Fotoboek Gerard Kornelis van het Reve in Greonterp

Reve-Huize_Het_Gras Teigetje & Woelrat
Huize Het Gras
met Gerard Kornelis van het Reve in Greonterp

Uitgeverij Balans, maart 2010

gebonden, 96 pagina’s
ISBN 9789460032417, verkoopprijs € 19,95

te koop bij bol.com

Op woensdagavond 12 november 1969 ontmoeten Gerard Kornelis van het Reve en zijn vriend Teigetje, die in Amsterdam zijn om Teigetjes verjaardag te vieren, de jongen Woelrat. Vier dagen later komt hij per trein en bus naar Greonterp, om niet meer te vertrekken.

Net aIs Teigetje blijkt Woelrat een fervent fotograaf. Met een eenvoudige Agfa Clack, later vervangen door een Asahi Pentax, maken zij tussen 1963 tot 1975 duizenden foto’s: van Gerard, zijn omgeving, zijn brieven en documenten.

Van deze unieke, nooit eerder getoonde collectie zaI vanaf maart 2010 in het Fries Historisch en Letterkundig Centrum Tresoar in Leeuwarden een selectie van veertig indringende foto’s worden getoond, die het leven van de schrijver in Greonterp belichten. Het gelijknamige boek bevat behalve alle foto’s uit de tentoonstelling ook persoonlijke toelichtingen en anekdotes, en biedt zo een voorproefje van het najaar 2010 te verschijnen Het Geheime Landgoed.

– Willem Bruno van Albada (Teigetje) en Hendrik Lambertus van Manen (Woelrat) studeerden aan de Universiteiten van Utrecht en Amsterdam. Van 1963 tot 1975 leefden zij als partners met de auteur Gerard Kornelis van het Reve.

Tentoonstelling Huize Het Gras, over Gerard Kornelis van het Reve in Greonterp
Teigetje & Woelrat (Willem Bruno van Albada en Hendrik Lambertus van Manen), openen op 7 maart 2010, om 15.00 uur, in Tresoar een fototentoonstelling over hun Greonterper jaren.

Huub Mous schrijft op zijn weblog over de opening van de tentoonstelling, 8 maart 2010

Bij NRC Boeken een recensie door Tom Rooduijn, 8 maart 2010

Een reisgids uit 1724

SAB-Weghwyser-1Wilhelm Nagge, Clemens Hogensijn (inleiding)
Weghwyser door de Provintie van Overyssel
naar de oorspronkelijke uitgave (Deventer, 1724); een toeristische reisgids in beeld en tekst uit de 18de eeuw

Op 18 februari 2010 vond de presentatie plaats van de heruitgave van de ‘Weghwyser door de Provintie van Overyssel’, een toeristische gids van Overijssel waarvan het origineel in 1724 door de Deventer drukker Jan de Lat werd vervaardigd. De oorspronkelijke uitgave bevindt zich in de schatkamers van Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek.

Deze heruitgave bevat prachtig kaartmateriaal en is voorzien van een inleiding door Clemens Hogenstijn, stadshistoricus.

SAB-Weghwyser-2Zeldzaam en handzaam
In de 18e eeuw nam de mobiliteit in Nederland toe. Daarmee ontstond er een behoefte aan kleine, handzame reisgidsen. Deventer drukker Jan de Lat legde zich in zijn drukkerij aan de Nieuwstraat toe op het vervaardigen van deze handzame kaartenboekjes. Zijn oudste bekende boek is de zeldzame ‘Weghwyser’ voor Overijssel, waar maar twee exemplaren van bekend zijn, beide in de Deventer bibliotheek. Het zo op het eerste gezicht onooglijke boekje bevat prachtig kaartmateriaal.

SAB-Weghwyser-3Urentabel voor de reiziger
Het gidsje begint met de kaart van Overijssel van Nicolaas ten Have, vervolgt met plattegronden van Overijsselse steden (zie afbeelding plattegrond van Deventer) en sluit af met een ‘Steedewyzer’, een afstandstabel waarop de reiziger kon zien hoeveel uren gaans het was van de ene stad naar de andere (zie afbeelding afstandstabel). Verder bevat de reisgids een historische beschrijving van de provincie en zijn belangrijkste steden, geschreven door de Twellose dominee Wilhelm Nagge.

Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek Deventer (SAB), febr. 2010 / ingenaaid – 64 pag. / ISBN 9789080989672 / Verkoopprijs 9,50 Euro UITVERKOCHT

– Deze heruitgave van de ‘Weghwyser’ verschijnt ter gelegenheid van het 450-jarig bestaan van het Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek (SAB) in Deventer: de oudste stadsbibliotheek van Nederland. De oplage is slechts 1500 exemplaren.

– Het boekje is te koop bij de balie van het SAB, maar kan ook  via internet besteld worden. De prijs van het boekje bedraagt € 9,50, excl. verzendkosten.

Website  Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek Deventer (SAB)

Handschriftfragmenten uit klooster Soeterbeeck

Kienhorst-Verleden-2010Hans Kienhorst
Verbruikt verleden
Handschriftfragmenten in en uit boeken van klooster Soeterbeeck

Orange House, Edam, januari 2010

ingenaaid, 126 pagina’s
ISBN 9789490128197, verkoopprijs € 25

te koop bij bol.com

Verbruikt verleden presenteert een vijftigtal fascinerende fragmenten van middeleeuwse manuscripten. Letterlijk snippers perkament en papier, die enerzijds staan voor de volledige teksten en die anderzijds het verhaal vertellen over hun gebruiks- en waarderingsgeschiedenis.

In 2005 verscheen in de reeks ‘Nijmeegse Kunsthistorische Cahiers’ de catalogus Rijkdom in eenvoud. Daarin wordt een beschrijving gegeven van 45 meer of minder complete laatmiddeleeuwse handschriften uit de oude bibliotheek van de priorij Soeterbeeck in Deursen bij Ravenstein. Deze kloosterbibliotheek werd in 1997 door de zusters Augustinessen overgedragen aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Verbruikt verleden is een voortzetting van deze catalogus. Het ontsluit alle ‘losse’ handschriftfragmenten uit de collectie Soeterbeeck; daarnaast worden ook fragmenten beschreven die nog altijd als bindmateriaal fungeren in een aantal handschriften en oude drukken uit Soeterbeeck. Het gaat bij deze fragmenten niet alleen om restanten van handgeschreven boeken uit de twaalfde tot zestiende eeuw; tot de bewaard gebleven stukken behoren ook delen van oorkonden, brieven en ander materiaal dat licht kan werpen op de geschiedenis van het klooster.

Behalve dat het boek interessante resten van dit middeleeuwse cultuurgoed beschrijft, wordt mede door de circa 50 kleurenfoto’s een mooi beeld gegeven van de recycling van middeleeuwse boeken sinds de zestiende tot ver in de twintigste eeuw. De zusters hebben nog zeer lang de waarde van het oude perkament en papier onderkend… voor het inbinden, repareren en aanvullen van hun boeken! Zo bleef fragmentarisch bewaard wat anders volledig teloor was gegaan.

Deze catalogus verscheen als deel 16 van de reeks Nijmeegse Kunsthistorische Cahiers, een publikatie van Stichting Nijmeegse Kunsthistorische Studies, Radboud Universiteit Nijmegen.

Over de auteur
Hans Kienhorst is als universitair docent verbonden aan de afdeling Nederlandse taal en cultuur van de Radboud Universiteit Nijmegen.

‘Van Poe tot Pooh’ – nieuw deel in serie over geïllustreerde (kinder)boeken

Bodt-Poe-2010Saskia de Bodt
Van Poe tot Pooh
Illustreren om je penselen te kunnen betalen?

In Van Poe tot Pooh onderzoekt Saskia de Bodt hoe het vak van illustrator zich heeft ontwikkeld op het snijvlak van kunst enerzijds en de literatuur anderzijds. Ze constateert hoe illustratie, vanwege het narratieve aspect, het in de kunstgeschiedenis altijd heeft moeten afleggen tegen de autonome kunst. En hoe literatuurhistorici en filologen het woord altijd boven het beeld hebben gesteld.

Aan de hand van onder meer de illustraties bij de sprookjes van Andersen en de fantastische verhalen en gedichten van Edgar Allan Poe toont Saskia de Bodt aan dat juist het beeld bij teksten onverwachte informatie kan opleveren, bijvoorbeeld over beeldvorming in een bepaalde tijd. Omdat illustraties doorgaans een groter publiek bereiken dan autonome kunst, is hun invloed groter, al is die niet altijd even gemakkelijk meetbaar.

Saskia de Bodt stelt de vraag of het niet vooral de plaatjes zijn die klassieke verhalen als Alice in Wonderland, de Grote Vriendelijke Reus en Jip en Janneke zo lang actueel houden. Beeld is universeler, veroudert minder snel dan tekst. Bijna niemand leest nu nog Vondel in de oorspronkelijke taal, maar we bewonderen wel het werk van Rembrandt. Wordt het niet eens tijd dat we op school behalve ‘tekst verklaren’ ook ‘beeld lezen’ krijgen?

Uitgeverij d’Jonge Hond, febr. 2010 / integraalband, ca. 100 illustraties – 96 pag. – afm. 20 x 20 cm / ISBN 9789089101617 / Verkoopprijs € 22,50

– Dit boek is het derde deel in een reeks over over de geschiedenis van de boekillustratie.

– Het boek werd op 25 februari 2010 gepresenteerd tijden de Boekensalon bij Bijzondere Collecties.

– Saskia de Bodt, auteur en tevens eindredacteur van deze reeks, is bijzonder hoogleraar illustratie bij de Universiteit van Amsterdam. De rede die zij uitsprak bij het aanvaarden van haar hoogleraarsambt op 13 november 2009, had dezelfde titel als dit boek:

 ‘Van Poe tot Pooh. 
Illustreren om je penselen te kunnen betalen?’. (Bericht Boekendingen)

– In 2009 verscheen in deze reeks Het beeld van Nederland in Amerikaanse kinderboeken.

– Het eerste deel in de reeks was  Zwart. Het beeld van de zwarte mens in de Nederlandse illustratiekunst 1880-1980.

Briefwisseling tussen Karel van de Woestijne en Emmanuel de Bom

Raemdonk-Niks_geniaal-2010Bert Van Raemdonck (ed.)
Niks geniaal vandaag
De briefwisseling tussen Karel van de Woestijne en Emmanuel de Bom

Karel van de Woestijne (1878-1929) is een van de grootste schrijvers van zijn generatie. Een van zijn innigste vrienden was de Antwerpse schrijver en bibliothecaris Emmanuel de Bom (1868-1953). Samen waren ze betrokken bij tijdschriften als Van Nu en Straks en Vlaanderen en schreven ze voor de Nieuwe Rotterdamsche Courant.

In hun correspondentie wisselden ze nieuwtjes uit over de literaire en artistieke wereld waarin ze leefden, deelden ze lief en leed over hun gezondheid en gemoed, en smeedden ze plannen om er samen op uit te trekken.

Het boek bevat alle 417 brieven die uit hun correspondentie bewaard zijn.

De briefwisseling wordt uitgegeven onder auspiciën van het Centrum voor Teksteditie en Bronnenstudie.
Ze wordt begeleid door een inleiding en een uitvoerig commentaar van de editeur.

Uitgeverij Pelckmans, Kapellen, jan. 2010 / ingenaaid – 496 pag. / ISBN 978 90 289 5610 0 / Verkoopprijs 27,50 Euro

– Het boek werd gepresenteerd op 26 januari 2010 in het Letterenhuis te Antwerpen.

BERT VAN RAEMDONCK (1977) studeerde Germaanse talen aan de Universiteit Gent en Journalistiek aan de Vlekho in Brussel. Aan het Centrum voor Teksteditie en Bronnenstudie (KANTL) doet hij promotieonderzoek i.v.m. de correspondentie rond het tijdschrift Van Nu en Straks.

– Zal op het omslag de c nu echt vergeten zijn… ‘Raemdon(c)k’ ?

Het Grote Willem Frederik Hermans Boek

Baartse-Hermans-2010Dirk Baartse, Bob Polak (red.)
Het Grote Willem Frederik Hermans Boek

Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar, maart 2010

paperback met flappen, 336 pagina’s, 24 x 17 cm
ISBN 9789038893129, verkoopprijs van € 34,90 voor € 16,99

bestel

In maart 2008 publiceerde Hermans-magazine een unieke canon: wat iedereen moet weten over Willem Frederik Hermans. Deze canon is het uitgangspunt voor Het Grote Willem Frederik Hermans Boek.

Hermans-magazine is gespecialiseerd in het zoeken en vinden van de werkelijkheid achter de fictie in het werk van Hermans. Daarnaast staat de literatuurgeschiedenis centraal. Ten slotte zijn redacteuren Dirk Baartse en Bob Polak en vaste medewerker Rob Delvigne grootmeesters in het vergaren en ordenen van biografische informatie over Willem Frederik Hermans.

Het boek is royaal voorzien van zwart-witfoto’s en documenten en is daarmee op te vatten als een vervolmaking van de door Hermans zelf samengestelde Fotobiografie (1966). (Hans Renders)

Over het boek…

Taschen komt met 2e deel van typografisch kijkboek ‘Type’

Jong-Type-2010Cees de Jong (editor), Jan Tholenaar, Alston W. Purvis
Type
A Visual History of Typefaces & Graphic Styles, 1901-1938 (volume 2)

Dit tweede deel van een visuele geschiedenis van fonts en grafische stijlen bestrijkt de periode van 1900 tot het midden van de twintigste eeuw.

Het is een selectie uit de collectie van de Nederlandse verzamelaar Jan Tholenaar en laat de evolutie van de drukletter zien in al haar verschillende incarnaties d.m.v. prachtig ontworpen catalogi die niet alleen lettertypes in roman, italic, vet, half-vet, smal en breed laten zien, maar ook karakters, randen, versieringen, beginletters en decoraties alsook vaak spectaculaire voorbeelden van het gebruik van letters.

Jong-Type-2010-spreadJong-Type-spread2

Er zijn voorbeelden opgenomen van onder meer: William Caslon, Fritz Helmuth Ehmcke, Peter Behrens, Rudolf Koch, Eric Gill, Jan van Krimpen, Paul Renner, Jan Tschichold, A. M. Cassandre, Aldo Novarese en Adrian Frutiger.

Een inleiding is geschreven door Alston W. Purvis.

Taschen, maart 2010 / hardcover – 360 pag. – afm. 32 x 25 cm / ISBN 9783836515146 / Verkoopprijs 39,90 Euro (niet leverbaar)

Blader het hele boek door bij ‘lookinside’.

Het eerste deel van Type verscheen in augustus 2009

review bij Fontanel, 2 juni 2010

Zo makkelijk kom je niet van boeken af – gesprekken over verleden en toekomst van het boek

Eco-Zo_makkelijk-2010Umberto Eco, Jean-Claude Carrière
Zo makkelijk kom je niet van boeken af
Gesprekken over boeken onder leiding van Jean-Philippe de Tonnac

Twee hartstochtelijke lezers over het verleden en de toekomst van het boek
De een is schrijver, de ander is voornamelijk filmer – en beiden zijn hartstochtelijke lezers met ontzagwekkende bibliotheken.
Ze borrelen over van de anekdotes over schrijvers en boeken, en hun enthousiasme slaat over op de lezer.
Terwijl Carrière een lezer is zonder een bepaalde voorkeur, een generalist, heeft Eco zich gespecialiseerd in de pseudowetenschappen. Boeken van en over gekken, domme en sluwe boeken, vergeten boeken, verdwenen boeken, stripboeken, begeerde en verfoeide boeken, de concurrentie van internet, het e-book, Shakespeare en Athanasius Kirchner – alles komt voorbij in dit speelse en tegelijk erudiete boek.

Uitgeverij De Bezige Bij, febr. 2010 / paperback – 256 pag. – afm. 20 x 12,5 cm / ISBN 9789023441809 / Verkoopprijs 19,90 Euro

Eco-Zo_makk-Frans-2009

Het boek verscheen eerder in Frankrijk: N’espérez pas vous débarrasser des livres, Editions Grasset, Parijs 2009. De vertaling is van Liesbeth van Nes.

Over dit boek is geschreven door…

Marco van den Broek, 8Weekly, 28 maart 2010

Boeklog, 10 juli 2010

Marc Cloostermans, column in De Standaard, 16 juli 2010

Jan Klerk, weblog, 26 dec 2010

De boekhandelaar van Amsterdam – roman uit de tijd van de eerste drukkershuizen

Pakravan-De_boekhandelaar_van-2010Amineh Pakravan
De boekhandelaar van Amsterdam

Uitgeverij Sirene, januari 2010

paperback, 320 pagina’s, 21 x 14 cm
ISBN 978 90 5831 508 3, verkoopprijs € 19,95

te koop bij bol.com

Amsterdam, 1638. De tijd van de Reformatie. Het is ook de tijd waarin het lezen van boeken een steeds grotere rol begint te spelen. Guillaume Pradel, afkomstig uit een geslacht van boekhandelaren, drukkers en cartografen, denkt terug aan de verhalen die zijn vader en grootvader hem vroeger vertelden over de angst die er heerste voor de boekdrukkunst, het verzet van de Kerk, de brandstapels. Het drukken van boeken werd gezien als een levensgevaarlijke wetenschap: wie het woord kon verspreiden, had macht.
Guillaume, zelf ook boekhandelaar en cartograaf, komt in contact met astronomen en humanisten. Deze ontmoetingen én zijn onstilbare honger naar kennis en wetenschap zorgen ervoor dat zijn leven een andere wending neemt. Een lange reeks omzwervingen zal hem van Antwerpen naar Parijs, Amsterdam en zelfs naar de Nieuwe Wereld voeren.

De boekhandelaar van Amsterdam is een reis door de tijd, een reis langs de eerste drukkershuizen van Lyon, Parijs en Antwerpen en de werkplaatsen van Plantijn, Mercator en Blaeu. Het verhaalt over de strijd voor vrijheid van meningsuiting, mondigheid en wetenschappelijke inzichten die door de Kerk worden afgewezen.

– Debuutroman van de in Iran geboren schrijfster Amineh Pakravan (1946). Het boek werd in 2005 voor het eerst gepubliceerd in Italië, bij uitgeverij Marsilio, Venetië. Il libraio di Amsterdam kreeg enkele literaire prijzen: Molinello (2006), Elio Vittorini (2006) en een nominatie voor Berto et Chianti (2006).

Pakravan-uitgave-Antwerpen-2010Pakravan-uitgave-Parijs-2008Pakravan-uitgave-Venetie-2005

In 2008 verscheen een Franse vertaling, Le libraire d’Amsterdam, bij Nouveau Monde éditions, Parijs.

De Nederlandse uitgave, door Leen Van den Broucke uit het Italiaans vertaald, verschijnt in Nederland bij Uitgeverij Sirene (zie hierboven) en tegelijk in België bij Uitgeverij Vrijdag in Antwerpen (isbn 978 94 6001 052 1).

Recensies

tijdschrift Boek, Hans van der Klis, geen datum

Reformatorisch Dagblad, J.L. Vermeulen, 11 aug. 2010

Piet J. Buijnsters schrijft Geschiedenis van de Nederlandse bibliofilie

Buijnsters-Bibliofilie-2010Piet J. Buijnsters
Geschiedenis van de Nederlandse bibliofilie
Boek- en prentverzamelaars 1750-2010

Uitgeverij Vantilt, maart 2010

Gebonden, 480 pagina’s, 24 x 16 cm
ISBN 9789460040436, verkoopprijs € 45,00

te koop bij bol.com

In de Geschiedenis van de Nederlandse bibliofilie beschrijft Piet J. Buijnsters de tot op heden min of meer verborgen wereld van particuliere boek- en prentverzamelaars. Als pioniers en trendsetters hebben zij met hun collecties altijd de grondslag gelegd voor de publieke musea en bibliotheken. Zij beheren samen eigenlijk een soort schaduw-‘Collectie Nederland’, met een zeker zo lange traditie.

Na zijn Geschiedenis van het Nederlandse antiquariaat, waarin de handelaren centraal stonden, richt Buijnsters nu de aandacht op de verzamelaars vanaf 1750 tot heden. Hij beschrijft hun passies en teleurstellingen, de opkomst en het verdwijnen van populaire verzameltrends en ten slotte de confrontatie met internet, die ook in de verzamelaarswereld tot een koerswijziging dwong.

Mede op basis van talrijke gesprekken en persoonlijke ervaringen tekent de auteur een profiel van allerlei bijzondere figuren uit heden en verleden. Met zijn nauwkeurige documentatie en vele foto’s is dit nieuwe standaardwerk uiterst aantrekkelijk voor een breed publiek van geïnteresseerden in de wereld van boek en prent. De Geschiedenis van de Nederlandse bibliofilie is een boek voor liefhebbers, geschreven door een liefhebber.

Piet J. Buijnsters (1933) is emeritus-hoogleraar achttiendeeeuwse literatuur aan de Radboud Universiteit Nijmegen (bibliografie).

Over dit boek werd onder meer geschreven door…

Boekman, Jack van der Leeden (over de presentatie), 1 april 2010

Vrij Nederland, Carel Peeters, 2 april 2010

Een kritisch stuk van Johan Velter op weblog sfcdt’s posterous, 21 april 2010

De Volkskrant, Ed Schilders, 15 mei 2010

VVBAD (Vlaamse Ver. voor Bibliotheek, Archief en Doc.) , Steven van Impe, dd ??