Spraakmakende boekverkoper uit Leiden rond 1700

Hoftijzer-Pieter_van_der_Aa
• P.C. Hoftijzer
Pieter van der Aa (1659-1733)
Leids uitgever en boekverkoper

Uitgeverij Verloren, Hilversum, januari 1999

Ingenaaid, geïllustreerd, 96 pagina’s
ISBN 9789065501585, verkoopprijs € 14,00

te koop bij bol.com

Aan het begin van de achttiende eeuw schreef de Zwitserse arts Albrecht von Haller in zijn dagboek dat hij nergens zoveel boekhandels en drukkerijen had gezien als in Leiden. Inderdaad maakte het Leidse boekbedrijf in deze periode een nabloei door na het gouden tijdvak van gerenommeerde uitgevershuizen als Elzevier, Hackius en Maire.

De meest interessante figuur onder de Leidse boekverkopers van rond 1700 was zonder enige twijfel Pieter van der Aa (1659-1730). Deze zoon van een Duitse steenhouwer vestigde al gauw zijn reputatie als academische uitgever door de publicatie van klassieke tekstuitgaven, groots opgezette thesauri van de antieke wereld en een nieuwe standaardeditie van de Opera omnia van Erasmus. In 1715 werd hij daarom aangesteld als drukker van stad en universiteit.

Maar in tegenstelling tot zijn voorgangers bracht Van der Aa, die een gewiekst zakenman was, met veel succes ook populair-wetenschappelijke uitgaven, atlassen en rijk geïllustreerde salontafelboeken op de markt. Zelf beschikte hij over een enorme bibliotheek en prentenverzameling.

In dit zestiende deel van de Zeven Provinciën Reeks wordt leven en werk van deze uitzonderlijke figuur uit de Nederlandse boekgeschiedenis beschreven.
(tekst uitgever)

Zie ook…

Biografie van uitgever Thomas Rap (1933-1999)

Arensman-ThomasRap
• Dirk-Jan Arensman
Thomas Rap
Een vrijbuiter in boeken

“Sprankelende biografie van de markantste uitgever van naoorlogs Nederland.”

Weinig uitgevers hebben zo’n gevarieerd en vrolijk eigengereid fonds opgebouwd als Thomas Rap (1933-1999), de laconieke gentleman in het boekenvak, die zei alleen uit te geven wat (en wie) hij zelf ‘mooi en aardig’ vond.
Thomas Rap. Een vrijbuiter in boeken is een portret van een complexe en innemende man. Een beroepswees en een zondagskind. En vooral een hemelbestormer die beweerde eigenlijk niets te willen, maar toch – ondermeer met de Nederlandse Sportbibliotheek – een pionier in zijn vak was. Vanuit een veredeld achterkamertje gaf hij met evenveel liefde én literaire zwaargewichten als W.F. Hermans en Gerard Reve én vederlicht curiosa (zoals de prentenbriefkaarten van Peter Vos) uit.
Dirk-Jan Arensman interviewde familieleden, collega’s, auteurs en vrienden van Thomas Rap, onder wie Youp van ’t Hek, Paul van Vliet, Jaap Scholten, A.L. Snijders en Wim T. Schippers. Aan de hand van hun herinneringen ontstaat een meeslepende reconstructie van een leven dat zich afspeelde op het snijvlak van levensgenieten en hemelbestormen. En bovendien een schets van literair Nederland in de jaren zestig, zeventig, tachtig en negentig. Een eerbetoon aan een man – en aan een tijdperk.
(tekst uitgever)

Uitgeverij Thomas Rap, 2009 – 07 / Ingenaaid – 261 pag – afm. 200 x 124 /  ISBN 9789060058169 / Verkoopprijs 19,90 Euro

– Uitgeverij Thomas Rap werd in 1966 opgericht door de 33-jarige Thomas Rap. In 1999, kort voor Rap’s dood, werd de uitgeverij overgenomen door de Bezige Bij.

Over de auteur

Dirk-Jan Arensman is freelance journalist en vertaler. Hij publiceert ondermeer in Het Parool, de VPRO Gids en Hollands Diep. Voor Uitgeverij Thomas Rap vertaalde hij vier romans

Kunstenaarsboeken uit de Caldic collectie

Klik voor grotere afbeelding
Suzanne Swarts
Artists’ Books
Caldic Collectie

Niets ruikt lekkerder dan de geur van boeken. In het bijzonder kunstenaarsboeken. Niet dat deze nu wezenlijk anders ruiken. Toch probeer je, intenser dan bij andere boeken, al bladerend, iets van de kunstenaar en zijn ideeën op te snuiven. Gedachten dwalen af naar de plaats, de periode en de tijdgeest waarin de kunstenaar besloot het boek te maken. Een signatuur van Pablo Picasso of een originele aquarel van A.R. Penck doen je beseffen dat zij hetzelfde boek ook ooit in handen hebben gehad.

Een kunstenaarsboek is een totaalervaring. Je ruikt, je voelt, je ziet en je leest de wereld door de ogen van een kunstenaar. Eens in een boek gedoken, betekent voor altijd op zoek naar nieuwe ervaringen.
(tekst uitgever)

Dit boek is verschenen bij een tentoonstelling in Museum de Fundatie waar van 21 mei tot 30 augustus 2009 de collectie kunstenaarsboeken van Joop van Caldenborgh te bewonderen was.

Waanders Uitgevers, 2009 – 05 / Gebonden, met 150 kleurenfoto’s – 128 pag – afm. 246 x 179 /  Taal Nederlands / ISBN 9789040086298 / Verkoopprijs 19,95 Euro

“De catalogus “Caldic Collectie – Artists’ Books” is een prachtig naslagwerk geworden voor boeken- en kunstliefhebbers. Suzanne Swarts, de conservator van de Caldic collectie, heeft de boeken overduidelijk met veel kennis van zaken beschreven. De beschrijvingen maken ook duidelijk wat zo bijzonder is aan een bepaald boek en wat in feite de toegevoegde waarde van het boek aan de collectie is. De vele kleurenfoto’s van de besproken boeken en reproducties van handtekeningen van kunstenaars maken het boek tot een aantrekkelijk geheel.” (Cadoc)

Boek over de Arbeiderspers in de periode 1940-1945

Doppenberg-AP
• Frederike Doppenberg
De Arbeiderspers moest blijven marcheeren
Een uitgeverij in oorlogstijd

In mei 2009 bestond Uitgeverij De Arbeiderspers tachtig jaar. Sinds haar oprichting in 1929 heeft de uitgeverij heel wat stormen doorstaan. Maar de hevigste storm vond wel tijdens de Duitse bezetting plaats. Kort na de capitulatie bezette Meinoud Rost van Tonningen ‘De Rode Burcht’. Hij had opdracht gekregen De Arbeiderspers om te vormen van een socialistisch tot een nationaal-socialistisch platform, naar eigen zeggen om ‘het ware volksche socialisme’ aan de arbeider terug te geven.
De nieuwe leiding stond voor de uitdaging de ideologische grondslagen van De Arbeiderspers te veranderen zonder haar trouwe lezers kwijt te raken. Toen de uitgever het verwijt kreeg dat hij de nationaal-socialistische regelgeving niet strikt genoeg doorvoerde, verweerde hij zich met de woorden dat De Arbeiderspers nu eenmaal moest blijven ‘marcheeren’. Maar hóé bleef De Arbeiderspers ‘marcheeren’?

Op deze en andere vragen geeft Frederike Doppenberg antwoord aan de hand van een kritische reconstructie van het uitgavenbeleid van ‘AP’ in de periode 1940-1945. Het resultaat is een boeiende en aangrijpende casestudy die nieuw licht werpt op de botsing tussen ideologie en pragmatisme van een Nederlands bedrijf in oorlogstijd.
(tekst uitgever)

Uitgeverij De Arbeiderspers, 2009 – 05 / Paperback – 240 pag  /  ISBN 9789029567503 / Verkoopprijs € 19,95 > nu voor € 7,99

Over de auteur

Frederike Doppenberg studeerde Nederlands aan de Universiteit van Amsterdam. Met haar scriptie over De Arbeiderspers tijdens de bezetting won ze de Stichting Lezen Scriptieprijs 2007. Momenteel is ze werkzaam als redacteur voor uitgeverij Athenaeum—Polak & Van Gennep.

‘Lof van het stof’ – 75 jaar AMVC Letterenhuis

Debergh-Lof_vh_stof-2008
• Gwennie Debergh
Lof van het stof
Een geschiedenis van het AMVC Letterenhuis

De Vlaamse literatuurgeschiedenis kan niet zonder het AMVC-Letterenhuis. Al 75 jaar bewaart het literaire archief en museum in de Antwerpse Minderbroedersstraat alles wat zich achter de bladspiegel van de Vlaamse letteren schuilhoudt: van manuscript tot schrijversfoto, van brief tot dodenmasker, van borstbeeld tot recensie. Het resultaat van die jarenlange verzamelijver is een indrukwekkende collectie.

Minstens even fascinerend is de manier waarop het instituut zich de voorbije driekwart eeuw heeft ontwikkeld. Lof van het stof vertelt voor het eerst de geschiedenis van het AMVC-Letterenhuis en plaatst die binnen een ruime culturele en politieke context. Gwennie Debergh beschrijft hoe de Vlaamse auteurs decennialang hebben gevochten voor de oprichting van ‘hun’ museum, dat uitgroeide tot een symbool in de strijd voor de Vlaamse ontvoogding. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het gebouw volledig verwoest. Daarna gebeurde wat niemand voor mogelijk hield: het instituut herstelde van de klap en groeide uit tot een modern Letterenhuis dat elke literatuurliefhebber vandaag koestert.
(tekst uitgever)

Uitgeverij Meulenhoff | Manteau / okt. 2008 / hardcover – 368 pag – 150 x 222 / isbn 9789085421658 / Verkoopprijs 32.50 Euro

Recensie Volkskrant, Paul Depondt, 28 nov. 2008

Recensie De Leeswolf, Bert van Raemdonck, jrg. 15, nr. 1 (febr. 2009)

De toekomst is al begonnen – 100 jaar uitgeverij Lannoo

De toekomst is al begonnen, Lannoo, 2010
• Romain Vanlandschoot, Marie-Anne Wilssens, Marc Reynebeau
De toekomst is al begonnen
100 jaar uitgeverij Lannoo, het verhaal van een voorzichtige durver

Uitgeverij Lannoo, oktober 2010

paperback, 368 pagina’s, 21 x 14 cm
ISBN 9789020986372, verkoopprijs € 24,95

te koop bij o.a.: bol.com | Cosmox |

De geschiedenis van de Tieltse Uitgeverij Lannoo die in 1909 door Joris Lannoo werd opgericht als drukkerij-uitgeverij. Een familiebedrijf dat tot vandaag onafhankelijk gebleven is en steeds op een doordachte manier is blijven innoveren.
– In die 100 jaar verschenen meer dan 10.000 titels: van de eerste uitgave, Liederen voor het Thieltsche studentengild, Vliegt de Blauwvoet Storm op zee, tot internationaal gelauwerde boeken als Vos en Haas van Sylvia Van den Heede of Belgicum van Stephan Vanfleteren.
– Deze boeiende kroniek overstijgt het particuliere belang en is een interessante mentaliteits- en cultuurgeschiedenis voor iedereen die op zoek is naar een authentiek beeld van Vlaanderen in de twintigste eeuw.
– Met honderden afbeeldingen van de meest spraakmakende boeken en andere sleutelevenementen

(tekst uitgever)

Lees meer…

Artikel over uitgeverij Lannoo – ‘Boeken voor het leven’ bij Knack.be, 7 sept. 2009

Over de auteurs

Romain Van Landschoot
Romain Van Landschoot is historicus. Hij publiceerde onder meer de biografieën van Joris Lannoo (1984) en de veelbesproken biografie van Rodenbach (2002). Hij schreef tevens het hoofdstuk over de negentiende eeuw in De geschiedenis van Tielt (2009).

Marie-Anne Wilssens
Marie-Anne Wilssens is licentiate vertaler Engels-Russisch en licentiate sociale en economische geschiedenis. Ze won in 1987 de geschiedenisprijs Pro Civitate en werkte nadien vele jaren als redacteur economie en Europa bij De Standaard en Het Nieuwsblad. Ze schreef diverse boeken over o.a. de Europese eenmaking, de euro, de sociale en economische geschiedenis van België en de ontwikkeling van Antwerpen.

UPDATE 11 OKTOBER 2010
De informatie over dit boek is aangepast.
– De hoofdtitel is nu ‘De toekomst is al begonnen’ i.p.v. ‘100 jaar Uitgeverij Lannoo’.
– De afbeelding op het omslag is gewijzigd (hiernaast de oude cover).
– Historicus en journalist Marc Reynebeau is toegevoegd als derde auteur. Hij schreef een inleidend essay.
– Een verklaring voor het feit dat het boek een jaar later verschijnt dan oorspronkelijk de bedoeling was, is gelegen in de overname van de Nederlandse uitgeverijen Meulenhoff, De Boekerij en Unieboek | Het Spectrum door de Lannoogroep in januari 2010. Men wilde deze belangrijke ontwikkeling nog graag verwerken in de geschiedschrijving van Lannoo.

Voorwoord…

Voor liefhebbers van ‘boeken over boeken’ is het vaak lastig om er achter te komen wat er in Nederland wordt uitgegeven op dit gebied.

Bij uitgeverijen en internetboekhandels heeft men zelden een aparte rubriek ingeruimd voor deze boeken.

Met dit weblog wil ik een poging doen om deze categorie boeken beter toegankelijk te maken, door bij te houden welke nieuwe boeken er verschijnen.

Het uitgangspunt is voorlopig dat het daarbij moet gaan om Nederlandstalige, toegankelijke boeken over boeken… en over schrijvers, vormgevers, drukkers, uitgevers, boekhandel en antiquariaat, bibliotheken, bibliofielen en bibliomanen…

Daarnaast worden regelmatig eerder verschenen boeken toegevoegd en ook zullen interessante boeken uit het Engelse of Duitse taalgebied vermeld worden.

Opmerkingen en aanvullingen zijn altijd welkom.
Reakties kunt u sturen naar: info at boeken-over-boeken.nl

Ik hoop dat hiermee na verloop van tijd een bruikbare en aantrekkelijke verzameling van ‘boeken over boeken’ ontstaat die door velen met enige regelmaat zal worden geraadpleegd.