Djoeke van Netten schreef studie over drukker-uitgever Willem Jansz. Blaeu als ‘Koopman in kennis’

[et_pb_section admin_label=”section”][et_pb_row admin_label=”row”][et_pb_column type=”4_4″][et_pb_text admin_label=”Text”]

nette-koopman-2013Djoeke van Netten
Koopman in kennis
De Uitgever Willem Jansz. Blaeu in de geleerde wereld van zijn tijd (1571-1638)

Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, 2013 (verwacht in het najaar)

paperback, 320 pagina’s, 24 x 17 cm
ISBN 9789057308796, verkoopprijs € 29,50

info/bestel bij bol.com

Er is geen drukker-uitgever in Nederland die al eeuwenlang zo veel bekendheid geniet als Willem Jansz Blaeu (1571-1638). De atlas van Blaeu geldt wereldwijd als het hoogtepunt van de historische cartografie. Maar de Amsterdamse drukker was in eigen tijd ook tot ver buiten de landsgrenzen beroemd als astronoom, wiskundige en uitgever van wetenschappelijke werken.

Deze ten onrechte onderbelichte kant van Blaeu staat centraal in Koopman in kennis. Historica Djoeke van Netten laat zien hoe de Amsterdammer zich bewoog in een internationaal netwerk van geleerden. Blaeu handelde in kennis. Hij was een kennis-intermediair op een druk kruispunt van de wetenschappelijke infrastructuur. In een tijd waarin auteursrechten en intellectueel eigendom onbekend waren, had hij veel invloed op de presentatie en verspreiding van kennis

Voor Blaeu waren boeken koopwaar. Hij was een koopman, die zijn leven lang bezig was met commercie, verkoopstrategieën en netwerken. Zijn fonds bestaat voornamelijk uit kwaliteitsdrukwerk. Ook daarin toont hij zijn wereldklasse.

Koopman in kennis is waardevol voor de boekgeschiedenis én de wetenschapsgeschiedenis. Het boek is de handelsuitgave van het proefschrift dat Djoeke van Netten in 2012 aan de Rijksuniversiteit Groningen verdedigde.

Koopman in kennis is waardevol voor de boekgeschiedenis én de wetenschapsgeschiedenis. Het verschijnt als deel 15 in de ‘Nieuwe Reeks’ van Bijdragen tot de Geschiedenis van de Nederlandse Boekhandel (BGNB).

zie ook…

[/et_pb_text][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]

Heruitgave ‘Maerlants wereld’ van Frits van Oostrom

oostrom-maerlant-2013Frits van Oostrom
Maerlants wereld (heruitgave)

Uitgeverij Bert Bakker, mei 2013

softcover, 448 pagina’s, 23 x 15 cm
ISBN 9789035139855, verkoopprijs € 24,95

info bij bol.com

Maerlant’s wereld was het boek waarmee Frits van Oostrom in 1996 zijn naam vestigde als de wetenschapper die zijn kennis op boeiende wijze voor een breder publiek toegankelijk wist te maken.

Maerlant’s wereld is een meeslepend relaas, even doordacht en fraai van compositie als lichtvoetig van stijl, waaruit men Maerlant ziet oprijzen als dichter van indrukwekkende statuur en tegelijkertijd als een man om van te houden.

Magie en wetenschap, Vlaanderen en Voorne, geloof en rede, weelde en wellust, de strijd om Jeruzalem en Zeeland. Tussen dit alles schrijft Jacob van Maerlant, de belangrijkste Nederlandse auteur uit de middeleeuwen, met op de achtergrond de jonge vorst Floris V. Heden ten dage door vrijwel niemand meer gelezen, gold Maerlant in zijn eigen tijd als vader der Dietse dichteren en oefende hij via zijn omvangrijke werk een eeuwenlange invloed uit. Dat werk was er dan ook naar: Maerlant is niet alleen de eerste die in de volkstaal zulke gevarieerde stof behandelt als geografie, regeerkunst, biologie en droomduiding, maar ook de eerste die de hele bijbel in het Nederlands berijmt en de complete wereldgeschiedenis beschrijft.
In Maerlant’s wereld belicht Frits van Oostrom dit fenomeen in zijn historische context. Dit heeft geresulteerd in een indrukwekkende studie en tegelijk een meeslepend leesboek met literaire allure. (uitgever)

In 1996 ontving Van Oostrom voor Maerlant’s wereld de AKO Literatuurprijs en in 2000 de Keizer Karelprijs, een literatuurprijs van de provincie Oost-Vlaanderen.

zie ook:

Frits van Oostrom, Wereld in woorden, Bert Bakker, 2013
Frits van Oostrom, Stemmen op Schrift (heruitgave), Bert Bakker, 2013

Piet J. Buijnsters schrijft nieuw standaardwerk: de Geschiedenis van antiquariaat en bibliofilie in Belgie

buijnsters-belgie-2013Piet J. Buijnsters
Geschiedenis van antiquariaat en bibliofilie in Belgie 1830-2012

Uitgeverij Vantilt, maart 2013

gebonden, illustr., 432 pagina’s, 24 x 16 cm
ISBN 9789460041235, introductieprijs tot 1 juni € 29,95 (daarna €34,95)

bestel bij bol.com

Opnieuw levert Piet J. Buijnsters een bijdrage aan het in beeld brengen van antiquaren en bibliofielen in het Nederlandstalig boekenlandschap. Na de standaardwerken De Geschiedenis van het Nederlandse antiquariaat (2007) en Geschiedenis van de Nederlandse bibliofilie (2010) brengt hij nu het overzichtswerk Geschiedenis van antiquariaat en bibliofilie in België (1830-2012).

De Geschiedenis van antiquariaat en bibliofilie in België (1830-2012) is het eerste overzichtswerk op dit gebied. Dankzij gedegen speurwerk biedt het boek ruimschoots zicht op de ontwikkeling van het Belgische antiquariaat en particuliere verzamelingen. Het laatste deel introduceert een nieuw element: talrijke interviews met antiquaren en bibliofielen bieden ons een inkijkje in deze verder zo gesloten wereld. Meer nog dan de vorige boeken van Piet J. Buijnsters mag dit boek pionierswerk worden genoemd. Volledigheid mag daarom niet worden verwacht, maar de Geschiedenis van antiquariaat en bibliofilie in België is een avontuurlijke verkenning op het grotendeels braakliggende terrein van de Belgische bibliofilie.

buijnsters-1buijnsters-2buijnsters-3

Piet J. Buijnsters (1933) is emeritus hoogleraar achttiende-eeuwse literatuur aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Naast studies en tekstedities op zijn vakgebied publiceerde hij met zijn echtgenote Leontine Buijnsters-Smets een driedelig standaardwerk over achttiende- en negentiende-eeuwse kinderboeken en paper toys (bekroond met de Menno Hertzbergerprijs en de G.H. ’s Gravesandeprijs).

eerder bij BoB:

Piet J. Buijnsters, Lust en Leering : Geschiedenis van het Nederlandse Kinderboek in de negentiende eeuw, Waanders, 2001
Piet J. Buijnsters, Geschiedenis van de Nederlandse bibliofilie : Boek- en prentverzamelaars 1750-2010, Vantilt, 2010
Leontine Buijnsters-Smets, Straatverkopers in beeld : Tekeningen en prenten van Nederlandse kunstenaars circa 1540-1850, Vantilt, 2012

‘Stemmen op Schrift’ – eerste deel van tweeluik over Middeleeuwse literatuur, opnieuw uitgebracht

oostrom-stemmen-2013Frits van Oostrom
Stemmen op Schrift : Geschiedenis van de Nederlandse literatuur vanaf het begin tot 1300

Uitgeverij Bert Bakker, februari 2013 (heruitgave)

softcover
ISBN 9789035139961, verkoopprijs € 39,95

bestel bij bol.com

Het begin deze maand verschenen boek ‘Wereld in woorden : Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1300-1400’ van Frits van Oostrom is zeer lovend ontvangen.

De uitgeverij heeft gelukkig besloten om het eerste deel van het tweeluik over de Middeleeuwse literatuur, Stemmen op schrift, ook opnieuw uit te geven.

De eerste druk van Stemmen op schrift verscheen in 2006 als deel 1 in de reeks ‘Geschiedenis van de Nederlandse literatuur’ en behandelt de periode tot 1300.

Stemmen op schrift vertelt in een breed en meeslepend cultuurhistorisch verhaal hoe de Nederlandse literatuur in enkele eeuwen van niet-bestaand volwassen werd. Natuurlijk komen de klassiekers van de Middelnederlandse literatuur uitgebreid aan bod, maar ook obscure teksten die tot nu toe alleen bij de specialisten bekend waren.

Met visie en passie geschreven, verhaalt Stemmen op schrift over middeleeuwse Nederlandse boeken, maar ook Latijnse, Franse, Duitse en zelfs Oud-Syrische. Over de grote processen achter de middeleeuwse literatuur: over hoe het Nederlands op schrift kwam, het ontstaan van de hoofse cultuur, de expansie van de steden en de ‘bevrijdingstheologie’ van middeleeuwse vrouwenmystiek. Over de grote teksten en auteurs: de eerste Nederlandse schrijver Hendrik van Veldeke, het miljoen verzen van Middelnederlandse ridderromans, de wereldwijd onvergelijkelijke Hadewijch en een vernieuwde kijk op Jacob van Maerlant.

oostrom-stemmen-geb-2006

De gebonden versie van Stemmen op schrift, het eerste van de negendelige serie over de Geschiedenis van de Nederlandse literatuur, is nog steeds verkrijgbaar.

• Frits van Oostrom
Stemmen op Schrift  ; Geschiedenis van de Nederlandse literatuur deel 1
Uitgeverij Bert Bakker, februari 2006
hardcover, 640 pagina’s
ISBN 9789035129443, verkoopprijs € 59,95 [bestel]

De blik waarmee Van Oostrum deze periode overschouwt is zo weids en vele terreinen omvattend, dat het de lezer zou doen duizelen, ware het niet dat zijn manier van behandelen dermate meeslepend werkt, dat men zich persoonlijk bij de stof betrokken voelt. (Biblion, Dr. R.L.J. Bromberg)

 zie ook

Frits van Oostrom, Wereld in woorden : Geschiedenis van de Nederlandse literatuur 1300-1400, Bert Bakker, 2013

Binnenkort verschijnt ook een herdruk van Frits van Oostroms ‘Maerlants wereld’.

400 Jaar Universiteitsbibliotheek Groningen – ‘Van knekelhuis tot kloppend hart’

Van knekelhuis tot kloppend hart, Barkhuis & Universiteitsbibliotheek Groningen, december 2012Alex C. Klugkist, Sybren Sybrandy
Van knekelhuis tot kloppend hart
Geschiedenis van de Bibliotheek van de Rijksuniversiteit Groningen – 1615 tot heden

Barkhuis & Universiteitsbibliotheek Groningen, december 2012

Hardcover, illustr., 244 + X pagina’s, 30 x 23 cm
ISBN 9789491431180, verkoopprijs € 24,95

bestel

In 1614 werd de universiteit van Groningen gesticht en een jaar later werd ook een bijbehorende bibliotheek opgericht. In dit boek wordt de geschiedenis van die universitaire bibliotheek beschreven, met bijzondere aandacht voor de ingrijpende veranderingen die sedert de zestiger jaren van de vorige eeuw hebben plaatsgevonden. Er is sedertdien in enkele tientallen jaren meer veranderd dan in de eeuwen ervoor, met fascinerende gevolgen voor het functioneren van de hedendaagse wetenschappelijke bibliotheken.

Daarnaast wordt afzonderlijk aandacht besteed aan de rijkdom aan handschriften en bijzonder drukwerk, die de bibliotheek naast de reguliere hand- en studieboeken verwierf in de loop der eeuwen, dikwijls als geschenk of nalatenschap van verzamelaars op allerlei gebied.

De bibliotheek werd gesticht in 1615, een jaar na de oprichting van de universiteit, en was alleen bestemd voor hoogleraren en curatoren. Veertig jaar later mochten ook studenten er gebruik van maken, maar mondjesmaat. ‘Van knekelhuis tot kloppend hart’ heet het boek. De knekels slaan op het feit dat de bibliotheek naast het Anatomisch Theater was gehuisvest: bij een opknapbeurt werden de knekels tijdelijk opgeslagen in de bieb. (UK)

Zowel het algemene historische gedeelte als het deel over Bijzondere collecties zijn rijk geïllustreerd, met bijna 200 afbeeldingen, grafieken, schema’s en tabellen.

klugkist-afbafbeelding uit ‘Van knekelhuis tot kloppend hart’

De oud-bibliotheekmedewerkers Alex Klugkist en Sybren Sybrandy werkten meerdere jaren aan dit boek over de geschiedenis van de bibliotheek. Klugkist was van 1990-2010 bibliothecaris van de RUG. Hij heeft de presentatie van het boek op 14 december 2012 niet meer mogen meemaken, hij overleed enkele maanden daarvoor.

 

zie ook…

magna-commoditas-2012coppens-leuven-2005Mulder-BijzonderOnderzoek-2009

De regiekamer van de literatuur – een eeuw Meulenhoff

Frank de Glas
De regiekamer van de literatuur
een eeuw Meulenhoff

Uitgeversmaatschappij Walburg Pers, september 2012

paperback, illustr., 200 pagina’s, 24 x 17 cm
ISBN 9789057308666, verkoopprijs € 29,50

bestel bij bol.com

Uitgeverij Meulenhoff heeft zich in de loop van de twintigste eeuw ontwikkeld tot een cultureel A-merk. Het fonds telde auteurs als Gabriel García Márquez, Mario Vargas Llosa, Philip Roth, Julio Cortázar en Louis Ferdinand Céline. Gezichtsbepalende Nederlandse auteurs waren J.M.A. Biesheuvel, Adriaan van Dis, Renate Rubinstein en Jan Siebelink. Zij waren de opvolgers van eerdere succesvolle schrijvers als Arthur van Schendel, Bertus Aafjes, Anna Blaman, Hubert Lampo en de jonge Jan Wolkers.

Frank de Glas biedt een kijkje achter de schermen van deze uitgeverij. Hij gaat na, welke auteurs vóór en na de Tweede Wereldoorlog de ruggengraat van het Meulenhoff fonds vormden. Hij laat zien hoe de bedrijfsleiding door de jaren heen de koers bijstuurde, successen voortzette en mislukte plannen bijstelde. Om auteurs en titels onder de aandacht te brengen bedacht de uitgeverij uitgekiende exploitatiestrategieën: met reeksen, herdrukken, pocketedities, gebundelde uitgaven, coproducties met andere uitgeverijen of Verzameld Werk-edities. Ook werkte Meulenhoff samen met verenigingen en musea, nam tijdschriften over of stootte ze weer af. Hoofdrolspelers hierin waren onder anderen de visionaire oprichter J.M. Meulenhoff, de latere Arbeiderspers-uitgever Theo Sontrop en de getalenteerde maar jong gestorven Willem Bloemena. Dit boek laat ook zien hoe de boekenuitgeverij in de laatste decennia sterk veranderde en meer en meer onderdeel van de entertainmentindustrie is geworden.
(uitgever)

De regiekamer van de literatuur verschijnt als deel 14 in de serie ‘Bijdragen tot de Geschiedenis van de Nederlandse Boekhandel (BGNB), nieuwe reeks’.

– Frank de Glas (1952) is wetenschappelijk medewerker aan de Universiteit Utrecht en publiceerde over boek- en uitgeverijgeschiedenis.

over dit boek…

 

‘Een wereld van verzamelaars en geleerden’ – de archieven van de stichters van museum Meermanno

Jos van Heel, Gert Floor en Erik Geleijns
Een wereld van verzamelaars en geleerden
Gerard en Johan Meerman, Willem van Westreenen en Pieter van Damme en hun archieven

Uitgeverij Verloren, Hilversum, december 2012

softcover, 288 pagina’s, 24 x 17 cm
ISBN 9789087042851, verkoopprijs € 35,00

bestel bij bol.com

In 1852 werd het woonhuis van baron van Westreenen van Tiellandt (1783-1848) aan de Prinsessegracht in Den Haag als museum ingericht. Het is nu als ‘Museum Meermanno | Huis van het boek’ vooral bekend als het oudste boekenmuseum ter wereld, maar van Westreenen was een typische negentiende-eeuwse verzamelaar die naast boeken en manuscripten ook Egyptische, Griekse en Romeinse oudheden en munten verzamelde. Deze collectie ‘rariteiten’ is in een aparte kamer in het museum ondergebracht.

Minder bekend is dat in het museum ook de familiearchieven van o.a. de stichters Van Westreenen en Meerman nog aanwezig zijn.

Het archief van stichter Willem baron van Westreenen (1783-1848) biedt een zeldzaam gedetailleerde inkijk in de structuur en wordingsgeschiedenis van zijn verzameling. Het Meerman-archief laat zien hoe Gerard Meerman (1722-1771) als achttiende-eeuwse geleerde te werk ging en hoe zijn zoon Johan (1753-1815) onder Lodewijk Napoleon voor het eerst een cultuurpolitiek vorm probeerde te geven. De briefwisseling van de numismaat Van Damme (1727-1806) geeft een beeld van een internationaal opererende handelaar met een niet geheel vlekkeloze reputatie.

De uitvoerige beschrijving van deze archieven gaat vergezeld van biografieën van de belangrijkste archiefvormers, bibliografieën van hun geschriften, gedetailleerde toegangen tot de correspondentie en de uitgave van een autobiografische tekst van Johan Meerman.

Magna Commoditas – de geschiedenis van 425 jaar Leidse Universiteitsbibliotheek

Christiane Berkvens-Stevelinck
Magna Commoditas – Leiden University’s ‘Great Asset’
425 Years Library Collections and Services

Leiden University Press, oktober 2012

hardcover, 304 pagina’s, 28 x 23 cm
ISBN 9789087281656, verkoopprijs € 69,95

bestel

In 2001 verscheen ‘Magna Commoditas. Geschiedenis van de Leidse universiteitsbibliotheek 1575-2000’ van professor Christiane Berkvens-Stevelinck, een standaardwerk waarin voor het eerst een volledig overzicht werd gegeven van de geschiedenis van de oudste universiteit van Nederland. Het boek was voorzien van een ruime hoeveelheid fraaie illustraties.

Het boek was al geruime tijd uitverkocht, maar recent verscheen een nieuwe editie. Deze Engelstalige versie is volledig geactualiseerd en opnieuw vormgegeven.

Leiden University Library has a long history of services around versatile collections and unique sources, dating back to the sixteenth century. The library has always been considered a great asset to the university, not only since the first library room was constructed in 1587, but even before, when founding father William of Orange, in 1575, donated the very first book.

Magna Commoditas is a fully illustrated and thoroughly researched story of the interaction between dozens of librarians and thousands of library visitors in past and present: from readers of chained books to current users of webservices.

 

Christiane M.G. Berkvens-Stevelinck (1946) is bijzonder hoogleraar Europese cultuur aan de Radboud Universiteit. Van 1970 tot 2000 was ze verbonden aan de Leidse Universiteitsbibliotheek.

Meer over dit boek…

  • in universitair weekblad Mare beschreef Vincent Bongers de eerste jaren van de universiteitsbibliotheek, artikel 8 nov. 2012


eerdere versies…

2001 | Magna Commoditas. Geschiedenis van de Leidse universiteitsbibliotheek 1575-2000
gebonden, 264 pag. | Primavera Pers, 2001
ISBN 9789074310710

2004 | Magna Commoditas. A History of Leiden University Library 1575-2003
softcover, 112 pag. | Primavera Pers, 2004
ISBN 9789059970052

Peter van Dam, Cacao- en chocoladefabriek C.J. van Houten & Zn. 1815-1971

Peter van Dam
Cacao- en chocoladefabriek C.J. van Houten & Zn. 1815-1971
Opkomst en ondergang van een wereldmerk

Lecturis & [Z]OO producties, oktober 2012

gebonden, 385 illustr., 256 pagina’s, 32 x 24 cm
ISBN 9789070108779, verkoopprijs € 35,00

bestel

Voor het eerst is de fascinerende bedrijfsgeschiedenis opgetekend van het voormalige Nederlandse wereldconcern uit Weesp. Met speciale aandacht voor de reclame-uitingen van Van Houten, waaraan het bedrijf mede zijn wereldreputatie te danken had. Van Houten is nog steeds een van de meest bekende merknamen ter wereld.

Van Houten voerde een vooruitstrevend reclamebeleid, waardoor de merknaam Van Houten op de meest exotische plaatsen bekend werd. Daarbij werd geen middel onbenut gelaten; reclamefilms, bladmuziek, affiches, chromo’s, advertenties, ansichtkaarten, naast de kunstzinnig uitgevoerde verpakkingen en een eigen tijdschrift.

Dit (groot formaat) boek behandelt de periode 1815 tot 1971; van de opkomst tot de ondergang van Van Houten. Ook het dagelijkse werk in de fabriek komt uitgebreid in woord en beeld aan bod. Uitvoerig bronnen- en archiefonderzoek door auteur Peter van Dam gedurende een periode van acht jaar leverde veel nieuwe inzichten op.

Het boek is rijk geïllustreerd met fraai beeldmateriaal. Het laatste hoofdstuk is gewijd aan ‘Van Houten en de reclame’, waarbij bijna honderd pagina’s geheel gevuld worden met kleurrijke afbeeldingen van de omvangrijke reclame-uitingen waaraan Van Houten ten dele zijn wereldreputatie te danken had.

De uitgave is voorzien van een index en uitgebreide bibliografie.

 

Tentoonstelling – Het boek sluit aan bij een expositie in het Affichemuseum in Hoorn, Van Houten chocolade en cacao affiches, te zien tot 6 januari 2013.

Eerdere boeken van Peter van Dam:

Geen dag zonder boek – Bart van Dulmen schrijft een levendig verhaal over zijn boekhandel de Bengel

Bart van Dulmen
Geen dag zonder boek
een beeld van de Bengel

Dordt-pers, september 2012

paperback met flappen, 144 pagina’s, 24 x 16,5 cm
ISBN 978909026871, verkoopprijs € 20,00


Aan de Voorstraat in Dordrecht opende Bart van Dulmen in 1969 een boekhandel. Na 43 jaar is deze zaak, met inmiddels een andere eigenaar, nog altijd een geliefd adres voor liefhebbers van ‘het betere boek’.
Naast boekhandel de Bengel begon van Dulmen ook ‘t Ramsgat, waar actuele, maar ‘licht beschadigde’ boeken worden verkocht met fikse kortingen.

Bart van Dulmen heeft de geschiedenis van zijn boekhandel vanaf de opening in 1969 vastgelegd in ‘Geen dag zonder boek’. Het eerste exemplaar werd door hem op 29 september 2012 overhandigd burgemeester Brok.

De persoonlijke geschiedenis behandelt de roemruchte periode van de slag om de witte en goedkope pop-elpees van 1971 tot 1978, de opkomst van ‘bloot in de boekhandel’ in de woelige jaren ’60 en ’70, de oprichting van het Kunstrondje Dordt, de oprichting van de Boekenmarkt, Ronald Giphart komt voorbij, net als Jan Eijkelboom, het bezoek van Gerard Reve aan De Bengel, de band van Kees Buddingh´ met de boekenzaak, de duizend gulden boete die de winkel kreeg voor overtreding van de wet op de vaste boekenprijs en vele andere echt Dordtse zaken. (Dordt Centraal, 27 sept. 2012)

Het boek – rijk voorzien van foto’s, krantenknipsels en oude advertenties – is verkrijgbaar voor 20 euro bij De Bengel en ‘t Ramsjgat, of te bestellen via de Bengel online

Update – Het laatste nieuws is dat boekhandel de Bengel gaat verhuizen naar een wat grotere winkel op het adres Vriesestraat 35. Deze winkel wordt op 6 oktober 2012 geopend.

Update – April 2013 werd bekend dat Bart van Dulmen (inmiddels 86 jaar) toch maar wat rustiger aan gaat doen. Het oude pand van De Bengel aan de Voorstraat is verkocht en Het Ramsjgat is overgenomen door een medewerker van De Bengel. (Weekkrant, 25 april 2013)