Posted on

Biografie over Johan Been, rasverteller uit Brielle (1859–1930)

• Jenneke Groeneveld
Johan Been
Rasverteller uit Brielle (1859–1930)

Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, november 2010

paperback, illustr. in zwart-wit, 192 pagina’s, 23 x 15 cm
ISBN 978.90.5730.645.7, verkoopprijs € 19,95

te koop bij bol.com
—

Johannes Hendrik Been (1859-1930) was onderwijzer en archivaris in Brielle. Hij is vooral bekend geworden door de maritieme jeugdboeken uit de zogenaamde Michiel de Ruyter-cyclus, met de onvergetelijke scheepsjongen Paddeltje. In totaal heeft Johan Been ongeveer vijftig boeken geschreven.

In de zomercatalogus 2010 schrijft de uitgever:

“Johan Been was een vlot verteller, iemand die makkelijk schreef, met een groot improvisatietalent lezingen gaf en als spreker zijn gehoor wist te boeien. Maar toen hem tijdens een interview ter gelegenheid van zijn 70ste verjaardag gevraagd werd hoeveel boeken hij had geschreven, moest hij – misschien wel voor het eerst in zijn leven – het antwoord schuldig blijven.

Been was bijzonder productief. Hij was correspondent van landelijke kranten, leverde bijdragen aan literaire en vaktijdschriften, schreef proza, poëzie en drama. Na een aantal romans en jeugdboeken onder het pseudoniem Hendrik Eben, brak Been in 1907 door met zijn eerste jongensavonturenboek: De drie matrozen van Michiel de Ruyter, geïllustreerd door J.H. Isings jr. Een jaar later verscheen het tweede deel in deze cyclus: Paddeltje, de scheepsjongen van Michiel de Ruyter. Met dit boek zou Been voor altijd zijn naam vestigen als schrijver van maritiem-historische jongensboeken. Paddeltje – die in 2008 zijn 100ste verjaardag vierde – werd een bestseller en een klassieker. Hoewel het boek nog regelmatig voorkomt in de top 10 van de Nederlandse jeugdliteratuur, beleefde het tijdens Beens leven slechts vier drukken. Maar misschien hield Been het aantal herdrukken helemaal niet bij. Voor hem was Paddeltje slechts een van de vele boeken uit zijn zeer gevarieerde en omvangrijke oeuvre.”

Jenneke Groeneveld (1943) studeerde Nederlands en was actief in het literatuuronderwijs. Zij woont in Brielle, hetgeen haar aanzette tot een nadere kennismaking met stadsschrijver Johan Been

Over dit boek werd geschreven door…

–

Posted on

The first Klaas Book

• Pieter van Oudheusden (tekst), Joost Swarte (voorwoord)
The first Klaas Book
facing realities, selected works by Klaas Verplancke

Uigeverij Oogachtend, Leuven, oktober 2009

hardcover met linnen rug, leeslint en kapitaalband, 224 pagina’s, 26 x 21 cm
ISBN 9789077549537, verkoopprijs € 51,50 (bol)

te koop bij bol.com
—
Een drietalig boek, Nederlands, Engels, Frans, van een internationaal kunstenaar: Klaas Verplancke (1964), een van de bekendste Vlaamse illustratoren.

Bij een eerste, vluchtige blik lijken Verplanckes tekeningen en schilderijen erg verschillend van opzet en uitvoering maar ze tonen altijd de kwaliteiten die hem als illustrator en vormgever kenmerken: een humor die variëert van mild tot sardonisch, een poëtische verbeelding, een voorkeur voor het verbeelden van abstracte begrippen en universele emoties, en een dwarse, surrealistische kijk op de werkelijkheid.

In twintig jaar ontwikkelde Klaas Verplancke zich van een dienstbaar illustrator van jeugd- en prentenboeken tot een eigenzinnig beeldend auteur wiens tekeningen een eigen leven leiden naast de tekst. Het resulteerde in tentoonstellingen in binnen- en buitenland, en in een reeks bekroningen en nominaties, met als hoogtepunten de toekenning van de Bologna Ragazzi Award voor Ozewiezewoze in (2001) en een finaleplaats bij de Hans Christian Andersen Award for Illustration voor zijn gehele oeuvre (2005).

talen: Nederlands, Engels en Frans

Bij het boek zit een documentaire (20 min) op DVD

 

– Naast de handelseditie is er een luxe-editie in beperkte oplage van 50 ex., genummerd, gesigneerd én voorzien van unieke illustratie door de auteur op het titelblad. Mét 5 losse illustraties van Klaas Verplancke, gedrukt op 300 g papier, 21 x 26 cm, genummerd en gesigneerd door de kunstenaar.
Voor deze uitgave (€ 249,00) neemt u best contact op met de uitgever.

Recensies…

–

Posted on

Nynke van Hichtum, Leven en wereld van Sjoukje Troelstra-Bokma 1860-1939

• Aukje Holtrop
Nynke van Hichtum
Leven en wereld van Sjoukje Troelstra-Bokma 1860-1939

Afke’s Tiental – dat is de titel waarmee Nienke van Hichtum onsterfelijk is geworden. Toen ze begon te schrijven werd ze aangemoedigd door haar verloofde Pieter Jelles Troelstra maar terwijl Troelstra zich na hun huwelijk ontwikkelde tot een gedreven voorvechter van de arbeidersbeweging en één van de oprichters werd van de SDAP, ging het met Sjoukje minder goed. Na de geboorte van hun tweede kind werd ze ernstig ziek en ondanks rustkuren en vele therapieën is ze nooit meer helemaal gezond geworden.
Deze biografie van Aukje Holtrop beschrijft het leven van deze geboren vertelster en schetst ook de cultureel-historische achtergrond: het boek biedt een boeiend en betrokken portret van een begaafde vrouw in een bewogen tijdperk. (tekst uitgever)

– Dit boek is de handelsuitgave van het proefschrift waarop Aukje Holtrop op 6 oktober 2005 promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen.

– De tekst van het proefschrift is online beschikbaar (pdf)

– De gebonden uitgave is uitverkocht en alleen nog tweedehands verkrijgbaar.

Uitgeverij Contact, 2005 / gebonden – 644 pag. – afm. 24 x 16 cm / ISBN 9789025417161 / Verkoopprijs € 45,00 (uitverkocht)

Zie ook 2e druk – Paperback
In 2008 is een goedkope herdruk verschenen in paperback uitvoering. Van deze versie zijn nu exemplaren in de ramsj te koop voor slechts € 6,99.

– Meer over Nienke van Hichtum bij Wikipedia en Schrijversinfo

– Zie ook het ‘dossier’ bij de Koninklijke Bibliotheek

Recensies e.d.

– Atte Jongstra, NRC, 7 okt 2005

– Jan Blokker, Volkskrant, 7 okt 2005

– Wim Brands in gesprek met Aukje Holtrop, VPRO, 9 okt 2005 (video)

–

Posted on

Nynke van Hichtum, Leven en wereld van Sjoukje Troelstra-Bokma 1860-1939 / 2e druk

• Aukje Holtrop
Nynke van Hichtum
Leven en wereld van Sjoukje Troelstra-Bokma 1860-1939

Uitgeverij Contact, april 2008

Paperback, 644 pagina’s, 21 x 13 cm
ISBN 9789025418076, verkoopprijs € 17,50

te koop bij bol.com
—

2e druk, goedkope uitgave, 2008

zie ook 1e druk, 2005

Afke’s Tiental – dat is de titel waarmee Nienke van Hichtum onsterfelijk is geworden. Toen ze begon te schrijven werd ze aangemoedigd door haar verloofde Pieter Jelles Troelstra maar terwijl Troelstra zich na hun huwelijk ontwikkelde tot een gedreven voorvechter van de arbeidersbeweging en één van de oprichters werd van de SDAP, ging het met Sjoukje minder goed. Na de geboorte van hun tweede kind werd ze ernstig ziek en ondanks rustkuren en vele therapieën is ze nooit meer helemaal gezond geworden.
Deze biografie van Aukje Holtrop beschrijft het leven van deze geboren vertelster en schetst ook de cultureel-historische achtergrond: het boek biedt een boeiend en betrokken portret van een begaafde vrouw in een bewogen tijdperk. (tekst uitgever)

Van deze versie zijn de laatste exemplaren in de ramsj te koop
voor slechts € 6,99.

– Meer over Nienke van Hichtum bij Wikipedia en Schrijversinfo

– Zie ook het ‘dossier’ bij de Koninklijke Bibliotheek

Recensies e.d.

– Atte Jongstra, NRC, 7 okt 2005

– Jan Blokker, Volkskrant, 7 okt 2005

– Wim Brands in gesprek met Aukje Holtrop, VPRO, 9 okt 2005 (video)

–

Posted on

Lust en Leering – Geschiedenis van het Nederlandse Kinderboek in de negentiende eeuw

• P.J. Buijnsters, L. Buijnsters-Smets
Lust en Leering – Geschiedenis van het Nederlandse Kinderboek in de negentiende eeuw

Waanders Uitgevers, februari 2001

gebonden, 504 pagina’s, 25,5 x 20 cm
ISBN 9789040095290, verkoopprijs € 56,90 25,00 (uitverkocht)

te koop bij bol.com
—

Het heeft lang geduurd eer in Nederland ook oude kinderboeken als kleine cultuurmonumenten naar waarde zijn geschat. Nu echter zoeken wetenschappelijke bibliotheken, antiquaren en verzamelaars gretig naar de restanten van dit papieren verleden, waarbij vooral de negentiende eeuw in het middelpunt van de belangstelling staat.

Toch ontbrak tot dusverre een overzicht op dit terrein. Lust en Leering is daarmee het eerste overzichtswerk dat geïnteresseerden laat zien wat toen in Nederland voor jonge lezers verscheen: niet alleen de gewone leeskost maar ook werk waar vroegere literatuurgeschiedenissen aan voorbijgingen, zoals komische prentenboeken, spel- en ontspanningsboekjes en de thans weer felbegeerde beweegbare boeken.

Lust en Leering richt zich tot ieder die, professioneel of uit liefhebberij, in oude kinderboeken geïnteresseerd is. Net als de bibliografie van de achttiende-eeuwse kinderboeken van dezelfde auteurs, is het bovendien een smaakvolle beeldatlas geworden.

– Piet J. Buijnsters (1933) is emeritus-hoogleraar achttiende-eeuwse letterkunde aan de universiteit van Nijmegen, met een levenslange fascinatie voor het antiquariaat. Naast talloze studies en edities op zijn vakgebied publiceerde hij het standaardwerk Het verzamelen van boeken en, samen met zijn echtgenote Lin Buijnsters-Smets, een driedelige bibliografie van achttiende- en negentiende-eeuwse kinderboeken en paper toys (bekroond met de Menno Hertzbergerprijs 2002 en de G.H. ’s Gravesandeprijs 2005).

–

Posted on

‘Van Poe tot Pooh’ – nieuw deel in serie over geïllustreerde (kinder)boeken

Bodt-Poe-2010• Saskia de Bodt
Van Poe tot Pooh
Illustreren om je penselen te kunnen betalen?

In Van Poe tot Pooh onderzoekt Saskia de Bodt hoe het vak van illustrator zich heeft ontwikkeld op het snijvlak van kunst enerzijds en de literatuur anderzijds. Ze constateert hoe illustratie, vanwege het narratieve aspect, het in de kunstgeschiedenis altijd heeft moeten afleggen tegen de autonome kunst. En hoe literatuurhistorici en filologen het woord altijd boven het beeld hebben gesteld.

Aan de hand van onder meer de illustraties bij de sprookjes van Andersen en de fantastische verhalen en gedichten van Edgar Allan Poe toont Saskia de Bodt aan dat juist het beeld bij teksten onverwachte informatie kan opleveren, bijvoorbeeld over beeldvorming in een bepaalde tijd. Omdat illustraties doorgaans een groter publiek bereiken dan autonome kunst, is hun invloed groter, al is die niet altijd even gemakkelijk meetbaar.

Saskia de Bodt stelt de vraag of het niet vooral de plaatjes zijn die klassieke verhalen als Alice in Wonderland, de Grote Vriendelijke Reus en Jip en Janneke zo lang actueel houden. Beeld is universeler, veroudert minder snel dan tekst. Bijna niemand leest nu nog Vondel in de oorspronkelijke taal, maar we bewonderen wel het werk van Rembrandt. Wordt het niet eens tijd dat we op school behalve ‘tekst verklaren’ ook ‘beeld lezen’ krijgen?

Uitgeverij d’Jonge Hond, febr. 2010 / integraalband, ca. 100 illustraties – 96 pag. – afm. 20 x 20 cm / ISBN 9789089101617 / Verkoopprijs € 22,50

– Dit boek is het derde deel in een reeks over over de geschiedenis van de boekillustratie.

– Het boek werd op 25 februari 2010 gepresenteerd tijden de Boekensalon bij Bijzondere Collecties.

– Saskia de Bodt, auteur en tevens eindredacteur van deze reeks, is bijzonder hoogleraar illustratie bij de Universiteit van Amsterdam. De rede die zij uitsprak bij het aanvaarden van haar hoogleraarsambt op 13 november 2009, had dezelfde titel als dit boek:

 ‘Van Poe tot Pooh. 
Illustreren om je penselen te kunnen betalen?’. (Bericht Boekendingen)

– In 2009 verscheen in deze reeks Het beeld van Nederland in Amerikaanse kinderboeken.

– Het eerste deel in de reeks was  Zwart. Het beeld van de zwarte mens in de Nederlandse illustratiekunst 1880-1980.

Posted on

Illustratrice en boekbandontwerpster Ella Riemersma (1903-1993)

Dam-Riemersma-2010• Peter van Dam
De art deco van Ella Riemersma (1903 – 1993) illustratrice en boekbandontwerpster

[Z]OO producties, Eindhoven, maart 2010

ingenaaid, ±250 illustraties, 144 pagina’s
ISBN 9789074009683, verkoopprijs € 22,00

te koop bij bol.com
—

De illustratrice en boekbandontwerpster Ella Riemersma (1903-1993) geniet tegenwoordig nog maar weinig bekendheid. Haar naam circuleert weliswaar veelvuldig in verzamelaarkringen, maar de benodigde achtergrondgegevens over haar werk en haar leven waren tot voor kort nauwelijks voorhanden.

Meer dan 15 jaar lang verzamelde auteur Peter van Dam zoveel mogelijk materiaal over Ella Riemersma. Aan de hand van de biografische gegevens die hij wist te achterhalen slaagde hij erin haar levensverhaal te reconstrueren. Hij speurde in een groot aantal particuliere en openbare collecties naar haar werk en stelde op basis hiervan een zeer compleet oeuvreoverzicht samen.

Riemersma-DodsworthRiemersma-Muggendans Hiernaast 2 boekbanden, ontworpen door Ella Riemersma (klik voor vergroting).

Het voorwoord van De art deco van Ella Riemersma is geschreven door prof. dr. Saskia de Bodt, bijzonder hoogleraar Illustratie aan de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam.

Speciaal voor dit boek schreef Margreet van Wijk-Sluyterman een bijdrage over de samenwerking van kinderboekenuitgever Isaak Noothoven van Goor met Ella Riemersma en enkele van haar collega’s.

Tevens is een essay opgenomen van de grafisch ontwerper en boekrestaurateur Jeff Clements over de boekbandontwerpen van Ella Riemersma dat voor het eerst in Nederlandse vertaling verschijnt.

Het boek bevat een groot aantal full-colour afbeeldingen van illustraties, boekomslagen en andere ontwerpen. Vaak gaat het om zeldzaam drukwerk (originelen zijn niet bewaard gebleven), dat o.a. afkomstig is uit de collecties van de auteur, de Rijksuniversiteit Groningen en diverse privécollecties. De publicatie is op genereuze wijze gesponsord door Roto Smeets GrafiServices in Eindhoven

 

Peter van Dam (1948) publiceerde eerder zo’n 120 artikelen in verschillende tijdschriften en schreef o.a. boeken over de ontwerpers Johan Georg van Caspel, P.A. H. Hofman, ir.Louis C. Kalff en N.P. de Koo. Samen met Philip van Praag (1914-2000) schreef hij monografieën over Stefan Schlesinger, A.M. Cassandre, en Fré Cohen. (Overzicht bij Kunstbus)

– Het eerste exemplaar van dit fraai geïllustreerde boek is gepresenteerd op 11 maart 2010 in de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam.

– Van 26 januari tot 22 maart 2010 is in de Zeeuwse Bibliotheek in Middelburg een tentoonstelling ingericht over Ella Riemersma. (Zie Boekendingen.nl)

– Peter van Dam schrijft over het boek op zijn weblog, 5 febr. 2010.

– RTV Rijnmond, artikel en (radio)interview met Peter van Dam, 11 mei 2010.

–

Posted on

Bibliografie van het werk van Annie M.G. Schmidt

Raadgeep-Bibliografie_Schmidt-2009• M. Raadgeep
Ik krijg zo’n drang van binnen
bibliografie van het werk van Annie M.G. Schmidt

Querido, maart 2009

gebonden, 313 pagina’s, 33 x 24 cm
ISBN 9789045107530, verkoopprijs € 49,95

te koop bij bol.com
—

In ‘Ik krijg zo’n drang van binnen’ wordt het gehele oeuvre van Annie.M.G. Schmidt beschreven voor zover dat is verschenen in gedrukte vorm.

Naast de reguliere uitgaven van haar werk, zijn ook alle bibliofiele uitgaven, luisterboeken, bladmuziek en vertalingen opgenomen. Maar ook de boeken die óver Schmidt en haar werk verschenen en bijvoorbeeld de door haar bewerkte Gouden Boekjes komen aan bod.

Een archief bijhouden van haar werk deed Schmidt niet. Van wat ze schreef behield ze zelden of nooit een kopie of doorslag. Een speurtocht van jaren en jaren ging dan ook aan deze bibliografie vooraf. Een deel van de opgenomen informatie lag voor de hand, maar een misschien nog groter deel was voor het verschijnen van deze publicatie bij een groot publiek onbekend. Veel van Schmidts vertalingen bijvoorbeeld en ook haar bijdragen aan Het Rotterdams Parool.

De meer dan duizend omslagen van de beschreven titels zijn in kleur afgebeeld.

Voor deze bibliografie schreef Annejet van der Zijl, schrijfster van de geroemde biografie ‘Anna’, een voorwoord. Dit is hier te lezen.

Meer over dit boek en Annie M.G. Schmidt

– Recensie van Guus Luijters in het Parool, 23 sept. 2009.

– Dossier Annie M.G. Schmidt bij de KB.

– Officiële website Annie M.G. Schmidt.

Posted on

Catalogus van 24 (prenten)boekillustratoren

Lieshout-Elephant-2009• Ted van Lieshout
An elephant came by
24 Dutch illustrators

Het Nederlands Literair Productie- en Vertalingenfonds heeft een tentoonstelling van illustraties uit prentenboeken samengesteld, die vanaf voorjaar 2010 voor de wereld door zal reizen. Het doel van deze tentoonstelling is mondiaal aandacht te vragen voor de kwaliteit en diversiteit van Nederlandse illustraties, vormgeving en (prenten)boeken.

Ted van Lieshout heeft de teksten van de bijbehorende catalogus geschreven: interviews met de illustratoren, een ‘state of the art essay’ over Nederlandse kinderboekillustraties en een verhaal over een ‘Olifant die door de tentoonstelling loopt’.

Philip Stroomberg gaf vorm aan de catalogus. Op het omslag staat een tekening van Annemarie van Haeringen.

NLPV, dec. 2009 / Engelstalig – 120 pag. – afm. 33,5 x 24 cm / ISBN – / Verkoopprijs 15 Euro

U kunt de catalogus bestellen voor €15,- exclusief verzendkosten bij het Nederlands Literair Productie- en Vertalingenfonds (NLPV).

–

De tekeningen zijn te zien op een tentoonstelling bij de Openbare Bibliotheek Amsterdam, van 10 dec. 2009 tot 28 febr. 2010. (Zie ook het bericht bij Boekendingen)

–

Posted on

Geïllustreerde Russische kinderboeken 1890-1992

Lemmens-Russian-2009• Albert Lemmens, Serge Stommels
Russian Artists and the Children’s Book 1890-1992

Russische geïllustreerde kinderboeken uit de twintigste eeuw zijn schitterend om te zien en hebben dan ook een grote invloed gehad op kinderboeken elders in de wereld. Albert Lemmens en Serge Stommels promoveerden op dinsdag 1 december 2009, samen, aan de Radboud Universiteit Nijmegen op een studie naar geïllustreerde Russische kinderboeken tussen 1890 en 1992.

Hun proefschrift Russian Artists and the Children’s Book 1890-1992, is een meer dan vijfhonderd pagina’s tellende studie met 1100 illustraties.

Een handelseditie van het boek is in eigen beheer uitgegeven en is verkrijgbaar voor 124,95 euro. Bij het boek zit een CD met duizenden extra afbeeldingen.

Contact: Serge Stommels, of (024) 365 91 70

Lemmens & Stommels, Nijmegen, dec. 2009 / Gebonden – Engelse tekst met samenvatting in het Nederlands – 512 pag. – afm. 28 cm / ISBN – / Verkoopprijs 124,95 Euro

Part 1 is a chronology within a historical context and Part 2 provides detailed information on 17 book artists.
“This is the most useful reference we have seen in English on the subject of Russian Children’s books. It is a beautifully produced book.”
Productive Arts

Zie ook bij Radboud Universiteit.

Albert Lemmens (Bunde, 1948) studeerde geneeskunde aan de Radboud Universiteit Nijmegen en voltooide in 1982 zijn opleiding tot radioloog. Hij promoveerde in 1987 in de geneeskunde. In 1992 studeerde hij met lof af in de Kunstgeschiedenis aan de Radboud Universiteit. Albert Lemmens is vanaf 1982 werkzaam als radioloog binnen het UMC St Radboud.

Serge Stommels (Nijmegen, 1967) studeerde sociale geografie aan de Radboud Universiteit Nijmegen. In 1992 studeerde hij aan diezelfde universiteit af in de Kunstgeschiedenis. Serge Stommels werkt als bedrijfseconomisch adviseur in de Sint Maartenskliniek te Nijmegen.

Lemmens en Stommels werken sinds 1991 samen aan het onderwerp van de Russische boekkunst. Zij publiceerden meerdere boeken, catalogi en artikelen over dit onderwerp.

Recensies…

– Eva Jacobs, e-wolf (Vlabin-vbc), dd ?

–