‘Niet gehinderd door schroomvalligheid’ – opkomst en bloei van Historisch Nieuwsblad’

Rob Hartmans
Niet gehinderd door schroomvalligheid
Opkomst en bloei van Historisch Nieuwsblad

Historisch Nieuwsblad / Veen Magazines, oktober 2011

hardcover, 21 x 14,5 cm
ISBN 9789085710813, verkoopprijs € 9,95

te koop bij o.a.: bol.com | Selexyz | Bruna | Cosmox |

Anno 2011 is Historisch Nieuwsblad een glossy, rijk geïllustreerd blad met even deskundige als leesbare verhalen over geschiedenis, geschreven voor een breed publiek.

Voortgekomen uit een belangenorganisatie van jonge historici die in de sombere jaren tachtig geen perspectief hadden op een baan, keerde het in 1991 opgerichte blad zich vol vuur tegen het historische establishment. Rebels en, zoals de gereformeerde historicus Van Deursen het noemde, ‘niet gehinderd door schroomvalligheid’, openden de redacteuren de aanval op de academische geschiedschrijving, die aan het publiek geen boodschap leek te hebben.

In ‘Niet gehinderd door schroomvalligheid’ vertelt Rob Hartmans hoe een klein, straatarm blaadje vóór en door historici zich, met vallen en opstaan, en ondanks hevige conflicten, zich ontpopte tot een leesbaar, opiniërend en uiterst succesvol tijdschrift. Tevens laat het boek zien welke rol Historisch Nieuwsblad speelde in de ontwikkeling die de Nederlandse geschiedschrijving de afgelopen twintig jaar heeft doorgemaakt.

Rob Hartmans (1959) is historicus, journalist en vertaler. Hij schrijft onder meer voor De Groene Amsterdammer en Historisch Nieuwsblad en publiceerde een aantal boeken, waaronder De Groene van 1977. Geschiedenis van een dwars weekblad (2002) en Lang leve de linkse kerk en andere essays over politieke hersenschimmen, misverstanden en illusies (2010).

Boekpresentatie – ‘Niet gehinderd door schroomvalligheid’ werd op 4 oktober 2011 gepresenteerd tijdens de opening van de Maand van de Geschiedenis in de Amsterdamse Stadsschouwburg (zie video).

(Upload door Historisch Nieuwsblad op 17 okt 2011)

De Wereld in Oude Ansichten, 1900–1920

Peter Cuijpers
De Wereld in Oude Ansichten
1900–1920

Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, november 2011

genaaid gebrocheerd, rijk geïllustreerd in kleur, 128 pagina’s, 28 x 22 cm
ISBN 9789057307584, verkoopprijs € 19,50

te koop bij bol.com

Ansichten of prentbriefkaarten bestaan inmiddels ruim 100 jaar. In de hoogtijdagen waren kaarten even populair als telefoon, e-mail en sms nu, alleen werden prentbriefkaarten veel langer bewaard. Nederland telt inmiddels duizenden verzamelaars van deze nostalgische plaatjes.
Tot het begin van de jaren 1980 was er maar weinig bekend over het fenomeen prentbriefkaart. De beschikbare kennis was geconcentreerd bij verzamelaars, die naar eigen interesse, inzicht en niveau informatie vergaarden en vastlegden. De cultuurhistorische waarde van ansichten krijgt de laatste jaren echter steeds meer de erkenning die zij verdient. Vaak geven ansichten een levendig tijdsbeeld, omdat ze de enig overgebleven getuigen zijn van een moment, situatie, mode of sensatie uit het verleden. Maar ook de handgeschreven tekst op voor- of achterzijde kan waardevolle informatie bevatten. De vluchtige communicatiemiddelen van onze voorouders vormen inmiddels een belangrijke bron van sociaal-culturele geschiedenis.

De Wereld in Oude Ansichten (1900–1920) is een gedegen, maar zeer toegankelijk geschreven naslagwerk. Met zijn systematische benadering schept auteur Peter Cuijpers een ordenend kader voor welk type prentbriefkaartencollectie dan ook, hetgeen inspirerend en verrijkend kan werken. Deze kleurrijk geïllustreerde uitgave – waarin de nadruk vooral op niet-topografische kaarten ligt – zal veel cultuurhistorici, liefhebbers en verzamelaars nieuwe inzichten bieden. In dit boek worden ansichtkaarten bovendien voor het eerst ook als poststuk bestudeerd, waardoor het zeker ook voor filatelisten interessant is. (uitgever)

Van De Wereld in Oude Ansichten is ook een met de hand genummerde en in linnen gebonden luxe-editie verschenen (isbn 978.90.5730.759.1). Deze luxe uitgave is niet verkrijgbaar in de boekhandel. Na verschijning zal het boek slechts beperkt leverbaar zijn en wordt de prijs € 59,50 (nog te bestellen bij Walburg Pers).

Socioloog Peter Cuijpers (1944) werkte als voorlichter en vertaalt publicaties vanuit het Engels. In 1998 promoveerde hij op onderzoek naar vroegste drukken in de Nederlandse (volks)taal.

over dit boek werd geschreven door…

Verluchte handschriften in de Koninklijke Bibliotheek

Ed van der Vlist
Verluchte handschriften in de Koninklijke Bibliotheek

Bekking & Blitz Uitgevers, september 2011

gebonden met rood linnen rug, leeslint, geheel in kleur,
128 pagina’s, 17 x 11,5 cm
Miniaturenreeks, deel 46
ISBN 9789061093411, verkoopprijs € 9,90

te koop bij bol.com

De Koninklijke Bibliotheek in Den Haag bewaart honderden boeken uit de middeleeuwen, waaronder veel prachtig versierde handschriften. Die verluchte handschriften komen uit alle windstreken en waren bestemd voor kerkelijke instellingen en vorstelijke personen, maar ook voor een groeiend publiek van lagere leken. De diversiteit van de collectie verluchte handschriften in de Koninklijke Bibliotheek is opmerkelijk. Zij is te verklaren door de geschiedenis van de bibliotheek.
Dit boekje bespreekt in vogelvlucht het ontstaan van de Koninklijke Bibliotheek als ‘nationale bibliotheek’ van de Bataafse Republiek in 1798 en de verwerving van middeleeuwse handschriften in de eerste decennia van haar bestaan. De lezer krijgt een ruime selectie voorgeschoteld, voorzien van veel achtergrondinformatie en tal van illustraties. Het resultaat biedt een blik op acht eeuwen boekverluchting en boekenbezit in Europa.


Ed van der Vlist (1963) studeerde geschiedenis in Leiden en is conservator middeleeuwse handschriften bij de Koninklijke Bibliotheek.

In dezelfde serie verscheen het boekje:

Kees Thomassen, Aan Vrienden Gewijd : Alba Amicorum In De Koninklijke Bibliotheek, Bekking & Blitz, 2012

MetaMaus – Het verhaal achter een hedendaagse klassieker, Maus

Art Spiegelman
MetaMaus
Het verhaal achter een hedendaagse klassieker, Maus

Uitgeverij De Bezige Bij, maart 2012

312 pagina’s, met dvd
ISBN 9789054923305, verkoopprijs € 39,90

te koop bij bol.com | Engelse versie te koop bij BookDepository

Maus geldt als de meest baanbrekende graphic novel ooit en viert dit jaar zijn 25-jarig jubileum. Spiegelman zorgde met Maus voor een herdefinitie van de strip en voor een nieuwe manier om met de herinneringen van de Tweede Wereldoorlog om te kunnen gaan. Maus is de enige strip die ooit onderscheiden werd met de Pulitzer Prize.

MetaMaus is een overzicht van hoe Spiegelman tot Maus kwam en wat aan het boek voorafging. Het bevat veel werk van Spiegelman, maar ook andere strips, oorlogspamfletten en tekeningen door gevangenen uit de concentratiekampen.

Op de bijgevoegde dvd vindt men naast de complete Maus ook schetsen, artikelen, originele opnames van de interviews tussen Art en zijn vader, Vladek Spiegelman, en delen van de documentaire over Spiegelmans onderzoeksreizen naar Auschwitz en Birkenau.

De Engelstalige versie van MetaMaus verscheen 4 oktober 2011 bij Pantheon books. De trailer geeft een goed beeld van de schitterende uitvoering van het boek.

The book takes on three main questions— Why the Holocaust? Why Mice? Why Comics?— answering them through a collection of interviews with the artist and his family, as well as through archival material (family photos, original art from the making of Maus, historical reference sources) and new comics created specifically for the project.

Art Spiegelman werd in Zweden geboren en groeide op in Queens, New York. Hij maakte illustraties voor onder meer The New York Times, Playboy en The New Yorker en hij richtte het spraakmakende tijdschrift Raw op. Met Maus verwierf Spiegelman wereldfaam; het boek werd vertaald in meer dan twaalf talen.

Recensies

update 12 maart 2012 – boek nu verschenen, gewijzigd: uitgeverij Bezige Bij ipv Oog en Blik en afb. cover nu met zwart oog ipv nazisymbool

Droom van helderheid, Huisstijlen, ontwerpbureaus en modernisme in Nederland, 1960-1975

Wibo Bakker
Droom van helderheid
Huisstijlen, ontwerpbureaus en modernisme in Nederland, 1960-1975

Uitgeverij 010, juli 2011

hardcover, 320 pagina’s, 25 x 18 cm
ISBN 9789064507533, verkoopprijs € 34,50

te koop bij bol.com

In 2009 promoveerde Wibo Bakker (1974) aan de Universiteit Utrecht op een onderzoek naar de ontwikkeling van huisstijlen in Nederland tussen 1960 en 1975. Van zijn proefschrift is nu een bijzonder vormgegeven, rijk geïllustreerde handelseditie verschenen.

Droom van helderheid laat de ontwikkeling zien van huisstijlen in Nederland tussen 1960 en 1975. In deze periode groeiden huisstijlen uit van een marginaal verschijnsel tot een onmisbaar element in de presentatie van bedrijven en instellingen. Veel bekende huisstijlen werden ontworpen door de ontwerpbureaus Total Design en Tel Design, pioniers op dit gebied in Nederland, met als belangrijkste vertegenwoordigers respectievelijk Wim Crouwel en Gert Dumbar. Volgens hen waren huisstijlen een vorm van goed ontwerp en leverden ze een bijdrage aan het algemeen welzijn. Tegelijkertijd zag met name Total Design huisstijlen ook als een vorm van visuele efficiency, hiermee aansluitend bij de heersende modernistische ontwerpopvattingen en het vooruitgangsgeloof in de jaren zestig. In de loop van de jaren zeventig zagen bedrijven huisstijlen voornamelijk als een manier om hun imago te verbeteren. Het ook in Nederland actieve Engelse ontwerpbureau Allied International Designers was zich hier al eerder van bewust en profiteerde hiervan. In dit rijk geïllustreerde boek wordt aan de hand van casestudies als KLM (1963), PAM (1965), AH (1966), NS (1968), DSM (1969) en de PTT (1981) onderzocht hoe de ontwikkeling verliep van enkele opvallende huisstijlen en ontwerpbureaus in Nederland. Hierbij wordt veel aandacht besteed aan besluitvormingsprocessen binnen bedrijven en opvattingen van ontwerpers.

Dit boek is het derde deel in de serie ‘Beeldcultuur in Nederland’, een initiatief van het Prins Bernhard Cultuurfonds.

Universiteitsbibliotheek Leuven, 1425-2000 (aanbieding)

Chris Coppens, Mark Derez, Jan Roegiers
Universiteitsbibliotheek Leuven, 1425-2000

Universitaire Pers Leuven, mei 2005

gebonden, 544 pagina’s, 31 x 28 cm
ISBN 9789058674661, verkoopprijs € 45,00 (oorspronkelijk € 140,00)

Engelse versie ISBN 9789058674678, verkoopprijs € 45,00

bestellen


De Leuvense Universiteitsbibliotheek heeft een bijzonder tragisch verleden: afgeroomd door de Fransen in 1795, afgestookt door de Duitsers in 1914 en opnieuw in 1940, en ten slotte verdeeld onder Walen en Vlamingen bij de splitsing in 1970. De geschiedenis van de bibliotheek weerspiegelt zes eeuwen universiteitsgeschiedenis, maar ook vele hoofdstukken Europese geschiedenis en zelfs de wereldgeschiedenis van de voorbije eeuw. Een president van de Verenigde Staten speelt er een grote rol in en een Japanse keizer figureert er. De bibliotheek werd een Amerikaans memorial voor de Grote Oorlog. Een en ander verleent aan de instelling een hoge symboolwaarde en aan het gebouw een emblematische betekenis.

Sinds 1970 is de Universiteitsbibliotheek in volle ontwikkeling. De Maurits Sabbebibliotheek is met haar historische collectie een levendig onderzoekscentrum met betrekking tot religie en zingeving. De Campusbibliotheek Arenberg, een wetenschapsbibliotheek in een 16de-eeuws klooster, combineert technologie en erfgoed. Het bibliotheeklandschap reikt van rechtsgeleerdheid tot medicijnen, van colleges in de binnenstad tot het academisch ziekenhuis aan de rand van de stad.

Het boek heeft drie leesniveau’s: naast een synthetisch verhaal in het corpus, zijn er kaderteksten die deelaspecten belichten. Uitgebreide bijschriften begeleiden de ruim zeshonderd illustraties.

Het boek heeft een overzichtelijke indeling: acht hoofdstukken telkens voorafgegaan door een beeldengalerij, als een samenvatting van wat gaat volgen.
Een Corpus inscriptionum, met de teksten van alle opschriften op het historisch gebouw aan het Mgr. Ladeuzeplein, en een bibliografie besluiten het boek.

Nooit eerder getoond beeldmateriaal wordt afgewisseld met actuele foto’s: beeld en tekst maken van het boek een referentiepunt voor de komende decennia.

(uitgever)

Een rijk geïllustreerd, schitterend boek!

update 20 juni 2013 – Zowel de Nederlandstalige als Engelstalige versie van dit boek worden nog steeds aangeboden op de website van de Universitaire Pers Leuven, beiden voor slechts € 45,00.

Boeken onder druk – Censuur en pers-onvrijheid in Nederland sinds de boekdrukkunst

Marita Mathijsen (red.), met bijdragen van Herman Pleij, Olga van Marion, Inger Leemans, Lisa Kuitert, Boudien de Vries, Cecile van Eijden-Andriessen, Hans Renders en Klaus Beekman
Boeken onder druk
Censuur en pers-onvrijheid in Nederland sinds de boekdrukkunst

Amsterdam University Press (AUP), mei 2011

paperback, 207 pagina’s, 24 x 16 cm
ISBN 9789089643063, verkoopprijs € 27,50

te koop bij bol.com

In Nederland is maar in twee periodes sprake geweest van echte nationale overheidscensuur, in de Franse tijd van 1810-1813 en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar dat wil niet zeggen dat elk geschrift gedrukt kon worden. Vanaf de uitvinding van de boekdrukkunst werd er controle uitgeoefend op de verspreiding van gedachtegoed dat gevaarlijk geacht werd voor de zeden, de godsdienst of de politiek. Er zijn door de eeuwen heen voortdurend gevallen van verboden boeken. Maar er is nog geen enkele studie waarin die ontwikkeling in Nederland over een langere periode bekeken wordt.

In Boeken onder druk wordt chronologisch per tijdvak aan de hand van een paar opvallende processen of verboden de stand van de censuur bekeken. De term is breed opgevat. Alles valt eronder wat met verboden op, processen tegen of het tegenwerken van openbaarmaking via druk te maken heeft. Ook zelfcensuur ter bescherming van de eigen positie kan hieronder vallen.

In de bijdragen wordt een beeld geschetst van een overheid die dan weer eens onberekenbaar is, dan weer scherp, dan weer wankelmoedig. Dat gebrek aan voorspelbaarheid leidde ook tot eigen controlediensten bij de katholieken (IDIL), en een zelfstandig moralistisch aanschafbeleid van openbare bibliotheken.

Marita Mathijsen is emeritus hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam en columnist bij NRC Handelsblad.

Meer boeken van Marita Mathijsen bij bol.com

Richard Minsky: The Art Of American Book Covers 1875-1930

Richard Minsky
The Art Of American Book Covers 1875-1930

George Braziller, NewYork, mei 2010

hardcover, 136 pagina’s, 24 x 21 cm
ISBN 9780807616024, verkoopprijs € 30,99

te koop bij : bol.com / bookdepository

A Beautiful Gift for Book Lovers
If you are looking for something beautiful and inexpensive for someone who loves books, The Art of American Book Covers 1875-1930 is perfect. It was designed in gift book format, is exceptionally well produced in full color with images of about 150 gorgeous books, has a top quality gold-stamped cloth binding, and rave reviews of the content.

Richard Minsky (1947), begon een loopbaan als wetenschapper, maar ontwikkelde zich al vrij snel tot een gerenommeerd boekbinder en book artist. In 1974 stichtte hij het Center for Book Arts in New York.

Minsky heeft een diepgaande studie gemaakt van de Amerikaanse decoratieve boekbanden uit de periode 1875-1930. Van de boeken die hij daarvoor heeft verzameld heeft hij drie catalogi gemaakt in gelimiteerde edities, die nogal kostbaar zijn.

Nu is er voor het eerst een handelseditie verschenen met een keuze uit de verzameling en voorzien van een grondige inleiding. Klik hier voor een aantal voorbeeldpagina’s (pdf).

reviews

Boeken voor de katholieke jeugd – Verzuiling en ontzuiling in de geschiedenis van Zwijsen en Malmberg

Karen Ghonem–Woets
Boeken voor de katholieke jeugd
Verzuiling en ontzuiling in de geschiedenis van Zwijsen en Malmberg

Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, mei 2011

genaaid gebonden, rijk geïllustreerd in zwart-wit, 288 pagina’s, 25 x 17 cm
ISBN 9789057307140, verkoopprijs € 39,50

bestel

Wanneer je oudere mensen vraagt naar de jeugdboeken die hen zijn bijgebleven, dan is de kans groot dat ze Arendsoog noemen, Pim Pandoer of – zeker als ze katholiek zijn opgevoed – Puk en Muk. Jongere generaties kennen Arendsoog vaak ook nog, maar zijn toch meer bekend met de Griezelbus-verhalen van Paul van Loon, de Maan-Roos-Vis-boekjes of de tijdschriften Okki en Taptoe. Al deze titels werden (of worden nog steeds!) op de markt gebracht door de Tilburgse uitgeverij Zwijsen of het Bossche Malmberg. Beide uitgeverijen bestaan al meer dan 125 jaar. Ze begonnen als specifiek katholieke uitgeverijen, maar ontwikkelden zich gaandeweg tot toonaangevende uitgeverijen voor de hele Nederlandse jeugdboekenmarkt. In deze uitgave blikt auteur Karen Ghonem-Woets terug op de titels die in de loop der jaren bij Zwijsen en Malmberg verschenen. Zij onderzoekt de vraag of er een relatie bestaat tussen hun school- en hun jeugdboeken en hoe in de jaren ’20 en ’30 – de tijd van het Rijke Roomsche Leven – het katholieke karakter tot uitdrukking kwam in de samenstelling van de fondsen van beide uitgeverijen. Welke strategieën hanteerden zij om de ontzuiling zo glansrijk te doorstaan, terwijl vrijwel alle andere van oorsprong katholieke uitgeverijen langzaamaan van het speelveld verdwenen?
(uitgever)

Karen Ghonem–Woets (1966) raakte tijdens haar studie taal- en literatuurwetenschap in de ban van de jeugdliteratuur. Ze schrijft over jeugdboeken, onderwijs, levensbeschouwing en interculturele communicatie.

Dit boek is een bewerking van het proefschrift waarop zij in december 2005 in Tilburg promoveerde en het wordt uitgegeven in de reeks ‘Bijdragen in de Geschiedenis van de Nederlandse Boekhandel (BGNB), nieuwe reeks’.

De geschiedenis van 125 jaar Deventer Dagblad in jubileumboek

Leo Enthoven
Schakel in de samenleving
125 jaar Deventer Dagblad

Leo Enthoven / Arko Uitgeverij, nov 2010

hardcover, 272 pagina’s
ISBN 9789054721406, verkoopprijs € 24,95


De Stentor/Deventer Dagblad bestond woensdag 17 november 2010 precies 125 jaar. Oud-hoofdredacteur Leo Enthoven legde de lange en rijke geschiedenis van deze krant vast in een boek. ,,Het Deventer Dagblad is belangrijk voor de Deventer samenleving. De krant verdient gewoon een boek.”

Aan het einde van de 18e eeuw verschenen de eerste weekkranten in Deventer. Een eeuw later, op 17 november 1885, begon Anthonij Hoovenaar Rutering een dagblad. Dit dagblad verwierf zich in de loop der jaren een belangrijke plaats in de Deventer samenleving. Anno 2010 heeft het Deventer Dagblad, als onderdeel van de Stentor, die rol nog steeds.

Auteur Leo Enthoven is oud-hoofdredacteur van het Deventer Dagblad en kenner van de Deventer krantengeschiedenis.

De Stentor, artikel over het boek, 12 nov 2010

De Stentor, art. over boekpresentatie op 17 november, 18 nov 2010

YouTube, StentorTV, verslag boekpresentatie

Vrij Nederland, Hans Renders, 29 jan. 2012