Kort onderweijs van het boeckenbinden, Dirck de Bray 1658 – nu toegankelijk in bijzondere uitgave

Dirck de Bray, Koert van der Horst en Clemens de Wolf
Dirck de Bray
Kort onderweijs van het boeckenbinden

Atelier De Ganzenweide, Uithoorn, 2012

gebonden, oblong, 152 pagina’s, 16,5 x 23,5 cm
ISBN 9789077837115, verkoopprijs € 49,50

 

In 1658 schreef Dirck de Bray een instructieboekje voor boekbinders: Kort onderweijs van het boeckenbinden.
Het boekje is een unicaat, handgeschreven, handgetekend en gekleurd. Het bevat 56 bladen en 16 kleurrijke tekeningen, uitgevoerd met pen en waterverf.Het manuscript wordt bewaard in het Noord-Hollands Archief te Haarlem.

Op de website van het Noord-Hollands Archief is hier via een powerpoint-presentatie het complete originele boekje te zien.

In 1977 verscheen van het boekje een facsimilé. De boekwetenschappers Koert van der Horst en Clemens de Wolf schreven hier een inleiding bij; tevens maakten zij een transcriptie van de handgeschreven tekst en vervolgens een parafrase. De inleiding en de parafrase werden ook vertaald in het Engels. Dit alles werd uitgegeven door Nico Israël te Amsterdam.

Nu is er een geheel nieuwe uitgave verschenen. De beide auteurs hebben de tekst herzien en vermeerderd. De tekst van de Nederlandse en Engelse Inleiding is bijna drie maal zo groot. Naast de facsimilé worden tegelijk de transcriptie en de Nederlandse en Engelse parafrase afgedrukt.

Het boekje is interessant voor zowel boekbinders en boekhistorici, als voor andere boekliefhebbers.

De oplage van het boek is 500 exemplaren en een deel werd verkocht in de vorm van losse katernen, bestemd voor boekbinders en blibliofielen om zelf te (laten) binden naar eigen wens en smaak.

Expositie – Van de handgebonden boeken van De Bray wordt van 11 december 2012 tot 4 januari 2013 een expositie gehouden in het Noord-Hollands Archief te Haarlem. Daar zullen circa 50 gebonden werken van deze uitgave te zien zijn.

Een voorbeeld van een fraai, handgebonden exemplaar ziet u hieronder.

Boekband van Rob Koch, met ‘Gekruiste-Structuur Binding in Zaans Bord, zelf geverfd zichtbaar naaigaren’

Anne Delaflotte Mehdevi – ‘De boekbindster’ (fictie)

Anne Delaflotte Mehdevi
De boekbindster

Uitgeverij De Geus, april 2011

hardcover, 224 pagina’s, 21 x 13 cm
ISBN 9789044515039, verkoopprijs € 17,90

vertaald uit het Frans door Pauline Sarkar

te koop bij o.a.: bol.com | Selexyz | Cosmox |

Mathilde verruilt haar veelbelovende carrière als diplomate voor een leven als boekbindster in een klein dorpje in de Dordogne. Leer, papier, goudbeslag en kleurpigmenten maken nu deel uit van het leven van deze jonge vrouw, die met passie en precisie de restauraties uitvoert aan de boeken die men haar toevertrouwt.

Op een ochtend, als de regen met bakken uit de hemel valt, betreedt en man haar atelier. Het is een ongekend knappe man, met de geur van planten en aarde om zich heen. Hij geeft haar een oud boek en zakt vervolgens ineen op de vloer.
Mathilde verzorgt hem, geeft hem koffie en een stoel. Zodra hij opgeknapt is gaat hij weer, net zo onverwacht als hij kwam. ‘Een goede boekbinder leest niet’, placht haar opa te zeggen, maar Mathilde kan de verleiding niet weerstaan om in het mysterieuze boek te kijken.
Wat betekenen de Gallo-Romaanse symbolen die erin staan? En de lijst met bekende familienamen, die uit het oude bindsel valt? Omdat de eigenaar niet meer komt opdagen, begint Mathilde zelf een speurtocht naar de herkomst van het boek.

Anne Delaflotte Mehdevi (geboren in 1967 te Auxerre, Frankrijk) groeide op in de Bourgogne. Ze studeerde internationaal recht. Sinds 1993 woont Anne Delaflotte Mehdevi in Praag. Ze heeft haar diplomatiek carrière inmiddels achter zich gelaten en zich toegelegd op het boekbinden en het schrijven.

Recensie

Ramsjtip: ‘Het Complete handboek boekbinden’ nu verkrijgbaar voor € 9,90

Josep Cambras
Het Complete handboek boekbinden

Cantecleer, november 2006

hardcover, illustr., 160 pagina’s, 31 x 24 cm
ISBN 9789021337500, verkoopprijs € 24,95 > 9,90 (uitverkocht)

te koop bij bol.com

Alle aspecten van het handboekbinden zijn op schitterende wijze samengebald in dit groot formaat handboek. Met talloze gedetailleerde foto’s die een compleet beeld geven van de veelheid van technieken. Nooit werd dit fraaie ambacht zo vaardig en inzichtelijk in boekvorm gepresenteerd. Een standaardwerk voor elke binder, restaurateur en hobbyist.
(flaptekst)

Josep Cambras is een meester-boekbinder en docent in Barcelona. Het boek verscheen in 2003 als Encuadernación bij uitgeverij Parramón Ediciones en is daarna in diverse talen uitgebracht. Het boek is niet geschikt voor de beginnende boekbinder, maar geeft wel een mooi overzicht van technieken, gereedschappen en materialen. Aandacht wordt besteed aan vergulden, marmeren, restaureren, decoratietechnieken (inlegwerk, snedevergulden, gaufreren, blinddrukken en dergelijke). Alles uitstekend geïllustreerd met mooie kleurenfoto’s. Het bevat ook een aantal stap-voor-stap voorbeelden voor het vervaardigen van banden en foedralen.

De Nederlandse vertaling is van Helena Overkleeft.

Drie voorbeeldpagina’s uit het inleidende hoofdstuk van het boek, met een korte geschiedschrijving.
(bron bol.com)

Beeldschone boeken

Waanders-Beeldschone_boeken
• Anne M. As-Vijvers, Saskia van Bergen, e.a.
Beeldschone boeken
de Middeleeuwen in Goud en Inkt

Een overzicht van de Utrechtse boekproductie van circa 695 tot 1500. In de Middeleeuwen vormde Utrecht als bisschopszetel het centrum op het gebied van cultuur, politiek en religie in de Noordelijke Nederlanden. De stad wist mede door deze status een belangrijke internationale positie op het gebied van de handschriftenproductie en vroege boekdrukkunst te verkrijgen. Nog altijd vormen de beelschone boeken een hoogtepunt binnen de beeldende kunst.

uitgave bij de tentoonstelling
Beeldschone boeken: de Middeleeuwen in goud en inkt
Museum Catharijneconvent Utrecht
Van 16 mei tot en met 30 augustus 2009

Waanders Uitgevers, mei 2009 / Gebonden – 100 kleurenfoto’s – 160 pag.  – afm. 289 x 240 /  ISBN 9789040085819 / Verkoopprijs 29,95 Euro