Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis digitaal in te zien bij DBNL

nieuwsJaarlijks brengt de Nederlandse Boekhistorische Vereniging (NBV) het Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis uit, dat een gevarieerd overzicht geeft van nieuw onderzoek op het gebied van de Nederlandse boekgeschiedenis.

De jaarboeken zijn afwisselend ’vrije’ afleveringen met ingezonden bijdragen en themanummers die door de redactie worden geïnitieerd. Het 1e jaarboek verscheen in 1994 en het Jaarboek heeft zich ontwikkeld tot een belangrijk tijdschrift voor de geschiedenis van het Nederlandse boek.

Op de website van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) staan vanaf maart 2013 de jaargangen 1 t/m 15 van het Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis online en is de tekst volledig toegankelijk en doorzoekbaar.

covers-jaarboek-nbv

Editie 2012 van het Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis

Goran Proot (red.)
Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis 19/2012

Uitgeverij Vantilt, juni 2012

paperback, 256 pagina’s, 23 x 16 cm
ISBN 9789460040948, verkoopprijs € 27,50

bestel bij: bol.com | Cosmox | De Slegte |

Bij de Nederlandse Boekhistorische Vereniging (NBV) verschijnt jaarlijks een bundel met meestal zeer lezenswaardige artikelen op het gebied van de boekgeschiedenis.
Leden van de NBV ontvangen het jaarboek als onderdeel van hun lidmaatschap, maar belangstellenden kunnen het boek ook gewoon via de boekhandel aanschaffen.

Dit jaar is het een themanummer met artikelen over boekvormgeving vanaf de Middeleeuwen tot nu.

Dit jaarboek is een themanummer over vormgeving en design van boeken vanaf de Middeleeuwen tot vandaag. Aan de hand van een overzicht van edities van de Imitatio Christi reflecteert David McKitterick over de vraag welke typografische ingrepen überhaupt door lezers worden opgemerkt.

Deelaspecten van het binnenwerk van handgeschreven en gedrukte boeken worden belicht door Erik Kwakkel (het formaat van elfde-eeuwse manuscripten), Claire Bolton (het belang van onzichtbaar zetsel gebruikt om te spatiëren) en Christoph Reske (de invloed van techniek op leesbaarheid van lettertypes).

Maar ook de buitenkant van het boek komt ruimschoots aan bod in artikelen van Nicholas Pickwoad en Erik Geleijns. Daarnaast wordt de vormgeving van specifieke tekstgenres behandeld, zoals Griekse abc-boeken (Androniki Sioki)en woordenboeken (Simon Rosenberg). In een verrassende bijdrage ontvouwt vormgever Geoffrey Brusatto de creatieve mogelijkheden van het gedrukte vel als uitgangspunt voor parallelle leespaden in het boek van morgen. (uitgever)

NBV – De Nederlandse Boekhistorische Vereniging is er voor een ieder die het oude en het nieuwe boek in al zijn verschijningsvormen een warm hart toedraagt. De NBV, opgericht in 1993, is een actieve vereniging met ca. 650 leden, van prominente wetenschappers tot amateur-onderzoekers, van journalisten tot antiquaren. De vereniging is statutair gevestigd te Leiden en opereert sinds 1997 onder auspiciën van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde.

Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 2011

Goran Proot (red.)
Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 18/2011

Uitgeverij Vantilt, juni 2011

paperback, illustraties, 228 pagina’s, 23 x 16 cm
ISBN 9789460040733, verkoopprijs € 29,50

te koop bij bol.com

De achttiende editie van het Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis voert ons van Antwerpen naar Peru en van Nederland naar Zuid-Afrika. Ignaz Matthey tilt de sluier op van de handel in porno en de vervolging daarvan aan het begin van de twintigste eeuw. Janneke Weijermars laat haar licht schijnen over de natievorming in de periode 1815-1830, toen de Lage Landen politiek even één waren. Arnold Lubbers behandelt de functie en organisatie van leesgezelschappen in de negentiende eeuw. Ook Suzan Folkerts gaat op zoek naar lezers en gebruikers. Middelnederlandse Bijbelvertalingen zijn haar vertrekpunt. Kristof Selleslach stelt een nieuw boekhistorisch instrument voor dat duizenden ornamenten uit Antwerpse drukken uit de periode 1541-1600 aan ateliers verbindt en waarmee onze kennis over – onder andere – het fonds van Christoffel Plantijn kan worden bijgesteld. In een review licht Frank de Glas twee pas verschenen boekhistorische werken die handelen over de toekomst van het (elektronische) boek kritisch door.

NB – De definitieve versie van het omslag van het jaarboek is anders geworden dan op eerdere afbeeldingen was te zien.

 

Nieuws van de Nederlandse Boekhistorische Vereniging

Op 12 juni 2010 hield de Nederlandse Boekhistorische Vereniging (NBV), haar jaarvergadering in het Graphic Design Museum te Breda.

Een drietal berichten zijn hier het vermelden waard.

Jaarboek
Tijdens deze bijeenkomst werd het Jaarboek 2010 gepresenteerd. Het eerste exemplaar werd overhandigd aan mevrouw Isa de La Fontaine Verwey (foto 1).

De cover van het jaarboek – Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 17/2010 ‘Kopij en druk revisited’ – bleek anders te zijn dan de afbeelding die ik bij de vooraankondiging op deze website had afgebeeld, maar dat is inmiddels aangepast.

Nieuwe hoofdredacteur
Berry Dongelmans, die jarenlang hoofdredacteur was van het jaarboek, wordt opgevolgd door Goran Proot, verbonden aan de Universiteit van Antwerpen (foto 2).

Nieuwe voorzitter
Het voorzitterschap van de NBV gaat over van  Bubb Kuyper naar  Hans Mulder, werkzaam in de Universiteitsbibliotheek Utrecht (foto 3).

Hans Mulder (1961) studeerde geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Hij is sinds 1998 conservator gedrukte werken van de Universiteitsbibliotheek Utrecht. Vanaf 2006 doceert hij tevens boekgeschiedenis aan de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Utrecht.

(foto’s NBV)

Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 2010

Berry Dongelmans (red.)
Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 17/2010
Kopij en druk revisited

Uitgeverij Vantilt, juni 2010

paperback, illustraties, 228 pagina’s, 23 x 16 cm
ISBN 9789460040498, verkoopprijs € 29,50

te koop bij bol.com

In 1962 verscheen de inmiddels klassiek geworden publicatie ‘Kopij en druk in de Nederlanden. Atlas bij de geschiedenis van de Nederlandse typografie’ van W.Gs. Hellinga, met bijdragen van H. de la Fontaine Verwey en G.W. Ovink (de volledige tekst van deze uitgave is hier te vinden, op de website dbnl.org). Eerstgenoemde bracht in een cultuurhistorische schets het boek in beeld van de vijftiende tot en met de twintigste eeuw. Ovink richtte zich op het productieproces van het boek en dan met name op de technische ontwikkelingen met betrekking tot boekdruk en illustratie.

Nu, bijna vijftig jaar later, herlezen diverse boekenwetenschappers de opstellen van De la Fontaine Verwey en Ovink. Voor dit jaarboek beschouwen zij deze klassieke teksten in het licht van de huidige stand van de boekwetenschap.

Kate Rudy en Ed van der Vlist doen dat voor de veertiende eeuw, Marieke van Delft en Jan Willem Klein voor de vijftiende eeuw en Elly Cockx en Willem Heijting voor de zestiende eeuw. De zeventiende eeuw is van de hand van Paul Dijstelberge en Piet Verkruijsse, terwijl Hannie van Goinga en Jeroen Salman de achttiende eeuw herijken. José de Kruif en Berry Dongelmans buigen zich over de negentiende eeuw en Laurens van Krevelen en Adriaan van der Weel ten slotte, nemen de twintigste eeuw voor hun rekening.

Zo biedt dit themanummer een eigentijds overzicht van de geschiedenis van het boek (handschrift én druk) door zeven eeuwen, waarbij nieuwe ontwikkelingen en opvattingen in de vakbeoefening worden gecombineerd met spraakmakende studies sinds 1962.

– Jaarlijks brengt de NBV, de Nederlandse Boekhistorische Vereniging, het Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis uit, dat een gevarieerd overzicht geeft van nieuw onderzoek op het gebied van de Nederlandse boekgeschiedenis. De leden van de NBV ontvangen een exemplaar, maar het boek is ook in de boekhandel te koop.

Website Nederlandse Boekhistorische Vereniging

Cover – Het definitieve omslag van het Jaarboek is anders geworden dan het oorspronkelijke ontwerp. Ter informatie hier een afbeelding van het eerdere omslag, zoals ik dat bij dit bericht had gezet.

Zie ook: Overzicht van alle verschenen Jaarboeken

Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 2009

Vantilt-Jaarboek_2009
• Berry Dongelmans e.a. (red.)
Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis
16 / 2009

Jaarlijks brengt de NBV, de Nederlandse Boekhistorische Vereniging, het Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis uit, dat een gevarieerd overzicht geeft van nieuw onderzoek op het gebied van de Nederlandse boekgeschiedenis. De leden van de NBV ontvangen een exemplaar, maar het boek is ook in de boekhandel te koop.

In dit 16e jaarboek wordt extra aandacht besteed aan de Short Title Catalogue Netherlands (STCN), die in 2009 wordt voltooid.

Verder bevat dit Jaarboek artikelen over een miniatuur in het Trivulzio-handschrift van de kb en Van Eycks Lam Gods (Kate Rudy), over Balthasar Moretus II (Dirk Imhof), over de bibliotheek van Constantijn Huygens (Ad Leerintveld), over Janus Secundus (Werner Gelderblom) en over de wijze waarop Frans Hemsterhuis zijn eigen werk verspreidde  (Jacob van der Sluis). Diederik Lanoye analyseert de Mechelse boekproductie uit de zeventiende en achttiende eeuw en Lesly Monfils gunt ons een blik achter de schermen van het Leesgezelschap Tot nut en Vermaak te Delft. De twintigste eeuw is vertegenwoordigd met een bijdrage van Marius van Melle over M.L. Bodlaender en zijn International Publishing Company en met ‘De boekhandel: retailbedrijf of culturele instelling?’, een artikel waarin Maarten Asscher duidelijk positie kiest in een actuele discussie.

Uitgeverij Vantilt, juni 2009 / paperback, illustraties – 256 pag. – afm. 23 x 16 /  ISBN 9789460040177 / Verkoopprijs 27,50 Euro

Zie ook:  Overzicht van alle verschenen Jaarboeken