Papieren pracht uit de Amsterdamse Gouden Eeuw

Garrelt Verhoeven (red.)
Papieren pracht uit de Amsterdamse Gouden Eeuw
Geschenken van het Dr. Th.J. Steenbergen Fonds

Amsterdam University Press (AUP), juni 2011

paperback, 288 pagina’s, 28 x 24 cm
ISBN 9789056296582, verkoopprijs € 39,50

bestel

‘Papieren pracht uit de Amsterdamse Gouden Eeuw’ biedt een overzicht van de schatten die dankzij het Dr. Th.J. Steenbergen Fonds verworven of gerestaureerd konden worden. Het boek markeert de overgang van dit fonds naar een nieuwe vorm van mecenaat.

Amsterdam, in de late middeleeuwen nog een onbeduidend stadje, groeide in de zeventiende eeuw uit tot een metropool. De macht, welvaart en kunstzin van Amsterdam konden wedijveren met die van Londen en Venetië. De Nederlandse Gouden Eeuw is vooral de Gouden Eeuw van Amsterdam. Het ˜wonder van Amsterdam” vertoont zich in grachtenhuizen en schilderijen, maar evenzeer in boeken. De stad had dan ook de grootste boekproductie ter wereld. De mooiste en omvangrijkste verzameling van Amsterdamse boeken uit de Gouden Eeuw bevindt zich nu bij de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam.

Deze verzameling wordt regelmatig uitgebreid. De Bijzondere Collecties krijgen daarbij steun van het Dr. Th.J. Steenbergen Fonds. Dit fonds bekostigt de aanschaf en restauratie van boeken, kaarten en handschriften ter versterking van de Gouden Eeuw-verzameling.

Garrelt Verhoeven is hoofdconservator Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam

 

Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 2011

Goran Proot (red.)
Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 18/2011

Uitgeverij Vantilt, juni 2011

paperback, illustraties, 228 pagina’s, 23 x 16 cm
ISBN 9789460040733, verkoopprijs € 29,50

te koop bij bol.com

De achttiende editie van het Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis voert ons van Antwerpen naar Peru en van Nederland naar Zuid-Afrika. Ignaz Matthey tilt de sluier op van de handel in porno en de vervolging daarvan aan het begin van de twintigste eeuw. Janneke Weijermars laat haar licht schijnen over de natievorming in de periode 1815-1830, toen de Lage Landen politiek even één waren. Arnold Lubbers behandelt de functie en organisatie van leesgezelschappen in de negentiende eeuw. Ook Suzan Folkerts gaat op zoek naar lezers en gebruikers. Middelnederlandse Bijbelvertalingen zijn haar vertrekpunt. Kristof Selleslach stelt een nieuw boekhistorisch instrument voor dat duizenden ornamenten uit Antwerpse drukken uit de periode 1541-1600 aan ateliers verbindt en waarmee onze kennis over – onder andere – het fonds van Christoffel Plantijn kan worden bijgesteld. In een review licht Frank de Glas twee pas verschenen boekhistorische werken die handelen over de toekomst van het (elektronische) boek kritisch door.

NB – De definitieve versie van het omslag van het jaarboek is anders geworden dan op eerdere afbeeldingen was te zien.

 

Boeken onder druk – Censuur en pers-onvrijheid in Nederland sinds de boekdrukkunst

Marita Mathijsen (red.), met bijdragen van Herman Pleij, Olga van Marion, Inger Leemans, Lisa Kuitert, Boudien de Vries, Cecile van Eijden-Andriessen, Hans Renders en Klaus Beekman
Boeken onder druk
Censuur en pers-onvrijheid in Nederland sinds de boekdrukkunst

Amsterdam University Press (AUP), mei 2011

paperback, 207 pagina’s, 24 x 16 cm
ISBN 9789089643063, verkoopprijs € 27,50

te koop bij bol.com

In Nederland is maar in twee periodes sprake geweest van echte nationale overheidscensuur, in de Franse tijd van 1810-1813 en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Maar dat wil niet zeggen dat elk geschrift gedrukt kon worden. Vanaf de uitvinding van de boekdrukkunst werd er controle uitgeoefend op de verspreiding van gedachtegoed dat gevaarlijk geacht werd voor de zeden, de godsdienst of de politiek. Er zijn door de eeuwen heen voortdurend gevallen van verboden boeken. Maar er is nog geen enkele studie waarin die ontwikkeling in Nederland over een langere periode bekeken wordt.

In Boeken onder druk wordt chronologisch per tijdvak aan de hand van een paar opvallende processen of verboden de stand van de censuur bekeken. De term is breed opgevat. Alles valt eronder wat met verboden op, processen tegen of het tegenwerken van openbaarmaking via druk te maken heeft. Ook zelfcensuur ter bescherming van de eigen positie kan hieronder vallen.

In de bijdragen wordt een beeld geschetst van een overheid die dan weer eens onberekenbaar is, dan weer scherp, dan weer wankelmoedig. Dat gebrek aan voorspelbaarheid leidde ook tot eigen controlediensten bij de katholieken (IDIL), en een zelfstandig moralistisch aanschafbeleid van openbare bibliotheken.

Marita Mathijsen is emeritus hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam en columnist bij NRC Handelsblad.

Meer boeken van Marita Mathijsen bij bol.com

Boeketje boekwetenschap – extra uitgave van de Dr. P.A. Tiele-Stichting

Arianne Baggerman, Paul Hoftijzer, Gerard Unger, Adriaan van der weel
Boeketje boekwetenschap
over de (on)natuurlijkheid van schrijven, drukken en lezen

Dr. P.A. Tiele-Stichting / Amsterdam University Press (AUP), april 2011

softcover, 32 pagina’s, 21 x 15 cm
ISBN 9789089643209, verkoopprijs € 14,50

te koop bij bol.com

In Boeketje boekwetenschap laten de vier Tiele-hoogleraren in kort bestek zien hoe rijk, gevarieerd en breed het terrein van de boekwetenschap is: van onderzoek naar de functie en ontwikkeling van boeken, teksten en letters tot de vraag of schrijven, drukken en lezen van boeken (on)-natuurlijk is. Paul Hoftijzer neemt ons mee op zijn speurtocht naar de herkomst en geschiedenis van oude boeken in de Bibliotheca Thysiana. Aan de hand van Arianne Baggerman betreden wij de wereld van de negentiende-eeuwse voorgedrukte dagboeken. Gerard Unger laat zien wat een schitterend typografisch product de huidige papieren krant is. En Adriaan van der Weel vraagt zich af of lezen terrein verliest, nu binnen een en hetzelfde digitale medium tekst naast fotografie, film, radio en televisie de aandacht moet zien vast te houden.

– Deze extra Tiele-publicatie werd op 27 april 2011 gepresenteerd op het symposium Waardevol digitaal!, omdat tijdens deze bijeenkomst de tiende Tiele-lezing werd uitgesproken.

Arianne Baggerman (Schiedam 1959) is bijzonder hoogleraar in de geschiedenis van uitgeverij en boekhandel vanwege de Dr. P.A. Tiele-Stichting aan de Universiteit van Amsterdam.

Paul hoftijzer (Voorburg 1954) is bijzonder hoogleraar in de geschiedenis van het Nederlandse boek in de vroegmoderne tijd vanwege de Dr. P.A. Tiele-Stichting aan de Universiteit Leiden.

Gerard Unger (1942) is bijzonder hoogleraar typografische vormgeving vanwege de Dr. P.A. Tiele-stichting aan de Universiteit Leiden.

Adriaan van der weel (1953) is bijzonder hoogleraar in de moderne geschiedenis van het boek (met name in de negentiende en twintigste eeuw) en van de bedrijfseconomische en technische ontwikkeling van de boekensector vanwege de Dr P.A. Tiele-Stichting aan de Universiteit Leiden.

 

The Rise and Reason of Comics and Graphic Literature

Joyce Goggin & Dan Hassler-Forest
The Rise and Reason of Comics and Graphic Literature
Critical Essays on the Form

McFarland, sept. 2010

softcover, 232 pagina’s, 23 x 15 cm
ISBN 9780786442942, verkoopprijs € 30,99

te koop bij bol.com | en bij bookdepository

These 15 essays investigate comic books and graphic novels, beginning with the early development of these media. The essays also place the work in a cultural context, addressing theory and terminology, adaptations of comic books, the superhero genre, and comic books and graphic novels that deal with history and nonfiction. By addressing the topic from a wide range of perspectives, the book offers readers a nuanced and comprehensive picture of current scholarship in the subject area.

Table of contents

Joyce Goggin is an associate professor of literature, film and new media at the University of Amsterdam

Dan Hassler-Forest teaches media studies and English literature at the University of Amsterdam

‘The Book in the Renaissance’- Andrew Pettegree

Andrew Pettegree
The Book in the Renaissance

Yale University Press, mei 2010

gebonden, 70 zwart-wit illustraties, 440 pagina’s, 23 x 15 cm
ISBN 9780300110098, verkoopprijs € 35,99

te koop bij bol.com

The dawn of print was a major turning point in the early modern world. It rescued ancient learning from obscurity, transformed knowledge of the natural and physical world, and brought the thrill of book ownership to the masses. But, as Andrew Pettegree reveals, the story of the post-Gutenberg world was rather more complicated than we have often come to believe. ‘The Book in the Renaissance’ reconstructs the first 150 years of the world of print, exploring the complex web of religious, economic and cultural concerns surrounding the printed word. From its very beginnings, the printed book had to straddle financial and religious imperatives, as well as the very different requirements and constraints of the many countries who embraced it, and, as Pettegree argues, the process was far from a runaway success. More than ideas, the success or failure of books depended upon patrons and markets, precarious strategies and the thwarting of piracy, and the ebb and flow of popular demand. Pettegree crafts an authoritative, lucid, and truly pioneering work of cultural history about a major development in the evolution of European society. (the publisher)

Andrew Pettegree is Head of the School of History at the University of St Andrews, and founding director of the St Andrews Reformation Studies Institute. One of the pre-eminent Reformation scholars in Europe, he is the editor of ‘The Reformation World’ and ‘The Early Reformation in Europe’, and author of ‘Europe in the Sixteenth Century’, among others.

Meer boeken van Andrew Pettegree bij bol.com

Over dit boek werd geschreven door…

Fine Books, Jeremy Dibbell, sept 2010 (review)

Jaarboek van het Nederlands Genootschap van Bibliofielen 2009

I. de la Fontaine Verwey (red.)
Jaarboek van het Nederlands Genootschap van Bibliofielen 2009

Uitgeverij de Buitenkant, april 2010

genaaid gebonden in linnen band, illustr., 224 pagina’s, 21 x 15,5 cm
ISBN 9789076452999, verkoopprijs € 35,00

te koop bij bol.com

Inhoud:
– Boek van het jaar: ‘Een podium voor de dwarsligger. Der Zwiebelfisch, eine kleine Zeitschrift fúr Buchwesen und Typographie’ door Paul van Capelleveen
– ‘De eeuw dat Amsterdam wereldboekenstad was’ door Paul Dijstelberge
– ‘De rekenmeester Johan Coutereels en zijn werken. Proeve van een bibliografie’ door Klaas Hoogendoorn
– ‘Een bijzonder exemplaar van Ludolf van Ceulen, De arithmetische en geometrische fondamenten’ door Klaas Hoogendoorn
– ‘De dag, een bibliofiel curiosum uit 1922’ door Gerard Jaspers en Henk Duijzer
– ‘Vormveranderingen bij kinderboeken van vroeger en nu’ d0or Frits Booy

Het Nederlands Genootschap van Bibliofielen, opgericht in 1990, geeft vanaf 1993 jaarlijks een Jaarboek uit met gevarieerde bijdragen op het gebied van de boekgeschiedenis. Gedrukt in een oplage van 500 ex., waarvan 200 genummerd.

In 2004 is er een cassette verschenen waarin de eerste tien jaargangen zijn gebundeld, aangevuld met een register.
Dit register is ook afzonderlijk leverbaar.

Zie ook Jaarboek 2008

Biografie van de Gouden Boekjes in Nederland

Joke Linders
Ik hou zo van… de Gouden Boekjes
het verhaal van de Gouden Boekjes in Nederland

Uitgeverij Rubinstein, september 2010

Hardcover, 192 pagina’s, 24 x 20 cm
ISBN 9789047609407, verkoopprijs € 24,95 nu € 19,95

te koop bij bol.com

Poes Pinkie, Vijf brandweermannetjes, Hoep, zei de chauffeur, Wim is weg, De gele taxi, Het koekemannetje, Pietepaf het circushondje, Sloffie Sleepboot… stuk voor stuk geliefde titels bij kinderen van toen én nu. Behalve verhaal of spannend avontuur zijn de Gouden Boekjes leveranciers van veiligheid en nieuwe perspectieven, ingrediënten voor een gelukkige kindertijd. Noem een willekeurige titel van de honderd die sinds 1954 in Nederland verschenen en de lyrische uitbarstingen, gelukzalige herinneringen en nostalgische sentimenten buitelen over elkaar heen.

Bijna zestig jaar nadat de Gouden Boekjes de oceaan overstaken, maakt Joke Linders de balans op. In een prachtig vormgegeven overzichtswerk beschrijft zij de triomftocht van de Gouden Boekjes door de VS en de Lage Landen, hun dreigende teloorgang en wonderbaarlijke wederopstanding. Ze onderzocht ook de geschiedenis van het legendarische Wim is weg. Naast grote Amerikaanse auteurs en tekenaars als Margaret Wise Brown, Richard Scarry en Garth Williams figureren in dit boek Nederlandse vertalers als Annie M.G. Schmidt en Han G. Hoekstra, maar ook hedendaagse Nederlandse tekenaars als Philip Hopman, Jan Jutte en Peter Pontiac en schrijvers als Hans Hagen, Francine Oomen en Toon Tellegen.

Joke Linders (1943) schrijft al jarenlang over kinder- en jeugdliteratuur. Ze promoveerde op een onderzoek naar het schrijverschap van Annie M.G. Schmidt, schreef boeken en artikelen over An Rutgers van der Loeff, Max Velthuijs, Tonke Dragt, Dick Bruna en Fiep Westendorp. Momenteel werkt ze aan een biografie van Han G. Hoekstra. Ze was Gouden Boekjesredacteur bij Uitgeverij De Bezige Bij.

Lees meer:

Dossier 50 jaar Gouden Boekjes bij de KB

Over de Amerikaanse Little Golden Books bij wikipedia

Over dit boek werd geschreven door…

Holly Moors, Moors Magazine, 14 sept. 2010

Interview met Joke Linders in Reformatorisch Dagblad, door Mariëlle Oussoren-Buys, 15 okt. 2010

‘The World of the Book’, prachtige uitgave van de MUP, nu verkrijgbaar in softcover

Des Cowley, Clare Williamson
The World of the Book

Melbourne University Publishing, juni 2010

softcover, 264 pagina’s, 27 x 23 cm
ISBN 9780522857191, verkoopprijs € 28,99

te koop bij bol.com

Veel buitenlandse boeken zijn tegenwoordig via bol.com op even simpele wijze te bestellen als Nederlandse uitgaven en meestal ook snel leverbaar.

Een voorbeeld is ‘The World of the Book’, een uitgave van Melbourne University Publishing. Dit boek verscheen oorspronkelijk in 2007 in een gebonden versie, maar is dit jaar opnieuw uitgebracht als softcover.

De uitgever schrijft:

‘All earthly existence must ultimately be contained in a book.’

French poet Stéphane Mallarmé understood that books hold the world’s stories. From the earliest known myths and legends to postmodern fictions, books are mirrors of real worlds, windows into imagined worlds and keepers of powerful ideas.

Beautifully illustrated, The World of the Book is a celebration of this age-old tradition drawing upon the rare collections of the State Library of Victoria. A journey through time and across the globe, this volume features great books and publishing innovations of the past and present. It also revels in the sheer beauty of books as objects to be desired and treasured.

Within these covers you will discover an illuminated manuscript created for the Medici family of Florence in 1479; masterpieces of early printing, such as Gutenberg’s Bible and Aldus Manutius’s Hypnerotomachia Poliphili; books recording the scientific discoveries of Copernicus, Galileo and Newton; atlases and illustrated accounts from the great age of travel and exploration; works by the great botanical and natural history artists, such as Redouté, Audubon and Gould; the woodblock books of Japanese artist Hokusai; the lavish productions by William Morris and the Kelmscott Press; literary greats from William Shakespeare to Virginia Woolf; children’s books, Beat literature and pulp fiction, graphic novels, artists’ books and contemporary graphic design.

The World of the Book pays homage to our love of books, and demonstrates the book’s long and rich traditions and its great contributions to modern life.

 

The Miegunyah Press is a special imprint of Melbourne University Publishing that publishes prestigious books of the highest printing and design quality at affordable prices.

About the Authors
Des Cowley is Rare Printed Collections Manager at the State Library of Victoria and has more than 20 years’ experience working with rare books. Clare Williamson is Exhibitions Curator at the Library. They are the joint curators of the Library’s permanent exhibition Mirror of the World: Books and Ideas.


De hardcoverversie uit 2007 is ook nog verkrijgbaar bij Bol.com (niet meer)

Melbourne University Publishing, 2007 / hardcover – 264 pag. – afm. 27 x 23 cm / ISBN 978-0522853780 / Verkoopprijs € 40,99

Honderd jaar private press in Nederland beschreven in ‘Het ideale boek’

Paul van Capelleveen en Clemens de Wolf (red.)
Het ideale boek
Honderd jaar private press in Nederland 1910-2010

Uitgeverij Vantilt, november 2010

gebonden, rijk geïllustreerd in kleur, ca. 240 pagina’s, 31,5 x 24,5 cm
ISBN 9789460040603, verkoopprijs € ca. 34,95

te koop bij bol.com

Het verschijnsel van de private press deed zijn intrede in Nederland in 1910 met de oprichting van de bibliofiele uitgeverij De Zilverdistel. Naar voorbeeld van The Kelmscott Press en andere Engelse private presses vormde Jean-François van Royen haar later om tot een ‘eigen-pers’. De Zilverdistel is het beginpunt van een relatief klein, maar uitermate dynamisch, creatief en invloedrijk onderdeel van de Nederlandse boekcultuur.

In Het ideale boek passeert honderd jaar private press de revue. Bibliofiele series als Palladium bepaalden in het interbellum mede de boekvormgeving. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden circa duizend clandestiene uitgaven vervaardigd door zo’n negentig drukkers en uitgevers.

In de tweede helft van de vorige eeuw kwam het genre private press tot grote bloei, onder meer door de veranderingen in de grafische industrie. Leraren, kunstenaars, grafici en vele anderen begonnen uit liefhebberij met een eigen drukpers. Prachtige boeken met interessante teksten en fraaie illustraties op bijzonder papier waren het resultaat. Sinds 1975 zijn deze liefhebbers verenigd in de Stichting Drukwerk in de Marge, waarbij nu zo’n 175 actieve drukkers zijn aangesloten. De laatste jaren krijgt het lood meer en meer concurrentie van de computer en de kleurenprinter.

Behalve de recente geschiedenis van de private press komen in Het ideale boek ook de voorlopers tot in de zestiende eeuw aan bod. Daarnaast wordt de relatie met de Nederlandse literatuur beschreven en natuurlijk blijft ook de verzamelaar van de aantrekkelijke bibliofiele uitgaven niet buiten beeld.

(tekst uitgever)

Met bijdragen van Paul van Capelleveen, Marieke van Delft, Sjoerd van Faassen, Lisa Kuitert, Ellen van Oers, Reinder Storm, Kees Thomassen en Clemens de Wolf.

Tentoonstelling – Dit boek verschijnt bij de tentoonstelling ‘Het ideale boek. Honderd jaar private press in Nederland 1910-2010’ in Museum Meermanno in Den Haag van 19 november 2010 tot en met 20 februari 2011.

Over dit boek werd geschreven door…