Posted on

Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis digitaal in te zien bij DBNL

nieuwsJaarlijks brengt de Nederlandse Boekhistorische Vereniging (NBV) het Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis uit, dat een gevarieerd overzicht geeft van nieuw onderzoek op het gebied van de Nederlandse boekgeschiedenis.

De jaarboeken zijn afwisselend ’vrije’ afleveringen met ingezonden bijdragen en themanummers die door de redactie worden geïnitieerd. Het 1e jaarboek verscheen in 1994 en het Jaarboek heeft zich ontwikkeld tot een belangrijk tijdschrift voor de geschiedenis van het Nederlandse boek.

Op de website van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (DBNL) staan vanaf maart 2013 de jaargangen 1 t/m 15 van het Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis online en is de tekst volledig toegankelijk en doorzoekbaar.

covers-jaarboek-nbv

Posted on

Jaarboek van het Nederlands Genootschap van Bibliofielen 2011

• I. de la Fontaine Verwey (red.)
Jaarboek van het Nederlands Genootschap van Bibliofielen 2011

Uitgeverij de Buitenkant, juni 2012

genaaid gebonden in linnen band, illustr., 184 pagina’s, 21 x 15,5 cm
ISBN 9789490913229, verkoopprijs € 35,00

bestel bij: bol.com | Cosmox |
—
Nederlands Genootschap van Bibliofielen – Jaarboek 2011

Inhoud:

– Eddy Schuyer: Inleiding
– Corinna van Schendel: Jaarverslag van het Nederlands Genootschap van Bibliofielen over 2011
– Eddy Schuyer: De bibliofielen uit de schaduw
– Piet Buijnsters: Bibliofilie in het digitale tijdperk. Lezing ter gelegenheid van het twintigjarig bestaan van het Nederlands Genootschap van Bibliofielen
– Gerard Jaspers: Ans van Pagée, ‘een begenadigd sierkunstenares’
– Petty Bange. Boek van het jaar: De Lof der Zotheid, een geleerde grap
– Ernst van den Boogaart: Toegangen tot de mensheidsgeschiedenis. De geïllustreerde titelpagina’s van de collectie De Bry
– Gerard Jaspers: Wilhelm Busch, Max und Moritz in dertien Nederlandse vertalingen
– Kenneth Boumann: Margaret Mee (1909–1988): botanisch kunstenares, lady explorer en pionier bij de bescherming van het regenwoud

zie ook de jubileumuitgave uit 2011: Uit de schaduw – Twintig jaar Nederlands Genootschap van Bibliofielen

– een aantal jaarboeken uit eerdere jaren is nog steeds te koop

Posted on

‘Verboden Boeken’ – catalogus bij tentoonstelling in Centre Céramique

• Pascal Panis (red.)
Verboden Boeken

Centre Céramique i.s.m. nxtmix communication, Maastricht, maart 2012

hardcover, 140 pagina’s
ISBN 97890796430509, verkoopprijs € 19,50
—

Ter gelegenheid van het 350-jarig bestaan van de Stadsbibliotheek Maastricht presenteert Centre Céramique de tentoonstelling ‘Verboden Boeken’.

In de tentoonstelling zijn unieke werken te zien uit de eeuwenoude collectie van de Stadsbibliotheek Maastricht die ooit verboden, gecensureerd of onderdrukt waren. Bijvoorbeeld een 18de eeuwse druk van de allereerste ‘Encyclopédie’ van Diderot; een 16de eeuwse uitgave van ‘De revolutionibus orbium coelestium’ van Copernicus en vroege illustraties uit werk van De Sade. Ook de legendarische Hemingway en door drugs, sex en jazz omgeven beatniks Burroughs en Kerouac komen, naast vele andere auteurs van wereldformaat, aan bod.

Bij deze tentoonstelling verscheen een catalogus, geproduceerd door nxtmix communication.

Het boek is verkrijgbaar bij Centre Céramique en de boekhandels De Tribune en Selexyz in Maastricht.

–

Tentoonstelling – De opening van de tentoonstelling op 28 maart 2012 werd verricht door Gerrit Komrij en hij kreeg daarbij het eerste exemplaar van het boek aangeboden.

–

In onderstaande video (upload van centre ceramique) een impressie van de opening van de tentoonstelling en daarmee een van de laatste openbare optredens van de helaas op 5 juli overleden schrijver/dichter Komrij.

Posted on

Editie 2012 van het Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis

• Goran Proot (red.)
Jaarboek voor Nederlandse boekgeschiedenis 19/2012

Uitgeverij Vantilt, juni 2012

paperback, 256 pagina’s, 23 x 16 cm
ISBN 9789460040948, verkoopprijs € 27,50

bestel bij: bol.com | Cosmox | De Slegte |
—
Bij de Nederlandse Boekhistorische Vereniging (NBV) verschijnt jaarlijks een bundel met meestal zeer lezenswaardige artikelen op het gebied van de boekgeschiedenis.
Leden van de NBV ontvangen het jaarboek als onderdeel van hun lidmaatschap, maar belangstellenden kunnen het boek ook gewoon via de boekhandel aanschaffen.

Dit jaar is het een themanummer met artikelen over boekvormgeving vanaf de Middeleeuwen tot nu.

Dit jaarboek is een themanummer over vormgeving en design van boeken vanaf de Middeleeuwen tot vandaag. Aan de hand van een overzicht van edities van de Imitatio Christi reflecteert David McKitterick over de vraag welke typografische ingrepen überhaupt door lezers worden opgemerkt.

Deelaspecten van het binnenwerk van handgeschreven en gedrukte boeken worden belicht door Erik Kwakkel (het formaat van elfde-eeuwse manuscripten), Claire Bolton (het belang van onzichtbaar zetsel gebruikt om te spatiëren) en Christoph Reske (de invloed van techniek op leesbaarheid van lettertypes).

Maar ook de buitenkant van het boek komt ruimschoots aan bod in artikelen van Nicholas Pickwoad en Erik Geleijns. Daarnaast wordt de vormgeving van specifieke tekstgenres behandeld, zoals Griekse abc-boeken (Androniki Sioki)en woordenboeken (Simon Rosenberg). In een verrassende bijdrage ontvouwt vormgever Geoffrey Brusatto de creatieve mogelijkheden van het gedrukte vel als uitgangspunt voor parallelle leespaden in het boek van morgen. (uitgever)

NBV – De Nederlandse Boekhistorische Vereniging is er voor een ieder die het oude en het nieuwe boek in al zijn verschijningsvormen een warm hart toedraagt. De NBV, opgericht in 1993, is een actieve vereniging met ca. 650 leden, van prominente wetenschappers tot amateur-onderzoekers, van journalisten tot antiquaren. De vereniging is statutair gevestigd te Leiden en opereert sinds 1997 onder auspiciën van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde.

Posted on

‘Das Buch der schönsten Bücher’ – Duitstalige versie van deze visuele boekgeschiedenis

• Mathieu Lommen
Das Buch der schönsten Bücher

Dumont Buchverlag, Keulen, april 2012

hardcover, 458 pagina’s met 610 afbeeldingen, 32 x 23 cm
ISBN 9783832193782, verkoopprijs € 49,99 (bol)

bestel bij: bol.com |
—

De schitterende uitgave ‘Het boek van het gedrukte boek : een visuele geschiedenis‘, die verscheen bij de gelijknamige tentoonstelling die van 8 februari t/m 13 mei 2012 werd gehouden bij de Bijzondere Collecties van de UvA. was in Nederland binnen enkele maanden uitverkocht.

Als u te lang aarzelde met het kopen van dit boek is de aanschaf van de Duitse uitgave nog een mogelijkheid.

Dieser prächtig illustrierte Bildband versammelt die schönsten Bücher aller Zeiten nach ihren Gattungen: von Bibeldrucken über Atlanten, von Gartenbüchern über Kochbücher, Breviers bis hin zu Kinderbüchern und ausgewählten Künstlerbüchern des 20. Jahrhunderts. Dabei werden die einzelnen Titel mit ihren besonderen Illustrationen oder Fotografien oder wegweisender Typografie jeweils über zahlreiche Abbildungen einer Seitenauswahl sowie erläuternden Text vorgestellt.
Dieser einzigartige Einblick in die technische und künstlerische Entwicklung des Buchdrucks seit seiner Erfindung zeigt auch, wie sehr sich nicht nur unser Blick auf die Welt, sondern auch deren Wiedergabe – das Bild der Welt – im Medium Buch durch die Jahrhunderte wandelt: von den frühen Atlanten oder phantastischen Tierbüchern des 16. Jahrhunderts über Muybridges Chronofotografien bis zu konstruktivistischer Kühle aus den 1950er Jahren.

• Eine visuelle Gattungsgeschichte • Bibliophile Kostbarkeiten • Gestalterisches Meisterwerk

recensie…

—

De Engelstalige versie, die zal verschijnen bij Thames & Hudson, is nog niet inmiddels ook te koop. [bestel]

zie ook…

Mathieu Lommen, In beperkte oplage : archief Stichting De Roos 1945-2005 – Een keuze, Thoth, 2006
Mathieu Lommen, Irma Boom: Biography in Books : Books in reverse chronological order, 2010 : 1986, with comments here and there, UvA, 2010
Mathieu Lommen, Het boek van het gedrukte boek : Een visuele geschiedenis, AUP, 2012

Posted on

Na 400 jaar weer gevonden – ‘De Leidse Koorboeken’

• Eric Jas, Peter de Groot
De Leidse Koorboeken
een ongehoorde schat

Boekencentrum Uitgevers / Zoetermeer, mei 2011

hardcover, 88 pagina’s, 25 x 16 cm
ISBN 9789023925897, verkoopprijs € 19,90

te koop bij o.a.: bol.com | Cosmox |
—

Ruim 400 jaar lag in Leiden een schat verborgen van grote muzikale waarde: de zes enorme koorboeken van het 16e-eeuwse Zeven Getijdencollege van de Pieterskerk, met werk van muzikale grootmeesters.

Deze enorme boeken (60 x 40 cm en 15,5 kg per boek) werden in de zestiende eeuw samengesteld voor het Getijdencollege van die kerk. Ze vormen Europa’s grootste bij elkaar horende, voor één kerk geschreven, verzameling religieuze, polyfone (meerstemmige) muziek.

Dit rijk geïllustreerde boekje vertelt het verhaal van de Leidse Koorboeken. Het leest als een spannende novelle, waarin naast de boeken ook deftige families, kleurrijke componisten, grafgangen, de handel in jongenssopranen, luie zangers en beeldenstormers een belangrijke rol spelen.

Eric Jas is lector aan de Universiteit van Utrecht en promoveerde in 1997 op de Leidse Koorboeken.

Peter de Groot is artistiek leider van het Egidius Kwartet.

Het Egidius Kwartet brengt de muziek uit de koorboeken weer tot leven en geeft regelmatig concerten. Lees alles over de activiteiten rond de Leidse Koorboeken op de website.

Bekijk een aantal pagina’s uit het boekje (klik op de pagina voor full-screen)…

Een kijkje in de Koorboeken in het Regionaal Archief en in museum De Lakenhal te Leiden.
Posted on

Het boek van het gedrukte boek – een visuele geschiedenis

• Mathieu Lommen
Het boek van het gedrukte boek
Een visuele geschiedenis

Amsterdam University Press (AUP) / Lannoo, februari 2012

gebonden, 480 pagina’s, 32 x 23 cm
ISBN 9789081489232, verkoopprijs € 49,50  (uitverkocht)

(het ISBN is gewijzigd, was eerder 9789089642790 )

te koop bij o.a.: bol.com | Selexyz | Cosmox |
—
Van 8 februari t/m 13 mei 2012 loopt bij de Bijzondere Collecties van de UvA de overzichtstentoonstelling The printed book. A visual history.
Tegelijk met de tentoonstelling verschijnt Het boek van het gedrukte boek : een visuele geschiedenis, samengesteld door conservator Mathieu Lommen, ontwerp Cees W. de Jong.

In dit rijk geïllustreerde boek zijn werken bijeengebracht die de canon van meer dan vijfhonderd jaar westerse boekvormgeving illustreren. Het gedrukte boek in al zijn gedaanten: als naslagwerk en kunstwerk, als ‘machine à lire’ en beeldboek, en als prestigeboek en wegwerppocket. Er is werk opgenomen van beroemde drukkers uit de handpersperiode – Nicolas Jenson, Aldus Manutius, Christoffel Plantijn, de Elzeviers, John Baskerville en Giambattista Bodoni – en van toonaangevende moderne boekontwerpers zoals William Morris, El Lissitzky, Jan Tschichold, Paul Rand, Robert Massin en Irma Boom. Extra aandacht is er voor drukkershandboeken, die inzicht geven in het drukproces, en voor kalligrafi eboeken en letterproeven, die de letter in een breder kader plaatsen. Ook is er bijzonder geïllustreerd werk van architecten en kunstenaars als Giovanni Battista Piranesi en Maria Sibylla Merian opgenomen. (uitgever)

Mathieu Lommen is designhistoricus en conservator grafische vormgeving aan de Universiteit van Amsterdam (Bijzondere Collecties).

Boekpresentatie – De opening van de tentoonstelling en de boekpresentatie vinden plaats op dinsdag 7 februari 2012, om 17.00 uur in de Aula van de Universiteit van Amsterdam, Singel 411.

Eerste exemplaren van het boek worden door Cees W. de Jong uitgereikt aan Derek Birdsall, Helmut Brade, Irma Boom en Joost Grootens, die met hun werk in boek en tentoonstelling zijn vertegenwoordigd.

Recensies

—
Deze uitgave verschijnt in België bij uitgeverij Lannoo, ISBN 9789081489232
Verkrijgbaar vanaf 21-02-2012.

Een Engelstalige editie verschijnt bij Thames & Hudson, een Duitstalige bij DuMont (zie hier).

—

Zie ook:

Mathieu Lommen, In beperkte oplage : archief Stichting De Roos 1945-2005 – Een keuze, Thoth, 2006
Mathieu Lommen, Irma Boom: Biography in Books : Books in reverse chronological order, 2010 : 1986, with comments here and there, UvA, 2010

Cees de Jong (editor), Type : A Visual History of Typefaces & Graphic Styles, 1628-1900, Taschen, 2009
Cees de Jong (editor), Type : A Visual History of Typefaces & Graphic Styles, 1901-1938, Taschen, 2010

 

Posted on

Boekwoorden woordenboek van J.A. Brongers

• J.A. Brongers
Boekwoorden woordenboek
handleiding voor boekensneupers

Bekking & Blitz Uitgevers bv, november 2011

gebonden, illustr., 350 pagina’s, 25 x 16 cm
ISBN 9789061093404, verkoopprijs € 29.90

te koop bij o.a.: bol.com | Selexyz | Bruna | Cosmox |
—
Er is een nieuwe editie verschenen van het ‘Boekwoorden woordenboek’ van J.A. Brongers.

Alfabetische lijst van termen en persoonsnamen op een breed terrein rondom het boek en alles wat daarmee samenhangt (antiquariaat, bibliotheek, bibliografie, literatuur). De omschrijvingen zijn beknopt met af en toe een literatuurverwijzing. Naast de lemma’s over boekentermen zijn ook korte biografietjes van bekende mensen uit het boekenvak opgenomen.

– Het boekwoordenboek verscheen voor het eerst in 1989 bij Bekking, Amersfoort onder de titel ‘ABCDarium voor de boekensneuper’.
– Een tweede, herziene editie werd verzorgd door uitgeverij De Buitenkant. Deze verscheen in 1996 als ‘Boekwoorden woordenboek : rondgang door de boekenwereld’.
– De uitgave die nu is verschenen bij Bekking & Blitz is voor het eerst voorzien van illustraties.

–

Zie ook:

artikel over Ayolt Brongers (78) in: De StadAmersfoort.nl, John Spijkerman, 25 dec 2012

Posted on

‘unFASSbar – Niet te vatten!’ Uilenspiegel 500 jaar actueel

• Jan Hutsebaut, Charlotte Papendorf, Alexander Schwartz, Roland Wiermann
unFASSbar – Niet te vatten!
Uilenspiegel 500 jaar actueel

Bernburg, Damme, Schöppenstedt, 2010

Paperback met flappen, tweetalig, 172 pagina’s, 20 x 21 cm
ISBN – , verkoopprijs € 8,50

—
unFASSbar – Niet te vatten is de catalogus bij een internationale reizende tentoonstelling. Vier musea uit Duitsland (Schöppenstedt, Mölln en Bernburg) en België (Damme) hebben gezamenlijk een tentoonstelling georganiseerd rond Tijl Uilenspiegel. Het is precies 500 jaar geleden dat het boek, Ein kurtzweilig Lesen von Dyl Ulenspiegel, verscheen in Straatsburg.

Als bijlage is een transcriptie opgenomen van de oudste Uilenspiegeldruk (fragment van Honegger uit 1510/11).

Het boek is een gezamenlijke uitgave van het Schlossmuseum (Bernburg), het Uilenspiegelmuseum (Damme) en het Till Eulenspiegel-Museum (Schöppenstedt) en is in de verschillende musea te koop voor € 8,50.

exposities:
– van 26 maart tot 17 juli 2011 / Till Eulenspiegel-Museum Schöppenstedt
– van 29 juli tot 06 november 2011 / Uilenspiegelmuseum Damme
– van 12 november 2011 tot 05 februari 2012 / Möllner Museum – Eulenspiegelmuseum
– van 19 februari tot 17 juni 2012 / Museum Schloss Bernburg

—

Posted on

Arianne Baggerman: Over leven, lezen en schrijven – de bandbreedte van boekgeschiedenis

 

• Arianne Baggerman
Over leven, lezen en schrijven
de bandbreedte van boekgeschiedenis

Vossius UvA / AUP, januari 2011

softcover, 32 pagina’s, 21 x 15 cm
ISBN 9789056296711, verkoopprijs € 8,50

te koop bij bol.com
—

Arianne Baggerman (1959) werd in 2009 benoemd als bijzonder hoogleraar in De geschiedenis van uitgeverij en boekhandel aan de Faculteit der Geesteswetenschappen van de Universiteit van Amsterdam. Haar oratie, uitgesproken op 5 november 2010, had als onderwerp: Heeft het gedrukte boek nog toekomst?

De tekst van deze oratie verscheen in de Oratiereeks, uitgegeven door de Vossiuspers, een imprint van de Amsterdam University Press.

Heeft het gedrukte boek nog wel toekomst? Deze vraag is ouder dan men wellicht vermoedt, maar op dit moment wel actueler dan ooit. In deze oratie worden de grenzen verkend van het hedendaagse debat over de boekcultuur, bepaald door de apologeten van de digitalisering, die moeizame lezers blijken. Het gaat in op verleden, heden en toekomst van het boek, zoals gefantaseerd in utopieen en imaginaire reisverslagen, beleefd in dagboeken en herinnerd in autobiografieen, geschreven vanaf de zestiende eeuw. Met behulp hiervan belicht Arianne Baggerman de andere kant van de droom van de universele bibliotheek: de behoefte aan overzicht, selectie en desnoods het vernietigen van een teveel aan informatie.

Arianne Baggerman houdt zich bezig met de veranderende plaats van het boek in de periode 1650-1900 binnen een brede cultuurhistorische context. Daarbinnen geeft zij behalve aan auteurs, uitgeverij en boekhandel ook veel aandacht aan de rol van lezers, hun leesgedrag, lectuurconsumptie en de receptie van hun lectuur. Daarnaast doet zij onderzoek naar ontwikkelingen in het schrijven, publiceren en lezen van egodocumenten vanaf de zestiende eeuw. Zij is de auteur van Een drukkend gewicht. Leven en werk van de zeventiende-eeuwse veelschrijver Simon de Vries (1993); Een lot uit de loterij. Het wel en wee van een uitgeversfamilie in de achttiende eeuw (2001) en co-auteur van De wondere wereld van Otto van Eck. Cultuurgeschiedenis van de Bataafse revolutie (2009).
–

–