‘Een wereld van verzamelaars en geleerden’ – de archieven van de stichters van museum Meermanno

Jos van Heel, Gert Floor en Erik Geleijns
Een wereld van verzamelaars en geleerden
Gerard en Johan Meerman, Willem van Westreenen en Pieter van Damme en hun archieven

Uitgeverij Verloren, Hilversum, december 2012

softcover, 288 pagina’s, 24 x 17 cm
ISBN 9789087042851, verkoopprijs € 35,00

bestel bij bol.com

In 1852 werd het woonhuis van baron van Westreenen van Tiellandt (1783-1848) aan de Prinsessegracht in Den Haag als museum ingericht. Het is nu als ‘Museum Meermanno | Huis van het boek’ vooral bekend als het oudste boekenmuseum ter wereld, maar van Westreenen was een typische negentiende-eeuwse verzamelaar die naast boeken en manuscripten ook Egyptische, Griekse en Romeinse oudheden en munten verzamelde. Deze collectie ‘rariteiten’ is in een aparte kamer in het museum ondergebracht.

Minder bekend is dat in het museum ook de familiearchieven van o.a. de stichters Van Westreenen en Meerman nog aanwezig zijn.

Het archief van stichter Willem baron van Westreenen (1783-1848) biedt een zeldzaam gedetailleerde inkijk in de structuur en wordingsgeschiedenis van zijn verzameling. Het Meerman-archief laat zien hoe Gerard Meerman (1722-1771) als achttiende-eeuwse geleerde te werk ging en hoe zijn zoon Johan (1753-1815) onder Lodewijk Napoleon voor het eerst een cultuurpolitiek vorm probeerde te geven. De briefwisseling van de numismaat Van Damme (1727-1806) geeft een beeld van een internationaal opererende handelaar met een niet geheel vlekkeloze reputatie.

De uitvoerige beschrijving van deze archieven gaat vergezeld van biografieën van de belangrijkste archiefvormers, bibliografieën van hun geschriften, gedetailleerde toegangen tot de correspondentie en de uitgave van een autobiografische tekst van Johan Meerman.

Kastjes kijken, beeldend werk van dichter Kees Buddingh’

Wim Huijser, Laurens van Krevelen (inl.)
Kastjes kijken
beeldend werk van C. Buddingh’

Buddingh’ Genootschap i.s.m. het Dordrechts Museum, november 2012

hardcover, 128 pagina’s
ISBN 9789081943109, verkoopprijs € 24,95

Omdat het in deze tijd erg moeilijk is om een boek over een zo specifiek onderwerp – en dus een kleine doelgroep – bij een uitgever onder te brengen, heeft het bestuur van het Buddingh’ Genootschap besloten voor het eerst zelf als uitgever op te treden. Het resultaat moet een mooi, gebonden boek zijn, in een beperkte oplage, met veel foto’s van de kastjes, objecten en collages die Buddingh’ tussen 1971 en 1974 maakte. De tekst is van Wim Huijser; Laurens van Krevelen (oud-directeur van uitgeverij Meulenhoff en kenner van het surrealisme) schrijft er een inleiding bij. Richard van den Dool verzorgt de vormgeving.
(Buddingh’ Genootschap)

Schrijver/dichter C. (Kees) Buddingh’ manifesteerde zich begin jaren 70 ook als beeldend kunstenaar. Geïnspireerd door een bezoek aan een tentoonstelling over Man Ray, begon hij objecten te maken, vaak met een surrealistische opstelling. Buddingh’ gebruikte daarvoor aanvankelijk oude sigarenkistjes, die hij verfde en beplakte en waarin hij ‘waardeloze’ spulletjes, afgedankt speelgoed en reclamemateriaal tot leven wekte. Hij ging daarbij uit van Man Ray’s principe dat je met niets alles kunt doen. Zoals hij er in zijn poëzie naar streefde een maximaal effect te krijgen met een minimum aan middelen, zo probeerde hij dat in de kastjes ook.

‘Kijkkastjes’ of ‘droomkastjes’ werden deze objecten ook wel genoemd. Ze kregen meestal een literaire titel. Tussen 1971 en 1974 maakte Buddingh’ er bijna honderd. Zijn werk trok de aandacht van de media en hij werd onder andere gevraagd voor exposities in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel, het Dordrechts Museum en ‘t Coopmanshûs in Franeker.

Buddingh’-biograaf Wim Huijser begon in 1998 met zijn zoektocht naar de kastjes en het verhaal daarbij. Daarvan heeft hij er een 70-tal terug kunnen vinden en deze worden beschreven in het boek: Kastjes kijken – beeldend werk van C. Buddingh’.

tentoonstelling – Het boek verschijnt 24 november 2012 bij de opening van de gelijknamige tentoonstelling in het Dordrechts Museum, waar de kastjes zijn te bewonderen, aangevuld met collages, documenten en archivalia. Een bijzonder onderdeel van de tentoonstelling zijn film en tv fragmenten van de dichter.

De tentoonstelling Kastjes kijken – beeldend werk van C. Buddingh’ is te zien van 25 november 2012 tot 7 april 2013.

meer over Kees Buddingh’ bij schrijversinfo

zie ook van Wim Huijser de verzamelde gedichten van C. Buddingh’, Buddingh’ Gebundeld, Nijgh & Van Ditmar, 2010

‘Het Nederlands Steendrukmuseum’ – een zeer fraai jubileumboek

A.J. Vervoorn, Peter-Louis Vrijdag
Het Nederlands Steendrukmuseum

[Z]OO producties, Eindhoven, oktober 2011

gebonden, 160 pagina’s, 32 x 24 cm
ISBN 9789074009836, verkoopprijs € 29,50

te koop bij bol.com

Op 21 oktober 2011 werd het 10-jarig bestaan gevierd van het Nederlands Steendrukmuseum in Valkenswaard.
Een museum waarvan Professor Michael Twyman in maart 2011 in het gastenboek schreef:

A superb museum! I have seen many printing museums around the world but this is the finest display of lithography I have ever seen anywhere. Congratulations!

Ter gelegenheid van het jubileum vond de presentatie plaats van het boek ‘Het Nederlands Steendrukmuseum’. Een fraai geïllustreerd ‘koffietafelboek’ op groot formaat.

Het is een tijdloos eerbetoon aan de steendruk en lithografie. Naast een boeiende beschrijving over de museumoprichting en de eerste tien jaar, wordt stilgestaan bij de uitvinding en de mondiale verovering van deze vlakdruktechniek, de opkomst in Nederland, de lithografie in het dagelijks leven en zelfs bij de rol van de lithografie bij de fabricage van de microchip. Interessant zijn ook de columns van 20 internationale professionals uit meer dan zeven landen die over hun relatie met de lithografie vertellen.

Hieronder enkele spreads uit het boek, dat werd vormgegeven door vanRixtelvanderPut ontwerpers.

In opdracht van het museum werd een film gemaakt waarin de techniek van het drukken van de steen wordt verduidelijkt middels de productie van een litho in negen kleuren (upload van Steve Huisman).

Royal Manuscripts – The Genius Of Illumination

Scot McKendrick, John Lowden, Kathleen Doyle
Royal Manuscripts
The Genius Of Illumination

British Library Publishing, november 2011

paperback, 448 pagina’s, 29 x 23 cm
ISBN 9780712358156, verkoopprijs € 30,99 (bol)

te koop bij o.a.: bol.com | Selexyz | Book Depository

In de British Library is op 11 november 2011 de tentoonstelling ‘Royal Manuscripts: The Genius of Illumination’ geopend om het publiek kennis te laten maken met de ‘Royal collection’, een schat aan verluchte handschriften verzameld door de koningen en koninginnen van Engeland tussen de 9de en de 16de eeuw.
Bij deze tentoonstelling is een rijk geïllustreerde catalogus verschenen.

Illuminated manuscripts collected by the kings and queens of England from the 9th to the 16th century form the heart of a unique and visually stunning collection held by the British Library. A key figure in the formation of the collection is King Edward IV (1461 – 1483), who commissioned luxury manuscripts decorated with his arms. Subsequent monarchs added to this library, which was given to the nation by George II in 1757.

Over 150 examples from this exceptional collection are presented in this catalogue, which accompanies a major British Library exhibition of the same name. These manuscripts contain paintings produced by some of the finest artists of the Middle Ages and together provide the most vivid surviving source for understanding royal identity, moral and religious beliefs, learning, faith and international politics.

The catalogue features a full-page entry of around 750 words on each manuscript included, as well as three illustrated essays which explore the wider history and context of this unique collection. It is lavishly illustrated, with a beautiful reproduction of an image from each manuscript presented alongside the text for every entry. (uitgever)

AuteursScot McKendrick is Head of History and Classics at the British Library.
John Lowden is Director of the Research Centre for Illuminated Manuscripts of the Courtauld Institute of Art at the University of London.
Kathleen Doyle is Curator of Illuminated Manuscripts at the British Library.

Edities – Van het boek is ook een gebonden uitgave verkrijgbaar, ISBN 9780712358163 voor €45,98 (gezien bij Book Depository).

Tentoonstelling – ‘Royal manuscripts: The Genius of Illumination’ in the British Library te Londen van 11 november 2011 tot 13 maart 2012 (meer).

Ook De Letteren hebben nu een Glossy…

LM-Letter-magazine-2010 Maria Farag en Laura Straka (eindred.)
Letter
Magazine over Het Pantheon. 100 schrijvers – 1000 jaar literatuur

Op 5 maart 2010 heropent het Letterkundig Museum in Den Haag de deuren na een uitgebreide verbouwing. In een nieuwe vaste opstelling, Het Pantheon, worden 100 Nederlandse en Vlaamse schrijvers gepresenteerd, vanaf de middeleeuwen tot nu.

Bij Het Pantheon geeft het museum een eenmalig glossy magazine uit, met daarin veel foto’s, achtergrondverhalen, reportages, columns en leuke wetenswaardigheden over de wereld achter de schrijvers, hun boeken en onze bewondering. Een tijdschrift vol informatie en verdieping.

Het magazine, gedrukt in een oplage van 20.000 exemplaren, is uitsluitend verkrijgbaar bij het museum en natuurlijk ook online te bestellen op hun website.

Letterkundig Museum, maart 2010 / softcover – 68 pag. – afm. 30 x 23 cm / ISBN 978 90 727 3128 9 / Verkoopprijs 5,95 Euro

– Het Rotterdamse buro IN10 is verantwoordelijk voor het concept, art directie, beeldredactie en vormgeving van het magazine, dat een op een stijlvolle manier aansluit bij de tentoonstelling.

Schrijversportretten – collectie Letterkundig Museum

BezigeBij-Schrijversportretten-2010-2 Sjoerd van Faassen (samenst.)
Schrijversportretten
De Nationale Schrijversgalerij

De Nationale Schrijversgalerij is één van de twee vaste tentoonstellingen in het vernieuwde Letterkundig Museum in Den Haag, dat op 5 maart 2010 opnieuw werd opengesteld.

Van Kader Abdolah tot Joost Zwagerman, van Louis Couperus tot Anna Enquist, van De Schoolmeester tot Toon Tellegen. Alle 425 geschilderde portretten van de Nationale Schrijversgalerij zijn terug te vinden in deze full colour catalogus.

Uitgeverij De Bezige Bij, maart 2010 / Gebonden – 448 pag. – afm. 18 x 14 cm / ISBN 9789023463047 / Verkoopprijs 15,00 Euro

Update 2 maart 2010

BezigeBij-Schrijversportretten-2010
Voor de cover van het boek heeft vormgeefster Karen Polder een moderner portret uitgekozen dan het oorspronkelijke portret van A. Aletrino, geschilderd door Jan Veth in 1885, dat in de voorjaarsscatalogus 2010 als omslag stond afgebeeld.

Passend in de modernere uitstraling van het vernieuwde Letterkundig Museum is nu gekozen voor een portret van Gerrit Komrij, geschilderd door Marjolein Innemée.

Een tweede wijziging is de verkoopprijs, die nu is vastgesteld op € 15,00 ipv € 19,90.

‘A Book in the Wilderniss’ – over de Engelse uitgaven van Omar Khayyám

Biegstraaten-Book_in_the_wilderness• Jos Biegstraaten en Jos Coumans
A Book in the Wilderniss
FitzGerald’s Rubaiyat of Omar Khayyam – 150 years in print and image

The Rubáiyát of Omar Khayyám is one of the world’s most famous poems and since its first publication in 1859, more than two thousand editions have appeared. It is a translation, by Edward FitzGerald, of a selection of quatrains ascribed to the Persian poet Omar Khayyám (1048-1131). The poem has inspired artists, illustrators and book designers.
Edward FitzGerald was born 200 years ago and the first version of his translation was published 150 years ago.

The book provides information on a variety of editions that illustrate two important developments in publishing and printing the Rubáiyát: typographical aspects in a number of private press editions, and the various ways in which the Rubáiyát were illustrated.

The main sections in the book highlight
– the four FitzGerald editions and a number of facsimile and pirated editions;
– the succes of the Rubáiyát in the USA and the UK with Mosher, Bradley, the Roycrofters and a number of English private press editions;
– illustrated editions: William Morris and Elihu Vedder; famous illustrators such as Dulac, Pogany; Dutch illustrators;
– miniature editions from the early 20th century until today

Rozenberg Publishers, jan. 2009 / Ingenaaid – 126 pag. – afm. 20 x 13 cm /  ISBN 9789036101141 / Verkoopprijs 19,95 Euro

‘A Book in the Wilderness’ is een Engelstalige uitgave bij de tentoonstelling ‘Omar Khayyám – Een boek in de woestijn – 150 jaar in Engelse vertaling’. Deze was te zien van 31 januari t/m 5 april 2009 in het Museum Meermanno in Den Haag.

Hoogtepunten uit de collectie van Haags boekenmuseum Meermanno

Klik voor grotere afbeelding
• Ewoud Sanders
Boekengeluk / Book happiness
vijftig hoogtepunten uit het Museum Meermanno

Museum Meermanno is gevestigd in het sfeervolle vroegere woonhuis van baron van Westreenen van Tiellandt (1783-1848) en richt zich op het geschreven en gedrukte boek in het heden en verleden. De uiterlijke vorm en de ontwikkeling van de vormgeving van boeken staan daarbij centraal. Het museum heeft een uitgelezen verzameling boeken uit alle perioden van de westerse boekgeschiedenis, waaronder middeleeuwse handschriften en wiegendrukken.

In deze uigave zijn vijftig hoogtepunten uit dit bijzondere museum bijeengebracht. In toegankelijk geschreven toelichtingen, die zijn gebaseerd op gedegen literatuuronderzoek, neemt journalist en historicus Ewoud Sanders de lezer mee langs de passies van de excentrieke baron.

Sinds 1960 is Museum Meermanno Westreenianum, zoals het officieel heet, op grote schaal voorbeelden van moderne boekdrukkunst en typografie gaan verzamelen – en ook die moderne collectie komt in dit boekje ruimschoots aan bod.

De vijftig topstukken, die zijn uitgekozen door de conservators, gelden als representanten voor de rijke collectie, die wetenschappers uit de hele wereld trekt. Zo lezen we over een letterontwerp van Jan van Krimpen, terwijl het museum tientallen letterontwerpen telt. Omdat veel van die achterliggende collecties – de grote uitgeversarchieven, de kolossale collectie ex libris, de industriële boekbanden, de grote verzameling bibliofilie van M.R. Radermacher Schorer – ook worden genoemd, vertelt dit boekje veel meer dan alleen het verhaal achter vijftig hoogtepunten. Dat alles maakt dit een uitstekende kennismaking met het enige museum in Nederland dat boeken verzamelt als voorwerpen van toegepaste kunst.

Deze tweetalige uitgave wordt aangeboden in een gebonden versie en als paperback.

Uitgeverij de Buitenkant, jan. 2009 / gebonden – 256 pag. – afm. 17,4 x 11 cm / ISBN 9789076452388 / Verkoopprijs 20,00 Euro

Uitgeverij de Buitenkant, jan. 2009 / ingenaaid – 256 pag. – afm. 17,4 x 11 cm / ISBN 9789076452302 / Verkoopprijs 10,00 Euro (uitverkocht)

Website Museum Meermanno | huis van het boek

Beeldschone boeken

Waanders-Beeldschone_boeken
• Anne M. As-Vijvers, Saskia van Bergen, e.a.
Beeldschone boeken
de Middeleeuwen in Goud en Inkt

Een overzicht van de Utrechtse boekproductie van circa 695 tot 1500. In de Middeleeuwen vormde Utrecht als bisschopszetel het centrum op het gebied van cultuur, politiek en religie in de Noordelijke Nederlanden. De stad wist mede door deze status een belangrijke internationale positie op het gebied van de handschriftenproductie en vroege boekdrukkunst te verkrijgen. Nog altijd vormen de beelschone boeken een hoogtepunt binnen de beeldende kunst.

uitgave bij de tentoonstelling
Beeldschone boeken: de Middeleeuwen in goud en inkt
Museum Catharijneconvent Utrecht
Van 16 mei tot en met 30 augustus 2009

Waanders Uitgevers, mei 2009 / Gebonden – 100 kleurenfoto’s – 160 pag.  – afm. 289 x 240 /  ISBN 9789040085819 / Verkoopprijs 29,95 Euro

Kunstenaarsboeken uit de Caldic collectie

Klik voor grotere afbeelding
Suzanne Swarts
Artists’ Books
Caldic Collectie

Niets ruikt lekkerder dan de geur van boeken. In het bijzonder kunstenaarsboeken. Niet dat deze nu wezenlijk anders ruiken. Toch probeer je, intenser dan bij andere boeken, al bladerend, iets van de kunstenaar en zijn ideeën op te snuiven. Gedachten dwalen af naar de plaats, de periode en de tijdgeest waarin de kunstenaar besloot het boek te maken. Een signatuur van Pablo Picasso of een originele aquarel van A.R. Penck doen je beseffen dat zij hetzelfde boek ook ooit in handen hebben gehad.

Een kunstenaarsboek is een totaalervaring. Je ruikt, je voelt, je ziet en je leest de wereld door de ogen van een kunstenaar. Eens in een boek gedoken, betekent voor altijd op zoek naar nieuwe ervaringen.
(tekst uitgever)

Dit boek is verschenen bij een tentoonstelling in Museum de Fundatie waar van 21 mei tot 30 augustus 2009 de collectie kunstenaarsboeken van Joop van Caldenborgh te bewonderen was.

Waanders Uitgevers, 2009 – 05 / Gebonden, met 150 kleurenfoto’s – 128 pag – afm. 246 x 179 /  Taal Nederlands / ISBN 9789040086298 / Verkoopprijs 19,95 Euro

“De catalogus “Caldic Collectie – Artists’ Books” is een prachtig naslagwerk geworden voor boeken- en kunstliefhebbers. Suzanne Swarts, de conservator van de Caldic collectie, heeft de boeken overduidelijk met veel kennis van zaken beschreven. De beschrijvingen maken ook duidelijk wat zo bijzonder is aan een bepaald boek en wat in feite de toegevoegde waarde van het boek aan de collectie is. De vele kleurenfoto’s van de besproken boeken en reproducties van handtekeningen van kunstenaars maken het boek tot een aantrekkelijk geheel.” (Cadoc)