‘The Book in the Renaissance’- Andrew Pettegree

Andrew Pettegree
The Book in the Renaissance

Yale University Press, mei 2010

gebonden, 70 zwart-wit illustraties, 440 pagina’s, 23 x 15 cm
ISBN 9780300110098, verkoopprijs € 35,99

te koop bij bol.com

The dawn of print was a major turning point in the early modern world. It rescued ancient learning from obscurity, transformed knowledge of the natural and physical world, and brought the thrill of book ownership to the masses. But, as Andrew Pettegree reveals, the story of the post-Gutenberg world was rather more complicated than we have often come to believe. ‘The Book in the Renaissance’ reconstructs the first 150 years of the world of print, exploring the complex web of religious, economic and cultural concerns surrounding the printed word. From its very beginnings, the printed book had to straddle financial and religious imperatives, as well as the very different requirements and constraints of the many countries who embraced it, and, as Pettegree argues, the process was far from a runaway success. More than ideas, the success or failure of books depended upon patrons and markets, precarious strategies and the thwarting of piracy, and the ebb and flow of popular demand. Pettegree crafts an authoritative, lucid, and truly pioneering work of cultural history about a major development in the evolution of European society. (the publisher)

Andrew Pettegree is Head of the School of History at the University of St Andrews, and founding director of the St Andrews Reformation Studies Institute. One of the pre-eminent Reformation scholars in Europe, he is the editor of ‘The Reformation World’ and ‘The Early Reformation in Europe’, and author of ‘Europe in the Sixteenth Century’, among others.

Meer boeken van Andrew Pettegree bij bol.com

Over dit boek werd geschreven door…

Fine Books, Jeremy Dibbell, sept 2010 (review)

De geschiedenis van 450 jaar Deventer Stads- en Athenaeumbibliotheek beschreven

Hans Peeters
Romantiek en mythevorming rond een bibliotheek
450 jaar geschiedenis van Stads- en Athenaeumbibliotheek (1560-2010)

De Stads- en Athenaeumbibliotheek, gelegen in het oude centrum van de boekenstad Deventer, is de oudste stadsbibliotheek van Nederland, gesticht in 1560. In dat jaar kocht het Deventer stadsbestuur voor 102,5 goudgulden het boekenbezit van wijlen Jan Willemszoon Bruinvis (pastoor Phoconius). Nog datzelfde jaar gaf het bestuur opdracht om ‘voir dese Stadtsboecken’ een kast te maken. Daarmee was de Stadsbibliotheek van Deventer gesticht.

In 1630 werd het Athenaeum Illustre opgericht. Deze gewestelijke hogeschool bleef tot 1878 bestaan. Hiermee werd de stadsbibliotheek tevens de bibliotheek van het Athenaeum. Dit verklaart de naam Athenaeumbibliotheek.

In 1995 werden de collecties en de dienstverlening van de Athenaeumbibliotheek en de bibliotheek van de Saxion hogeschool geïntegreerd en in 1999 werden de organisaties van Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek samengevoegd.

De voormalig SAB-directeur Hans Peeters heeft ter gelegenheid van dit jubileumjaar de geschiedenis van deze bibliotheek en haar bijzondere collecties vastgelegd in een lijvig boekwerk.

Vanaf 11 oktober is het boek Romantiek en mythevorming rond een bibliotheek; 450 jaar geschiedenis van Stads- en Athenaeumbibliotheek verkrijgbaar aan de balie van de Athenaeumbibliotheek en via hun webwinkel. Het boek kost € 39,50, maar leden van de Vereniging van Vrienden betalen € 19,75. Als u zich aanmeldt als lid van de vereniging voor € 17,50 kunt u direct het boek voor de helft van de prijs aanschaffen. Zie voor verdere informatie de website van SAB.

Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek (SAB), oktober 2010 / gebonden met stofomslag, geïllustreerd in full color – 405 pag. / ISBN 9789080989689 / Verkoopprijs € 39,50

– Voor de expositie ‘Tien Eeuwen Topstukken’ opent Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek Deventer (SAB) haar boekenschatkamers om van 12 oktober 2010 tot 16 januari 2011 de absolute top van haar collectie aan het grote publiek te tonen in Historisch Museum Deventer.

‘Honderd jaar Nederlandstalige pulpbladen’ – nog maar enkele exemplaren te koop

Anne Marinus, en Antoon Kunst
Honderd jaar Nederlandstalige pulpbladen

In de vorige eeuw verschenen honderden pulpbladen. De verhalen waren prachtig volgens de lezers van toen en daarom werden de bladen massaal gekocht en later geruild, zodat miljoenen mensen kennis maakten met meestal onbekende auteurs, maar soms ook met auteurs van wereldfaam wiens werken werden uitgegeven in een van de bekende series.

Honderden pulpbladen passeren in dit boek de revue, met de belangrijkste gegevens en een afbeelding van de voorkant. Omdat niet alle voorplaten konden worden opgenomen in het boek is een dvd toevoegd met daarop circa 26.000 platen en titels van de honderden behandelde pulpseries.

Lord Lister, Buffalo Bill, Nick Carter, Harry Dickson, Nat Pinkerton, Sherlock Holmes, Edward Multon, Karl May, Francis Hobart, Sydney Spring, Salem Pinto, Anton Beuving, Kwartjesboeken, Dick Bos, Kleine boekjes, Beeldromans,
Colportageromans en nog veel meer.

Van genoemde grote helden was Lord Lister toch wel de serie met de meeste reputatie, bijna 100 jaar geleden betrad hij het podium van de lectuur in de kiosken, op treinstations en deed dat gedurende bijna 70 jaar in duizenden verhalen, wel door vele herdrukken, maar liefhebbers zagen daar geen been in, na zoveel tijd was er immers allang weer een nieuwe generatie van lezers bijgekomen!

In 1984 begon een groepje verzamelaars de verhalen te analyseren, dat resulteerde in 1987 in een club van fanatieke speurders, naar de feiten achter deze held en de pulpbladen. In die 30 jaar is het ook gelukt praktisch alle feiten over de held Lord Lister boven water te krijgen .

Een groot gedeelte van de Lord Lister-geschiedenis vindt u terug in dit boek en de dvd-rom.

Het boek is een eigen uitgave van de Lord ListerKlub Nederland en verscheen in november 2009. Het behandelt (bijna) alle uitgegeven pulpbladen 1900 tot 1950. Daarnaast staat er een ruim overzicht in van de colportageromans en pulpboeken, evenals van de moderne pulpbladen tot ca. 2000.

Het boek telt 400 pagina’s met 3000 afbeeldingen, alles in full color.
Het is een gebonden boek met 135-grams zijdeglans papier en rood leeslintje.

‘Honderd jaar Nederlandstalige pulpbladen’ is gedrukt in een oplage van 250 exemplaren en er zijn nog maar enkele stuks te koop. (Inmiddels staat op de website de mededeling: Het boek Honderd jaar Nederlandstalige pulpbladen van Anne Marinus en Antoon Kunst is na precies een jaar volledig uitverkocht en wordt beslist niet herdrukt!! BoB 25 nov 2010.)

Belangstellenden kunnen contact opnemen met marinus@lordlister.nl
Zie ook de website van de Lord Lister Klub

Lord ListerKlub Nederland, nov. 2009 / gebonden, 3000 illustr. in kleur, met dvd – 400 pag. / ISBN 9789078390091 / Verkoopprijs € 40,00

  • Website Lord ListerKlub (bestaat niet meer?)

Er werd over geschreven door…

Marion Groenewoud, art. over Anne Marinus, de Stentor, 8 jan. 2010

Geschiedenis van 175 jaar Van Stockum toch in boekvorm verschenen

Bob Th.W. Jongschaap
Van Stockum, sinds 1833
177 jaar boekhandel, veilinghuis, uitgeverij en literair leven in Den Haag

Van Stockum Boekverkopers, Hofleverancier sinds 1991, bestaat anno 2010 177 jaar. De van origine Haagse onderneming is inmiddels uitgegroeid tot een breed gesorteerde kwaliteitsboekhandel met winkels in Den Haag en Leiden elk met eigen specialisaties en een uitgebreide algemene internationale collectie boeken, de internetboekhandel en de internationale abonnementenservice.

Ter ere van het 175-jarig bestaan in 2008 heeft Bob Th.W. Jongschaap de geschiedenis van Van Stockum beschreven in: “Van Stockum 1833-2008: 175 jaar boekhandel, veilinghuis, uitgeverij en literair leven in Den Haag”.

In 2008 is de uitgave, voorzien van vele illustraties, gepubliceerd op de website van Van Stockum (en daar nog steeds te zien).

De auteur Bob Th.W. Jongschaap, 40 jaar werkzaam geweest bij Van Stockum, heeft een uitgebreid onderzoek gedaan naar het verleden van de boekhandel, de uitgeverij en het veilinghuis. Daarnaast is hij gedoken in de geschiedenis van het boekenvak en het literaire leven in Den Haag. In een vijftal hoofdstukken doet Bob Jongschaap hier verslag van.

(tekst uitgever)

Van Stockum, juni 2010 / Paperback – 316 pag. – afm. 38 x 26 cm / ISBN 9789070095055 / Verkoopprijs € 35,00

Gelukkig heeft men toch besloten om deze uitgave in druk uit te brengen. In 2008 stond op de website te lezen dat het boek niet gedrukt zou worden, maar aangezien er de afgelopen twee jaar toch voortdurend werd gevraagd naar een gedrukte versie heeft men besloten dit alsnog te doen. Het boek is alleen bij de uitgever te koop.

Honderd jaar private press in Nederland beschreven in ‘Het ideale boek’

Paul van Capelleveen en Clemens de Wolf (red.)
Het ideale boek
Honderd jaar private press in Nederland 1910-2010

Uitgeverij Vantilt, november 2010

gebonden, rijk geïllustreerd in kleur, ca. 240 pagina’s, 31,5 x 24,5 cm
ISBN 9789460040603, verkoopprijs € ca. 34,95

te koop bij bol.com

Het verschijnsel van de private press deed zijn intrede in Nederland in 1910 met de oprichting van de bibliofiele uitgeverij De Zilverdistel. Naar voorbeeld van The Kelmscott Press en andere Engelse private presses vormde Jean-François van Royen haar later om tot een ‘eigen-pers’. De Zilverdistel is het beginpunt van een relatief klein, maar uitermate dynamisch, creatief en invloedrijk onderdeel van de Nederlandse boekcultuur.

In Het ideale boek passeert honderd jaar private press de revue. Bibliofiele series als Palladium bepaalden in het interbellum mede de boekvormgeving. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden circa duizend clandestiene uitgaven vervaardigd door zo’n negentig drukkers en uitgevers.

In de tweede helft van de vorige eeuw kwam het genre private press tot grote bloei, onder meer door de veranderingen in de grafische industrie. Leraren, kunstenaars, grafici en vele anderen begonnen uit liefhebberij met een eigen drukpers. Prachtige boeken met interessante teksten en fraaie illustraties op bijzonder papier waren het resultaat. Sinds 1975 zijn deze liefhebbers verenigd in de Stichting Drukwerk in de Marge, waarbij nu zo’n 175 actieve drukkers zijn aangesloten. De laatste jaren krijgt het lood meer en meer concurrentie van de computer en de kleurenprinter.

Behalve de recente geschiedenis van de private press komen in Het ideale boek ook de voorlopers tot in de zestiende eeuw aan bod. Daarnaast wordt de relatie met de Nederlandse literatuur beschreven en natuurlijk blijft ook de verzamelaar van de aantrekkelijke bibliofiele uitgaven niet buiten beeld.

(tekst uitgever)

Met bijdragen van Paul van Capelleveen, Marieke van Delft, Sjoerd van Faassen, Lisa Kuitert, Ellen van Oers, Reinder Storm, Kees Thomassen en Clemens de Wolf.

Tentoonstelling – Dit boek verschijnt bij de tentoonstelling ‘Het ideale boek. Honderd jaar private press in Nederland 1910-2010’ in Museum Meermanno in Den Haag van 19 november 2010 tot en met 20 februari 2011.

Over dit boek werd geschreven door…

Kritisch, opgewekt, voortvarend – Vijftig jaar Hollands Maandblad 1959–2009

Bastiaan Bommeljé (red.)
Kritisch, opgewekt, voortvarend
Vijftig jaar Hollands Maandblad 1959–2009

Vlgs. een mededeling van de uitgever (januari 2011) zal dit boek helaas niet verschijnen.

Hollands Maandblad heeft vanaf zijn oprichting in 1959 (toen nog Hollands Weekblad) een geheel eigen plaats binnen de wereld van de literaire tijdschriften ingenomen. Naast verhalen en poëzie richtte het zich óók op essayistiek over politiek, economie, kunst en cultuur. Oprichter K.L. (‘Bert’) Poll, tot zijn dood in 1990 enig redacteur, haalde jonge auteurs binnen en stimuleerde ze. Diverse schrijvers die later grote roem zouden verwerven, zijn in de kolommen van Hollands Maandblad begonnen: Maarten Biesheuvel, Hugo Brandt Corstius, Karel van het Reve, Renate Rubinstein, Eva Gerlach, Nico Scheepmaker en Dick Hillenius bijvoorbeeld. Zo ontstond een opgewekt tegendraads tijdschrift waarin ook gevestigde namen zoals W.F. Hermans, Leo Vroman, Arnon Grunberg en Ingmar Heytze zich thuis voelden en voelen. Daarnaast hebben veel kunstenaars er hun werk kunnen tonen.

De kleurrijke geschiedenis van een ongewoon literair tijdschrift

Poll schuwde de controverse niet. Dat leidde tot spraakmakende polemieken in het blad, maar soms ook tot botsingen met auteurs en uitgevers. Niet alleen de rijke historie van het Hollands Maandblad en de kleurrijke K.L. Poll worden in dit jubileumboek beschreven, ook de plaats van het tijdschrift in het literaire landschap, de rol in de intellectuele geschiedenis van Nederland en de invloed op de openbare meningsvorming komen aan bod. Op basis van uitgebreid archiefonderzoek en interviews met oud-medewerkers wordt Kritisch, opgewekt, voortvarend een zeer leesbaar boek met veel foto’s en illustraties, vol literaire feiten, prachtige anekdotes en verhelderende beschouwingen.

Dit jubileumboek staat onder redactie van Bastiaan Bommeljé, redacteur van Hollands Maandblad sinds 1994; de vormgeving van het prachtig uitgevoerde boek is in handen van Steven Boland.
(tekst uitgever)

Nieuw Amsterdam, 2010 (nog niet versch.) / gebonden – 160 pag. – afm. 30 x 22 cm / ISBN / Verkoopprijs € ?


O vermiljoenen spleet! – geschiedenis van de Franse erotische literatuur

Bart van Loo
O vermiljoenen spleet!
Seks, erotiek en literatuur

Uitgeverij Meulenhoff | Manteau, Antwerpen, februari 2010

paperback, 293 pagina’s, 21.5 x 14 cm
ISBN 9789085421092, verkoopprijs € 19,95

te koop bij bol.com

In deze broeierige geschiedenis van de erotiek lees je hoe onze kijk op seksualiteit in het voorbije millennium is geëvolueerd. O vermiljoenen spleet! laat niemand onbewogen.

Bart Van Loo verleidt ons tot een intrigerende reis langs de erotische teksten van auteurs die de wulpse lichamelijkheid hebben bezongen. Hoe en waarom deden ze het? Ze trotseerden de censuur en beschreven zonder schroom de intiemste dingen. Die lagere hartstochten komen uitgebreid aan bod. Rabelais’ scabreuze taal, wellustige renaissanceblazoenen en gekruide pedagogische erotica leiden Van Loo naar de legendarische libertijnse teksten van Denis Diderot en markies de Sade. Nadien neemt Van Loo ons mee naar de rechtszalen van het preutse, victoriaanse tijdperk, waar Baudelaire en Flaubert hun zedeloze teksten hartstochtelijk verdedigen. Ten slotte houdt Van Loo ook de hedendaagse pornografie van Michel Houellebecq en Catherine Millet tegen het licht.

Van Loo (her)las de op dit gebied toonaangevende Franse traditie van haver tot gort, maar vergat natuurlijk andere aangebrande klassiekers uit de wereldliteratuur niet en selecteerde bovendien prachtige eeuwenoude gravures om zijn boek mee te verluchten.

Recensies

‘Schrijvende vrouwen’ – een kleine literatuurgeschiedenis in 56 schrijversportretten

Jacqueline Bel, Thomas Vaessens
Schrijvende vrouwen
Een kleine literatuurgeschiedenis van de Lage Landen (1880-2010)

Dit boek laat de lezer in zesenvijftig schrijversportretten kennismaken met de breedte en de rijkdom van de Nederlandstalige literatuur sinds 1880. Zoals alle geschiedenissen is ook deze kleine geschiedenis selectief. In dit boek draait het om de vraag wat er gebeurt wanneer we een louter vrouwelijke lijn door de moderne Nederlandse en Vlaamse literatuur trekken. Het belangrijkste selectiecriterium (de auteurs moeten vrouw zijn) staat niet op de voorgrond. Maar in veel bijdragen speelt het gender-perspectief wel een rol. Zoals bij Cécile Goekoop, die in Hilda van Suylenburg, bijgenaamd de ‘Hollandsche Negerhut’, de vrouwenkwestie aansneed en propageerde dat de vrouw alleen met een betaalde baan gelukkig kon worden. Of bij Annie Salomons, in haar min of meer autobiografische debuutroman Een meisje-studentje (1907) over een meisje dat de destijds atypische stap zet om te gaan studeren. En later bij Anja Meulenbelt, die afrekende met het mannenbolwerk waarin literatuur van vrouwen werd afgedaan als ‘damesromans’.
Maar het boek beperkt zich nadrukkelijk niet tot de emancipatoire thematiek. Connie Palmen wordt bijvoorbeeld gepresenteerd als schrijver én filosoof. Er is in de beeldvorming en in de literatuurgeschiedschrijving de afgelopen decennia wel iets veranderd. Schrijvers als Charlotte Mutsaers, Désanne van Brederode en Marjolein Februari worden gezien als belangrijke postmoderne auteurs. Schrijvende vrouwen toont de grote variëteit aan vrouwelijke stemmen in de Nederlandse en Vlaamse literatuur.
(tekst uitgever)

Amsterdam University Press (AUP), juni 2010 / paperback – 320 pag. – afm. 22,5 x 17 cm / ISBN 978 90 8964 216 5 / Verkoopprijs € 29,50

Jacqueline Bel is hoofddocent Moderne Nederlandse letterkunde aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Thomas Vaessens is hoogleraar Moderne Nederlandse letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam en directeur van het Huizinga Instituut.

Recensies

Franstalige uitgave over de boekgeschiedenis van het prinsbisdom Luik (980 – 1795)

Paul Bruyère (ed.), Alain Marchandisse (ed.)
Florilège du livre en Principauté de Liège
du IXe au XVIIIe siècle

Eind 2009 verscheen onder redactie van Paul Bruyère (Hogere bibliotheekschool van Luik) en Alain Marchandisse (Universiteit van Luik) Florilège du livre en principauté de Liège du IXe au XVIIIe siècle. Het lijvige boek, volledig in kleur, rijk geïllustreerd met afbeeldingen van boeken en manuscripten van bibliotheken uit de hele wereld, werd samengesteld door 37 vooraanstaande historici, die de rijke boekhistorie van het prinsbisdom Luik in de aangegeven periode beschrijven.

In 22 hoofdstukken komen verschillende thema’s aan bod: manuscripten, kronieken, literatuur in de onderscheiden talen, drukkerijen, religieuze uitgaven, rechtsgeschiedenis, reisgidsen, heraldische werken, wapenboeken, muziekboeken, privé bibliotheken, ‘openbare’ bibliotheken etc. Hier de complete inhoud (pdf).

Het gaat hier weliswaar om een Franstalige uitgave, maar is het vermelden waard omdat het slechts zelden mogelijk is een boek te kopen van deze uitgever, de Société des Bibliophiles liégeois. Deze bibliofiele vereniging werd in 1863 opgericht. Deze besloten vereniging kent een gelimiteerd aantal leden: 150 particulieren (lidnummers 1-150) en 25 instituten (lidnummers 201-225). Toelating is alleen mogelijk met instemming van de overige leden. De Société geeft op onregelmatige tijdstippen zeer exclusieve boeken uit, vaak gedrukt op handgeschept papier en zeer fraai gebonden, in een zeer beperkte oplage en meestal alleen voor de leden. De voor de leden bestemde boeken zijn zelfs voorzien van naam, lidnummer en een handtekening van de secretaris van de Société.

Dit boek verscheen in een oplage van 1100 exemplaren, waarvan er 175 zijn gereserveerd voor de leden van de Société, en het is uitsluitend verkrijgbaar bij de vereniging (voor inlichtingen: info@societelitteraire.be, of gebruik het bestelformulier).

Société des bibliophiles liégeois, dec. 2009 / gebonden met stofomslag – 560 pag. – afm. 30 cm / ISBN 978-2-9600900-0-0 / Verkoopprijs € 90,00 (is afhaalprijs, anders € 25,- verzendkosten)

Zie ook recensie bij Universiteit Luik

Wikipedia over prinsbisdom Luik

(met dank aan Antiquariaat Coriovallum)

Nynke van Hichtum, Leven en wereld van Sjoukje Troelstra-Bokma 1860-1939

Aukje Holtrop
Nynke van Hichtum
Leven en wereld van Sjoukje Troelstra-Bokma 1860-1939

Afke’s Tiental – dat is de titel waarmee Nienke van Hichtum onsterfelijk is geworden. Toen ze begon te schrijven werd ze aangemoedigd door haar verloofde Pieter Jelles Troelstra maar terwijl Troelstra zich na hun huwelijk ontwikkelde tot een gedreven voorvechter van de arbeidersbeweging en één van de oprichters werd van de SDAP, ging het met Sjoukje minder goed. Na de geboorte van hun tweede kind werd ze ernstig ziek en ondanks rustkuren en vele therapieën is ze nooit meer helemaal gezond geworden.
Deze biografie van Aukje Holtrop beschrijft het leven van deze geboren vertelster en schetst ook de cultureel-historische achtergrond: het boek biedt een boeiend en betrokken portret van een begaafde vrouw in een bewogen tijdperk. (tekst uitgever)

– Dit boek is de handelsuitgave van het proefschrift waarop Aukje Holtrop op 6 oktober 2005 promoveerde aan de Rijksuniversiteit Groningen.

De tekst van het proefschrift is online beschikbaar (pdf)

– De gebonden uitgave is uitverkocht en alleen nog tweedehands verkrijgbaar.

Uitgeverij Contact, 2005 / gebonden – 644 pag. – afm. 24 x 16 cm / ISBN 9789025417161 / Verkoopprijs € 45,00 (uitverkocht)

Zie ook 2e druk – Paperback
In 2008 is een goedkope herdruk verschenen in paperback uitvoering. Van deze versie zijn nu exemplaren in de ramsj te koop voor slechts € 6,99.

– Meer over Nienke van Hichtum bij Wikipedia en Schrijversinfo

Zie ook het ‘dossier’ bij de Koninklijke Bibliotheek

Recensies e.d.

Atte Jongstra, NRC, 7 okt 2005

Jan Blokker, Volkskrant, 7 okt 2005

Wim Brands in gesprek met Aukje Holtrop, VPRO, 9 okt 2005 (video)