Lucebert, drukwerk voor anderen

Paul van Capelleveen
Lucebert, drukwerk voor anderen
Samenstelling en inleiding: Ton den Boon en Huug Schipper

Uitgeverij De Weideblik, mei 2012

paperback met flappen, 128 pagina’s, 24 x 17 cm
ISBN 9789077767351, verkoopprijs € 24,50

te koop bij o.a.: bol.com | Cosmox |

Dichter, beeldend kunstenaar, fotograaf – Lucebert was een ongekend veelzijdig en zeer productief kunstenaar,die zijn wereld voortdurend in woorden, lijnen, vormen of kleuren verbeeldde. Lucebert was dichter én beeldend kunstenaar, beeldend kunstenaar én dichter, iemand die beide talenten integreerde. Zijn dichtbundels bevatten dan ook meestal tekeningen, de boeken over zijn beeldende kunst vaak ook teksten. Lucebert hield zijn werk niet voor zichzelf. Vandaar dat zijn tekeningen, gouaches en schilderijen ook regelmatig als ‘illustratie’ dienen bij het werk van anderen, zoals onder meer de vele omslagontwerpen met werk van Lucebert aantonen.
In dit boek is het drukwerk dat Lucebert voor anderen gemaakt heeft, afgebeeld en beschreven. Het is hiermee zowel gids voor de (toekomstige) verzamelaar als opmaat voor een groot en compleet overzicht van het drukwerk van Lucebert. Maar bovenal is het een feestelijke verzameling plaatjes uit een tot nu toe onderbelicht deel van het oeuvre van een van Neerlands belangrijkste naoorlogse kunstenaars. (uitgever)

Paul van Capelleveenis conservator van de Koninklijke Bibliotheek. Hij publiceerde diverse boeken en artikelen, m.n. over bibliografie en boekgeschiedenis.


Tentoonstelling – In het Cobra Museum in Amstelveen zal onder de titel ‘Open de kooien van de kunst’ een tentoonstelling van de gedichttekeningen van Lucebert te zien zijn van 6 mei tot en met 9 september 2012.

Boeken – In mei 2012 verschijnen bij Uitgeverij De Weideblik drie boeken over Lucebert, waaronder het hierboven genoemde, met dezelfde vormgeving en zo gezamenlijk een kleine reeks vormen.

Zie ook:

  • Lucebert, Unica, Bezige Bij, 2011

Zolang de lijm niet loslaat – invloeden van Lucebert op de Nederlandse taalschat

Ton den Boon
Zolang de lijm niet loslaat
Invloeden van Lucebert op de Nederlandse taalschat

Uitgeverij De Weideblik, mei 2012

paperback met flappen, 72 pagina’s, 24 x 17 cm
ISBN 9789077767344, verkoopprijs € 17,50

te koop bij o.a.: bol.com | Cosmox |

Tijdens een voordracht in 1951 presenteerde Lucebert (1924-1994) zich met een woordenboek (de Van Dale?) in de hand als ‘vandaal’ van de Nederlandse taal. Niettemin is bekend dat hij bij het schrijven van zijn poëzie vaak gebruikmaakte van woordenboeken.
Ruim een halve eeuw later wordt duidelijk dat Lucebert van alle moderne dichters misschien wel de grootste invloed op de hedendaagse taal heeft gehad. Het Nederlands heeft tal van gevleugelde woorden aan hem te danken en sommige van Luceberts taalscheppingen worden tot het bezonken talige erfgoed gerekend en staan inmiddels zelf in de Dikke Van Dale. Rijmrat, het besef een broodkruimel te zijn op de rok van het universum en alles van waarde is weerloos zijn daar sprekende voorbeelden van.
Zolang de lijm niet loslaat gaat niet alleen in op Luceberts houding ten aanzien van het woordenboek, maar beschrijft bovendien de schatplichtigheid van het Nederlands aan deze grote dichter en laat zien hoe Lucebert in zijn gedichten woorden en uitdrukkingen heeft gecreëerd en/of herontdekt die vervolgens een eigen leven zijn gaan leiden in onze taal. (uitgever)

Ton den Boon is woordenboekmaker (hoofdredacteur van de Dikke Van Dale), taalpublicist en uitgever van kunstboeken. Bovendien is hij een groot bewonderaar van de gedichten én de teken- en prentkunst van Lucebert.

Tentoonstelling – In het Cobra Museum in Amstelveen zal onder de titel ‘Open de kooien van de kunst’ een tentoonstelling van de gedichttekeningen van Lucebert te zien zijn van 6 mei tot en met 9 september 2012.

Boeken – In mei 2012 verschijnen bij Uitgeverij De Weideblik drie boeken over Lucebert, waaronder het hierboven genoemde, met dezelfde vormgeving en zo gezamenlijk een kleine reeks vormen.

Zie ook:

  • Lucebert, Unica, Bezige Bij, 2011

Honderd jaar private press in Nederland beschreven in ‘Het ideale boek’

Paul van Capelleveen en Clemens de Wolf (red.)
Het ideale boek
Honderd jaar private press in Nederland 1910-2010

Uitgeverij Vantilt, november 2010

gebonden, rijk geïllustreerd in kleur, ca. 240 pagina’s, 31,5 x 24,5 cm
ISBN 9789460040603, verkoopprijs € ca. 34,95

te koop bij bol.com

Het verschijnsel van de private press deed zijn intrede in Nederland in 1910 met de oprichting van de bibliofiele uitgeverij De Zilverdistel. Naar voorbeeld van The Kelmscott Press en andere Engelse private presses vormde Jean-François van Royen haar later om tot een ‘eigen-pers’. De Zilverdistel is het beginpunt van een relatief klein, maar uitermate dynamisch, creatief en invloedrijk onderdeel van de Nederlandse boekcultuur.

In Het ideale boek passeert honderd jaar private press de revue. Bibliofiele series als Palladium bepaalden in het interbellum mede de boekvormgeving. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden circa duizend clandestiene uitgaven vervaardigd door zo’n negentig drukkers en uitgevers.

In de tweede helft van de vorige eeuw kwam het genre private press tot grote bloei, onder meer door de veranderingen in de grafische industrie. Leraren, kunstenaars, grafici en vele anderen begonnen uit liefhebberij met een eigen drukpers. Prachtige boeken met interessante teksten en fraaie illustraties op bijzonder papier waren het resultaat. Sinds 1975 zijn deze liefhebbers verenigd in de Stichting Drukwerk in de Marge, waarbij nu zo’n 175 actieve drukkers zijn aangesloten. De laatste jaren krijgt het lood meer en meer concurrentie van de computer en de kleurenprinter.

Behalve de recente geschiedenis van de private press komen in Het ideale boek ook de voorlopers tot in de zestiende eeuw aan bod. Daarnaast wordt de relatie met de Nederlandse literatuur beschreven en natuurlijk blijft ook de verzamelaar van de aantrekkelijke bibliofiele uitgaven niet buiten beeld.

(tekst uitgever)

Met bijdragen van Paul van Capelleveen, Marieke van Delft, Sjoerd van Faassen, Lisa Kuitert, Ellen van Oers, Reinder Storm, Kees Thomassen en Clemens de Wolf.

Tentoonstelling – Dit boek verschijnt bij de tentoonstelling ‘Het ideale boek. Honderd jaar private press in Nederland 1910-2010’ in Museum Meermanno in Den Haag van 19 november 2010 tot en met 20 februari 2011.

Over dit boek werd geschreven door…