Gerard Reve – Kroniek van een schuldig leven – biografie deel 2

Nop Maas
Gerard Reve – Kroniek van een schuldig leven 2
De ‘rampjaren’ 1962-1975

Uitgeverij G.A. van Oorschot, apr 2010

gebonden, 900 pagina’s, 24 x 15 cm
ISBN 9789028241237, verkoopprijs € 49,90

te koop bij bol.com

ook te koop als paperback met flappen
ISBN 9789028241268, verkoopprijs € 35,00

te koop bij bol.com

Aan het begin van dit tweede deel van Nop Maas’ biografie Gerard Reve. Kroniek van een schuldig leven staat de bijna 40-jarige schrijver aan de vooravond van zijn definitieve doorbraak naar het grote publiek. Na de publicatie van Op weg naar het einde (1963) zien wij Reve in zijn sympathieke, tot nu toe onderbelicht gebleven rol als ‘zielzorger’ voor talloze, vaak gehuwde homoseksuelen, die hem naar aanleiding van dit boek om raad vragen over hoe het verder moet met hun ingewikkelde privéleven.

Politiek rumoer ontstaat na de verschijning van Nader tot u (1966), met daarin de befaamde passage waarin de schrijver de liefde bedrijft met God in de gedaante van éénjarige muisgrijze ezel. Dit leidt tot het ‘Ezelproces’ wegens veronderstelde godslastering. Het wordt uitgevochten tot en met de Hoge Raad; Reve wint het glansrijk in 1968. Intussen weet hij als geen ander de media te bespelen. Aan de orde komen geruchtmakende gebeurtenissen zoals zijn overgang tot de Roomskatholieke kerk, de toekenning van de P.C. Hooftprijs, de beroemd geworden huldigingsavond in de Allerheiligst Hartkerk te Amsterdam en zijn als ‘racistisch’ beschouwde optreden tijdens de Nacht van de Poëzie in Kortrijk.

Door zijn talloze media-optredens wordt Reve een van de iconen van de bevrijdende jaren zestig en zeventig. Ondanks alle successen die hij kan noteren spreekt hij zelf achteraf over ‘rampjaren’. De kloof tussen zijn eigen denkbeelden en het imago dat hij bij zijn bewonderaars heeft, wordt steeds dieper. Na een aanvankelijk relatief gelukkige tijd met ‘Teigetje’ wordt zijn liefdeleven steeds woeliger. Vanaf 1972 trekt een stoet van liefdesvrienden voorbij, maar geen van hen houdt het lang uit bij de depressieve en aan drank en middelen verslaafde schrijver, die intussen zijn publiek verkwikt met meesterwerken als De taal der liefde, Lieve jongens en Een circusjongen.
(tekst uitgever)

Recensies…

Tubantia, Jos Bloemkolk, 26 april 2010

NRC Boeken, Wilfred Takken, 30 april 2010

de Volkskrant, Aleid Truijens, 1 mei 2010

Trouw, Jaap Goedegebuure, 1 mei 2010

De Standaard, Mark Cloostermans, 14 mei 2010

Athenaeum (nacht), Rudi Wester, 20 mei 2010

8Weekly, Thijs van Nimwegen, 2 juni 2010

Reformatorisch Dagblad, Rudy Ligtenberg, 15 juni 2010

Vrij Nederland, Jeroen Vullings, 10 aug. 2010

Het Parool, Max Pam, 3 sept. 2010

Nop Maas: ‘Gerard Reve – Kroniek van een schuldig leven’
Deel 1: ‘De vroege jaren 1923-1962’ (2009)
Deel 2: ‘De “rampjaren” 1963-1975’ (verschijnt in april 2010)
Deel 3: ‘De late jaren 1975-2006’ (verschijnt in oktober 2010) okt/nov 2012

Awaters spoor – Literaire omzwervingen door het Utrecht van Martinus Nijhoff

Niels Bokhove
Awaters spoor
Literaire omzwervingen door het Utrecht van Martinus Nijhoff

Uitgeverij Bas Lubberhuizen, maart 2010

paperback, ca. 50 illustraties en 2 plattegronden, 104 pagina’s, 22 x 15 cm
ISBN 9789059372139, verkoopprijs € 17,90

te koop bij bol.com

Deel 18 in de reeks Literaire wandelingen

Tussen 1933 en 1941 woonde Martinus Nijhoff (1894-1953) in Utrecht. Hier schreef hij zijn bekendste werken: ‘De moeder de vrouw’, (‘Ik ging naar Bommel om de brug te zien’), ‘Het kind en ik’, ‘Awater’ en ‘Het uur U’. In het befaamde pand Oudegracht 341 woonde hij samen met de schilder Pyke Koch, de schrijvers Jan Engelman en Cola Debrot en de musicus Hans Philips. In deze groep verkeerden ook Victorine Hefting, balletdanser-choreograaf Igor Schwezoff en actrice Claudine Witsen Elias. Veel minder bekend is de docente klassieke talen Josine van Dam van Isselt, met wie Nijhoff tussen 1933 en 1947 een relatie had en die veel meer dan tot nu toe werd aangenomen een stempel op zijn persoon en werk heeft gedrukt.
Een wandeling langs de tien ‘staties’ van ‘Awater’, het gedicht dat zich geheel in Utrecht ontrolt. Aan de hand van Nijhoffs beroemde gedicht en briefcitaten volgen we de dichter van ‘Awater’ op zijn gang door de Domstad.

– Niels Bokhove is filosofie- en literatuurhistoricus. Hij publiceerde eerder over Franz Kafka, David Vogel, Bruno Schulz, Paul Celan en Sándor Márai.

Meer ‘literaire wandelingen’ bij Uitgeverij Bas Lubberhuizen

De tekst van het gedicht Awater, bij DBNL

Recensies

Merijn Schipper, 8Weekly, 9 juni 2010

Coen Peppelenbos (reportage), Tzum, 20 augustus 2010

Tiele-lezing 2010 ‘De trage acceptatie van snelle media’

Jos de Haan
De trage acceptatie van snelle media

Amsterdam University Press (AUP), april 2010

cahiersteek, 32 pagina’s, 21 x 15 cm
ISBN 9789089642370, verkoopprijs € 14,50

te koop bij bol.com

Op 22 maart 2010 sprak Jos de Haan de negende Tiele-lezing uit tijdens het symposium ‘Hoe doen zij het?’ dat de Koninklijke Vereniging van het Boekenvak in samenwerking met de Dr. P.A. Tiele-Stichting organiseerde in theater Diligentia, te Den Haag.

Vrijwel iedere Nederlander heeft tegenwoordig een mobiele telefoon en surft op het web. We bellen, mailen en twitteren wat af, we zijn bezig met e-shoppen, games, muziek en films. Meer en meer kan informatie via het web worden verspreid, geconsumeerd én geproduceerd. Het schrijven op papier en het lezen van gedrukte kranten en boeken loopt terug, maar zal het verdwijnen?
De nieuwe media mogen snel zijn, brede acceptatie ervan lijkt met enige traagheid te komen. De verspreidings- en gebruikspatronen van digitale technologie onder de bevolking blijken namelijk niet eenduidig. Tussen technofiele voorlopers en technofobe achterblijvers bevindt zich een grote groep die de elektronische snelweg bedachtzaam betreedt, terwijl jongeren juist intens genieten van alles wat de mobiele jeugdcultuur ze biedt. Naar verwachting zullen we het komende decennium dan ook leven met de rijkdom van oude en nieuwe media naast elkaar.

De Tiele-lezingen worden sinds 2002 jaarlijks gehouden. Het is een activiteit van de Dr. P.A. Tiele-Stichting, die als doelstelling heeft: de bevordering van de boekwetenschap in Nederland.

Jos de Haan (1960) is hoofd van de onderzoeksgroep Tijd, Media en Cultuur (TMC) van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en sinds 1 september 2006 bijzonder hoogleraar ICT, Cultuur en Kennissamenleving aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Lees meer over de serie uitgaven van de Tiele-lezingen

‘An meine Kinder’ – De levensgeschiedenis van ontwerper Reinier Saul (1910-1977)

Debbie Saul (samenst), Nop Maas (red.)
An meine Kinder
Werk en leven van Reinier Saul, ontwerper (1910-1977)

99 Uitgevers, april 2010

hardcover, 240 pagina’s, 22 x 24 (oblong) cm
ISBN 9789078670124, verkoopprijs € 34,50

te koop bij bol.com

Grafisch ontwerpster Debbie Saul (1971) kwam jaren geleden in het bezit van de hutkoffer van haar grootvader, Reinier Saul (1910-1977), die opgroeide in Duitsland. Vanwege het opkomende nazisme vluchtte hij in 1933 van Berlijn naar Amsterdam, waar hij zich vestigde als reclametekenaar. In de koffer vond zij behalve persoonlijke brieven, familiefoto’s en een dagboek een schat aan schetsen, ontwerpen (o.a. voor Opekta/ Pectacon, een filiaal van de Duitse gelijknamige handelsfirma dat werd geleid door Otto Frank, de vader van Anne Frank) en allerlei soorten drukwerk. Aan de hand van deze egodocumenten en het grafische werk reconstrueert Debbie Saul de bijzondere levensgeschiedenis van haar grootvader.

‘An Meine Kinder’ is het boeiende verhaal over de flamboyante en energieke sfeer van de Goldene Zwanziger in Berlijn, waar Saul voorstellingen bezocht van o.a. Marlène Dietrich, Richard Tauber en Bertolt Brecht en waar hij een platonische vriendschap onderhield met Monika Mann, dochter van de grote schrijver Thomas Mann. Over het netwerk van Exil-joden in Amsterdam, het drama van de jodenvervolging en het uiteenvallen van een familie. Maar ook over het optimisme van de wederopbouw, over het naoorlogse modernisme en de opkomst van professionele grafische vormgeving in Nederland. Tegelijkertijd is het een indringend relaas over de steeds weer veranderende omstandigheden waarin Reinier Saul terechtkwam, over de tragiek van het verlies van de eigen identiteit, eindigend met de zelfmoord als gevolg van een oorlogstrauma.

Ontwerper Ben Bos schreef een inleiding op het grafische werk en Nop Maas redigeerde het dagboek van Reinier Saul. De fotografie is van Michéle Baudet. Het boek is geheel in full color gedrukt en is ruim geïllustreerd met foto’s, grafisch werk en autobiografische notities.

– De boekpresentatie zal plaatsvinden op donderdag 22 april 2010, om 15.00 uur bij de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam.

– Een vitrine-presentatie met werk van Reinier Saul is te zien op de vijfde etage van de Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) van 22 april tot 30 mei 2010.

– VPRO-radioprogramma De Avonden besteedt op woensdag 21 april 2010 van 20.00 tot 21.00 uur aandacht aan het boek. Anton de Goede interviewt dan Debbie Saul, Ben Bos en Nop Maas.

‘Hermans in hout’ – biografisch reisverslag

Willem Otterspeer
Hermans in hout

Uitgeverij De Bezige Bij, april 2010

Gebonden, 239 pagina’s
ISBN 9789023456544, verkoopprijs € 19,90

te koop bij bol.com

In ‘Hermans in hout’ reist essayist, Huizinga-kenner en Hermans-biograaf Willem Otterspeer de sporen achterna van Willem Frederik Hermans, die in juli 1948 vanuit IJmuiden naar Canada vertrok. Hij zou daar enige maanden werken als assistent-houtcontroleur voor Nederlandse papierfabrieken. Intussen schreef hij veel: een reislogboek, brieven, twee verhalen en de novelle ‘Een veelbelovende jongeman’.
Willem Otterspeer zag deze novelle als de ideale case-study om de subtiele verhouding tussen fictie en werkelijkheid bij Hermans te ontrafelen. Van het Canadese verblijf van de schrijver is namelijk veel documentair materiaal bewaard gebleven. Van dag tot dag kon Otterspeer de schrijver volgen en precies bepalen wat autobiografisch is in de novelle en wat niet. Zo komt Otterspeer tot een fascinerend reisverslag, waaruit een beeld oprijst van de jonge schrijver Hermans die een gevecht levert om wat hem het dierbaarst is: zijn eigenheid. Een gevecht tegen epigonisme en tegen de roman-opvattingen van voor de oorlog. Een gevecht dat eindigt in een literaire moord. Otterspeer toont met veel brille aan dat die moord wordt gepleegd door Hermans, en wel met voorbedachten rade en in koelen bloede.

Over dit boek werd geschreven door…

Vrij Nederland, Jeroen Vullings, 1 april 2010

De Volkskrant, Arjan Peters, 6 april 2010

Het Parool, Jos Bloemkolk, 8 april 2010

Weblog Woest en Vredig, Joep van Ruiten, 13 april 2010

De hemel is naar beneden gekomen

Fens-Hemel-2010Kees Fens, Redactie: Arjan Peters, Erik van den Berg
De hemel is naar beneden gekomen
Een keuze uit de literaire nalatenschap

Uitgeverij Meulenhoff, maart 2010

paperback, 254 pagina’s, 20 x 13 cm
ISBN 9789029085168, verkoopprijs € 18,95

te koop bij bol.com

‘De hemel is naar beneden gekomen en ligt om ons heen, in scherven op de aarde.’
Kort voor zijn dood gaf Kees Fens met deze ene zin zijn wereldbeeld weer. De criticus, P.C. Hooftprijswinnaar en hoogleraar liet talloze lezers zien wat lezen is, en hoe je daarover kunt schrijven – helder, afgewogen en betrokken. Fens schreef enthousiast over Nederlandse en buitenlandse literatuur, van de middeleeuwen tot aan zijn eigen tijd; zijn reikwijdte was onnavolgbaar, zijn stijl uniek.

Erik van den Berg en Arjan Peters doken in de archieven van de Volkskrant en ontdekten tot hun vreugde niet eerder gepubliceerd materiaal en vele parels die een herontdekking verdienen.

Kees Fens bij Wikipedia

Lees meer bij…

lees de inleiding van het boek bij ‘Athenaeum Nacht’

Een recensie bij Literair Nederland, door Machiel Jansen, 10 april 2010

60 Jaar Bibliotheek Emmen

Bulte-Bib-Emmen-2010Marcel Bulte, Sis Hoek-Beugeling
Lezen op het zand en in het veen
Bibliotheek Emmen, een uitgelezen voorziening

De openbare bibliotheek in Emmen bestaat in februari 2010 zestig jaar. Ter gelegenheid hiervan is een boek uitgegeven over de historie van het bibliotheekwerk. Het boek wordt gedrukt in een oplage van duizend exemplaren. Ongeveer de helft hiervan is bestemd voor medewerkers en relaties. De andere helft wordt te koop aangeboden via de bibliotheek.

Uitgeverij Drenthe, febr. 2010 / gebonden, illustr. – 192 pag. / ISBN 9789075115574 / Verkoopprijs 12,50 Euro

Bibliotheek Emmen

Bericht bij weblog Woest en Ledig, 23 febr. 2010

Gé Vaartjes schrijft biografie over Top Naeff

Vaartjes-Top_Naeff-2010Gé Vaartjes
Rebel & dame
biografie van Top Naeff

Querido, juni 2010

paperback, 672 pagina’s
ISBN 9789021437637, verkoopprijs € 34,90

te koop bij bol.com

LET OP: bij Polare (De Slegte) zijn nog enkele ex. te koop voor € 10,00

Op haar tweeëntwintigste schreef ze School-Idyllen, de bakvissenroman waarmee ze onmiddellijk grote populariteit verwierf. Maar Top Naeff (1878-1953) was veel meer dan de schrijfster met het zoetige imago. Behalve romans en novellen schreef Naeff jarenlang toneelkritieken voor De Groene Amsterdammer en was ze op theatergebied een invloedrijke autoriteit, door Menno ter Braak gewaardeerd om haar superieure ironie.

Op persoonlijk vlak werd haar rebellie onderdrukt in een slaperig huwelijk dat haar ervan weerhield toe te geven aan haar grote liefde voor regisseur Willem Royaards, waarvan slechts haar literaire werk getuigt.
Gé Vaartjes geeft een prachtig beeld van het culturele leven in de eerste helft van de twintigste eeuw en gaat in op Naeffs contacten met auteurs als Couperus, Heijermans en Bordewijk. Maar bovenal laat hij zien hoe deze eigenzinnige vrouw zich bewoog in haar tijd en wereld: van afkomst een dame, rebels in het hart.

Gé Vaartjes (1954), neerlandicus en biograaf. In 1999 verscheen zijn biografie over Herman de Man, en binnenkort volgt de levensbeschrijving van Top Naeff,  tevens proefschrift. In de marge werkt hij aan een biografie over Godfried Bomans.

Anthonetta (Top) Naeff (1878-1953) / Biografie bij ING

– Van haar bekendste boek Schoolidyllen uit 1900 is onlangs de 28e druk verschenen bij Gottmer Uitgeversgroep.

– Bij RTV Rijnmond staat een video (3:57) waarin Gé Vaartjes lokaties laat zien in Dordrecht, de geboorteplaats van Top Naeff.

– Het eerste exemplaar werd op 10 juni 2010 gepresenteerd in de Kunstkerk te Dordrecht (zie bericht bij Boekendingen.nl).

Lees een fragment bij ‘Vandaag in de nacht’ (Athenaeum Boekhandel), 10 juni 2010

Recensies

The Oxford Companion to the Book

Oxford-companian-to-the-book-2Michael F. Suarez, S.J. (ed.), H.R. Woudhuysen (ed.)
The Oxford Companion to the Book

Oxford University Press, USA, februari 2010

Hardcover, 1408 / 2 dl pagina’s, 28 x 22 cm
ISBN 9780198606536, verkoopprijs € 229,-

te koop bij bol.com

The Oxford Companion to the Book is een omvangrijk naslagwerk. Twee delen in cassette met in totaal 1408 pagina’s en een gewicht van 6 kg.
Er is bijna vijftien jaar aan gewerkt en 400 wetenschappers uit 27 landen leverden bijdragen.

Het hele gebied van het drukken en uitgeven van boeken wordt bestreken, zowel de geschiedenis van de oudheid tot heden als de invloed die de boekdrukkunst op de samenleving heeft gehad.

Onderwerpen als bibliografie, paleografie, de geschiedenis van het drukken, redactionele theorie en praktijk, tekstkritiek, boeken verzamelen, bibliotheken, de geschiedenis van het boek en het elektronische boek komen aan bod.

Oxford-companian-to-the-book-1Het eerste deel bestaat uit essays over algemene onderwerpen en een aantal hoofdstukken over de geschiedenis van het boek in gebieden als de Islamitische wereld, Azië, Latijns-Amerika en Afrika bezuiden de Sahara, maar ook Europa en Noord-Amerika.

Het tweede deel bevat alfabetisch meer dan 5.000 artikelen, variërend van korte definities en biografische gegevens tot meer uitgebreide behandelingen van maximaal 2.000 woorden. Het geheel is aangevuld met indexen en kruisverwijzingen. Meer details over het boek en de inhoud bij de uitgever.

“The editors Michael F. Suarez and H. R. Woudhuysen have created a tremendous and most valuable reference work for scholars, librarians, archivists, book collectors, general readers, libraries, and antiquarian booksellers. Richly illustrated, with links and cross-references throughout the book, a general and a classified index the “The Oxford Companion to the Book” will certainly become THE book about books. It is available in print and as an electronic edition.” (ILAB)

Lees meer over deze uitgave

Telegraph UK, Noel Malcolm, 10 jan. 2010

“The result is an extraordinary tour de force, a cornucopia of bookish information. This is the perfect resource for anyone who is unsure of the difference between a hornbook and a battledore, a broadsheet and a broadside, or an inscribed copy and a book with an inscription; who wants to find out what an ‘annual’ was for the Victorians, or an ‘almanac’ for the Elizabethans; or who would just like to know who Simon and Schuster were, or Routledge and Kegan Paul. “

Wall Street Journal, Norman Lebrecht, 5 maart 2010

Times Online, James McConnachie, 31 jan 2010

Ook De Letteren hebben nu een Glossy…

LM-Letter-magazine-2010 Maria Farag en Laura Straka (eindred.)
Letter
Magazine over Het Pantheon. 100 schrijvers – 1000 jaar literatuur

Op 5 maart 2010 heropent het Letterkundig Museum in Den Haag de deuren na een uitgebreide verbouwing. In een nieuwe vaste opstelling, Het Pantheon, worden 100 Nederlandse en Vlaamse schrijvers gepresenteerd, vanaf de middeleeuwen tot nu.

Bij Het Pantheon geeft het museum een eenmalig glossy magazine uit, met daarin veel foto’s, achtergrondverhalen, reportages, columns en leuke wetenswaardigheden over de wereld achter de schrijvers, hun boeken en onze bewondering. Een tijdschrift vol informatie en verdieping.

Het magazine, gedrukt in een oplage van 20.000 exemplaren, is uitsluitend verkrijgbaar bij het museum en natuurlijk ook online te bestellen op hun website.

Letterkundig Museum, maart 2010 / softcover – 68 pag. – afm. 30 x 23 cm / ISBN 978 90 727 3128 9 / Verkoopprijs 5,95 Euro

– Het Rotterdamse buro IN10 is verantwoordelijk voor het concept, art directie, beeldredactie en vormgeving van het magazine, dat een op een stijlvolle manier aansluit bij de tentoonstelling.