De eerste Nederlandse vertaling van Gabriel Naudé’s ‘Advis pour dresser une bibliothèque’

Gabriel Naudé, Steven de Joode (voorwoord)
Wenken voor het opzetten van een bibliotheek

Uitgave 176 van Stichting De Roos, augustus 2011

gebonden, in cassette, 132 pagina’s, 18,5 x 13 cm

vertaling: Zsuzsó Pennings (Frans), Ivo Gay (Latijn)
boekverzorging: Piet Gerards en Judith van der Heijden (PGO)
drukker: LenoirSchuring, Amstelveen
binder: Van Waarden, Zaandam

oplage 175 genummerde exemplaren, alleen beschikbaar voor leden van Stichting De Roos

Gabriel Naudé (1600 -1653) was een Franse bibliothecaris die in 1627 een beroemd geworden verhandeling schreef over de opbouw en de inrichting van een bibliotheek: Advis pour dresser une bibliothèque. Présenté à Monseigneur le Président de Mesme (Paris: François Targa, 1627). Deze tekst was een complete verzameling richtlijnen en adviezen voor de dagelijkse bibliotheekpraktijk en de collectievorming en wekte interesse in binnen- en buitenland.

Naudé schreef deze tekst toen hij bibliothecaris was bij Henri de Mesmes, president van het Parijse parlement. Later kwam hij in dienst van de machtige kardinaal Jules Mazarin waarvoor hij een bibliotheek opbouwde die uiteindelijk uit 40.000 banden zou bestaan en vanaf 1643 (beperkt) toegankelijk was voor publiek.

De tekst wordt nog steeds herdrukt, maar een Nederlandse vertaling was tot op heden niet verkrijgbaar. Stichting De Roos heeft nu in deze lacune voorzien met de uitgave van Wenken voor het opzetten van een bibliotheek.

  • digitale versie bij OpenLibrary van Advis pour dresser une bibliothèque, Réimprimé sur la deuxième édition (Paris, 1644) Published 1876 by I. Liseux in Paris

Niet in de handel…

Het boek is helaas niet te koop. Het is alleen beschikbaar voor de leden van Stichting De Roos, een bibliofiele uitgeverij, die boeken maakt in een oplage van 175 exemplaren, die worden afgenomen door de (maximaal) 175 leden.

Recensie

Stichting De Roos werd opgericht in juni 1945 door Chris Leeflang, typografisch adviseur van Het Spectrum, Charles Nypels en de ontwerper G.M. van Wees. De naam was een eerbetoon aan Sjoerd H. de Roos, de nestor van de Nederlandse grafisch ontwerpers, en de onvermoeibare pleitbezorger van het goed vormgegeven boek.
Het doel van de stichting geeft goed weer wat er onder het bibliofiele boek werd verstaan:

het maken van boeken en drukwerken enkel om de ongerepte en dus ook onbaatzuchtige liefde voor typografie en kunst, in alle denkbare vormen waarin deze kunnen samengaan.

Het is bijzonder dat deze bibliofiele kring – in tegenstelling tot vergelijkbare initiatieven – na ruim zestig jaar nog steeds ‘alive and kicking’ is. Op de website van Stichting De Roos staan, naast de beschrijving van alle verschenen uitgaven, een aantal artikelen waarmee u een beeld krijgt van de geschiedenis van de stichting en visies op het bibliofiele boek.

Nieuwe leden van Stichting De Roos verbinden zich voor minimaal twee jaar tot het afnemen van de geproduceerde boeken (2 per jaar). De gemiddelede prijs is € 100,- per uitgave.

Bij verschillende jubilea werden tentoonstellingen georganiseerd, waarvan de meest recente in 2006 was. De stichting vierde toen haar 60-jarig bestaan. Bij die gelegenheid werd het archief overgedragen aan Museum Meermanno | Huis van het Boek in Den Haag en werd daar de tentoonstelling ‘In de Roos. Zestig jaar bijzondere boeken‘ ingericht (febr-april 2006).

Boek – Als begeleidende publicatie verscheen het rijk geïllustreerde boek: In beperkte oplage, tekst Mathieu Lommen, ontwerp Karen Polder, Uitgeverij Thoth, isbn 9068684183 (niet meer verkrijgbaar).

Onder: Leeszaal in Bibliothèque Mazarine, waar Gabriel Naudé de eerste bibliothecaris was.