitgebreide expositie samengesteld van zijn werk.

In 1946 begon Jean Dulieu zonder enige tekenopleiding aan de avonturen van Paulus de boskabouter. Zijn treffende pentekeningen waren geliefd, maar de kracht lag vooral in z’n kleurrijke aquarellen. Daarnaast maakte hij sfeervolle reisimpressies en tekende hij talloze portretten, landschappen en bomen. Dulieu experimenteerde zijn leven lang met vormen en materialen.

De catalogus ter gelegenheid van de tentoonstelling De kunst van Jean Dulieu in Het Stripmuseum te Groningen toont beide stromingen in dit oeuvre. Enerzijds de prachtige tekeningen uit bos en veld van onze kleine held Paulus, anderzijds het onbekende werk. Het maakt duidelijk welk een groot kunstenaar Jean Dulieu was. (uitgever)

Maarten J. de Meulder (1949) is de oprichter van Het Paulus Archief dat sinds augustus 1990 is gevestigd in Assen. Ook is hij oprichter van Uitgeverij De Meulder, gespecialiseerd in (her)uitgaven van Paulus de boskabouter.

Biografie – Dochter Dorinde van Oort werkt aan een biografie van haar vader, die zal verschijnen bij Uitgeverij Cossee onder de titel Paulus de Boskabouter of Het dubbelleven van Jean Dulieu.

UPDATE

De eerste druk van deze uitgave was in tien weken uitverkocht. Bij de tweede, herziene druk verving de uitgever de thematische indeling door een chronologische, wat de overzichtelijkheid van het boek ten goede komt. Tevens werd de toch al bijzondere vormgeving aangescherpt. Daarbij maakten enkele illustraties plaats voor nog sprekender voorbeelden.

gegevens eerste druk:

Maarten J. de Meulder
De kunst van Jean Dulieu
catalogus van de gelijknamige tentoonstelling in Het Nederlands Stripmuseum Groningen
Uitgeverij De Meulder, december 2011
hardcover, illustr., 96 pagina’s, 24 x 20 cm
ISBN 9789064471360, verkoopprijs € 14,90 (uitverkocht, zie boven 2e druk)

 

Bomans in Beeld – Godfried Bomans in 40 portrettekeningen, cartoons en karikaturen

Hans Krol
Bomans in Beeld
Godfried Bomans in 40 portrettekeningen, cartoons en karikaturen

Haarlems bibliofiel en grafisch genootschap ‘Het Beschreven Blad’, 2010

verkoopprijs € 15,00 (incl. verzendkosten)

In 2010 verscheen de uitgave ‘Bomans in Beeld’ met 40 portrettekeningen, cartoons en karikaturen van Godfried Bomans, afkomstig uit de collectie-Bomans van het Noord-Hollands Archief te Haarlem.
Het boekje werd samengesteld door Hans Krol. Bij de voorbereiding is medewerking verleend door enkele Bomanskenners bij uitstek, zoals Jac Aarts.

Het boekje verscheen in een oplage van 80 exemplaren, waarvan een groot deel was bestemd voor leden van het Haarlems bibliofiel en grafisch genootschap ‘Het Beschreven Blad’.

>> Vanwege de vraag verscheen in 2011 een herdruk waarvan nog enkele exemplaren beschikbaar zijn. Deze publicatie is inclusief verzendkosten voor 15 euro verkrijgbaar via e-mail adres: jlpmkrol@tiscali.nl

In 2012 zal nog een tweede deel van ‘Bomans in beeld’ verschijnen.

 

‘Forgotten Bookmarks’ – A Bookseller’s Collection of Odd Things Lost Between the Pages

Michael Popek
Forgotten Bookmarks
A Bookseller’s Collection of Odd Things Lost Between the Pages

Perigee Books, november 2011

Hardcover, 182 pagina’s, 21 x 16 cm
ISBN 9780399537011, verkoopprijs € 16,99

te koop bij o.a.: bol.com | Book Depository

Michael Popek, een Amerikaanse antiquaar, bladert elk boek dat hij in handen krijgt even door om te zien of er vergeten ‘bladwijzers’ zijn achtergebleven. Regelmatig komt hij zo objecten tegen, variërend van foto’s en brieven tot oude toegangsbewijzen, lijstjes, recepten en ook wel gewone boekenleggers.

Al geruime tijd heeft Popek een website waar hij zijn vondsten toont, tezamen met het boek waarin ze gevonden zijn. Zie www.forgottenbookmarks.com.

In november is er een boek van hem verschenen met een keuze uit zijn vondsten.

Forgotten Bookmarks is a scrapbook of Popek’s most interesting finds. Sure, there are actual bookmarks, but there are also pictures and ticket stubs, old recipes and notes, valentines, unsent letters, four-leaf clovers, and various sordid, heartbreaking, and bizarre keepsakes. Together this collection of lost treasures offers a glimpse into other readers’ lives that they never intended for us to see.

Review